Số 6/2021

TÓM TẮT
Đẳng sâm là dạng cây dây leo, có tên khoa học là (Codonopsis javanica (Blume) Hook.F & Thoms). Đẳng sâm có giá trị dược liệu, kinh tế cao và ý nghĩa bảo tồn lớn. Nghiên cứu này được thực hiện trong khuôn khổ đề tài nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ của Bộ Giáo dục và Đào tạo, mã số B2019 – TTB – 03 tại khu vực Sơn La. Nghiên cứu nhân giống bằng hạt được thực hiện với 4 lô hạt tương ứng 3 điểm thu hái (huyện Vân Hồ, huyện Sông Mã, huyện Thuận Châu và hỗn hợp 3 điểm). Kết quả cho thấy quả có đường kính từ 1,2 – 1,3 cm, độ thuần hạt từ 88,0 – 91,0%, khối lượng 1.000 hạt trung bình là 0,194g, có từ 810 – 893 hạt/quả, từ 5.076.142 – 5.208.333 hạt/ kg; tốc độ nảy mầm từ 7,4 – 7,5 ngày. Tỷ lệ nảy mầm không có sự khác biệt rõ rệt giữa các lô hạt và có thể gộp mẫu hạt tại các lô để nghiên cứu. Tỷ lệ nảy mầm của hạt từ 89,0 – 91,3%, xử lý hạt ở nhiệt độ tốt nhất là 40o C. Giá thể tốt nhất cho gieo thẳng hạt Đẳng sâm là 70% đất tầng mặt + 20% trấu hun + 10% phân chuồng hoai mục. Nhân giống bằng củ cho tỷ lệ sống từ 87,8 – 91,1% và không có sự khác biệt giữa các kích thước củ khác nhau. Sau 45 ngày giâm củ, chiều dài chồi củ từ 8,9-11,5 cm, củ có kích thước từ 1-1,5 cm cho sinh trưởng chồi tốt nhất. Nhân giống bằng giâm hom thân không thực sự phù hợp, tỷ lệ sống dao động từ 23,33 – 63,33%. Cao nhất tại thí nghiệm thuốc NAA nồng độ 400ppm với thời gian nhúng thuốc 20s. Thuốc IAA cho tỷ lệ sống thấp nhất, tiếp theo đến IBA và cao nhất là NAA cả về chiều dài rễ của hom.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Cây Thanh mai (Myrica esculenta) là một loài cây dược liệu có giá trị kinh tế, được sử dụng với nhiều công dụng khác nhau, thuộc nhóm Actinorhizal plants đã được chứng minh là hữu ích trong canh tác trên đất thiếu nitơ. Nghiên cứu về các đặc điểm phân bố, lâm học, sinh thái, và nhân giống bằng kỹ thuật nuôi cấy mô sẽ là cơ sở cho việc phát triển các mô hình trồng cây Thanh mai dưới tán rừng thông tại Lâm Đồng. Tại Lâm Đồng có 2 phân loài/thứ Thanh mai với/có vùng phân bố và kiểu phân bố khác nhau. Đối với loài Thanh mai quả nhỏ, có phân bố ở Đơn Dương, Đức Trọng, Lâm Hà, Đam Rông, Đà Lạt và một phần huyện Di Linh, tham gia vào công thức tổ thành của những loài có ưu thế sinh thái (IV% > 3%), đây là loài cây ưa sáng và chịu hạn, hàm lượng mùn trong đất thấp, pH thấp (< 5,5). Ngược lại, đối với loài Thanh mai quả to có phân bố chủ yếu ở Vườn quốc gia Bidoup – Núi Bà, trong kiểu rừng lá rộng thường xanh và kiểu rừng hỗn giao cây lá rộng lá kim, với kiểu phân bố cụm với số lượng cá thể phát triển thành cụm nhỏ (3-4 cá thể) khắp khu vực, đây là loài cây chịu bóng, mọc ven khe suối, hàm lượng mùn trong đất cao, pH trung bình (6-7). Nghiên cứu về nhân giống bằng phương pháp nhân giống in vitro, hạt Thanh mai được sử dụng làm mẫu cấy ban đầu để thiết lập các mẫu chồi cấy. Sự phát triển của chồi Thanh mai trên các môi trường dinh dưỡng bổ sung các chất điều hòa sinh trưởng khác nhau: môi trường Murashige và Skoog (MS) và môi trường cây thân gỗ (WPM), 6- benzyladenine (BA) (0,5-1,5 mg/l), α-naphthaleneaceticd (NAA) và indole-3-butyric acid (IBA) (0,5-1,5 mg/l) được khảo sát. Trong 9 tuần nuôi cấy, không có sự khác biệt đáng kể giữa hai môi trường WPM và môi trường MS. Tuy nhiên, các đoạn thân và lá của mẫu chồi Thanh mai trong môi trường WPM lớn, thẳng và khỏe hơn so với trong môi trường MS. Nồng độ BA tốt nhất cho mẫu Thanh mai in vitro là 0,5 mg/l BA. Nồng độ NAA tối ưu trong môi trường tạo rễ in vitro là 0,5 mg/l NAA sau 7 tuần (90%). Việc thuần hóa cây con có nguồn gốc in vitro rất khó khăn do tỷ lệ chết của cây con khá cao vì sự xuất hiện của nấm bệnh do độ ẩm cao trong nhà kính. Tuy nhiên, 70-75% cây Thanh mai con được nhân giống thành công trong nhà kính và kết quả cũng chỉ ra rằng môi trường hỗn hợp giữa 50% đất xơ dừa + 50% Perlite phù hợp hơn so với các nghiệm thức khác

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Dẻ đỏ là cây lá rộng bản địa thường xanh, thân thẳng, sinh trưởng nhanh, tiềm năng lớn trồng rừng gỗ lớn. Tuy nhiên, đến nay vẫn nhân giống bằng bầu nilon với hỗn hợp ruột bầu là đất tầng mặt, nặng khi vận chuyển và vỏ bầu gây ô nhiễm môi trường nên cần thiết nghiên cứu nhân giống bằng bầu tự hủy sinh học nhằm giảm chi phí vận chuyển và góp phần bảo vệ môi trường. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Hạt Dẻ đỏ to dễ nảy mầm, tỷ lệ nảy mầm đạt 85,2% khi ủ với cát ẩm. Chất lượng bộ rễ cây con Dẻ đỏ ở bầu tự hủy sinh học tốt hơn ở bầu nilon với hỗn hợp ruột bầu là đất tầng mặt. Bộ rễ phát triển tốt nhất ở bầu tự hủy sinh học với hỗn hợp ruột bầu gồm 65% than bùn + 30% trấu + 5% phân bò khô (CT2) và bầu tự hủy sinh học với hỗn hợp ruột bầu gồm 55% bột vỏ cây keo + 25% mùn + 15% than củi + 5% phân bò khô (CT4). Sinh trưởng đường kính và chiều cao tốt nhất ở CT2, CT4 và bầu nilon với hỗn hợp ruột bầu là tầng đất mặt + 1% phân NPK 5:10:3 (CT1). Trọng lượng cây con 9 tháng tuổi trong bầu tự hủy sinh học (bao gồm cả cây con và bầu) chỉ bằng 0,31-0,56 lần cây con trong bầu nilon với hỗn hợp ruột bầu là tầng đất mặt nhưng giá thành cao hơn từ 1,08- 1,41 lần. Bầu tự hủy sinh học với hỗn hợp ruột bầu gồm 55% bột vỏ cây keo + 25% mùn + 15% than củi + 5% phân bò khô là thích hợp nhất cả về phát triển bộ rễ, sinh trưởng, trọng lượng và giá thành xuất cây giống Dẻ đỏ.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu khả năng nhân giống của cây Dum vàng (Rubus ellipticus var. obcordatus) bằng phương pháp giâm hom nhằm tìm ra loại thuốc và nồng độ chất điều hòa sinh trưởng thích hợp cho cây Dum vàng. Nghiên cứu này khảo sát ảnh hưởng của các chất điều hòa sinh trưởng thực vật IAA và NAA dạng bột với các hàm lượng 0,5%; 1%; 1,5%; 2% tới khả năng ra rễ của hom cây Dum vàng, đối chứng là công thức không sử dụng chất điều hòa sinh trưởng. Kết quả nghiên cứu ghi nhận các công thức ổn định nhất bao gồm: IAA nồng độ 0,5% cho tỷ lệ ra rễ đạt 70,00% với 17,19 rễ/hom và chiều dài rễ 8,46 cm/hom; NAA nồng độ 1,5% cho tỷ lệ ra rễ đạt 70,00% với 19,33 rễ/hom và chiều dài rễ 8,70 cm/hom; NAA nồng độ 2% cho tỷ lệ ra rễ đạt 73,33% với số rễ 14,45 rễ/hom và chiều dài rễ 9,78 cm/hom. Từ đó, chất điều hòa sinh trưởng và nồng độ IAA được khuyến nghị sử dụng là IAA 0,5%. Đối với NAA thì có thể bổ sung từ 05 đến 2% đều cho kết quả ra rễ tốt, khoảng 60-70%.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu ảnh hưởng của mật độ trồng rừng và phân bón đến sinh trưởng và năng suất của rừng trồng keo lai, Keo lá tràm và bạch đàn lai trên bờ bao tại huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang, được thực hiện từ 2016-2020. Nghiên cứu đã đánh giá lập địa và tính chất đất được thực hiện trước khi bố trí thí nghiệm. Các thí nghiệm được bố trí theo khối ngẫu nhiên đầy đủ, 3 lần lặp lại, mỗi ô thí nghiệm 300 m2 , gồm 4 công thức về mật độ trồng và 5 công thức bón phân. Kết quả nghiên cứu đã chỉ ra rằng: (i) Đất đai khu vực nghiên cứu là đất phèn mạnh có pH thấp, lượng độc tố sắt và nhôm ở mức cao, đất có tầng sinh phèn nông nên việc đào kênh lên líp trồng rừng cần hạn chế đào bới đến tầng phèn tiềm tàng làm ảnh hưởng đến sinh trưởng của rừng và tác động xấu đến môi trường; (ii) Mật độ trồng rừng không ảnh hưởng rõ rệt đến tỷ lệ sống nhưng ảnh hưởng lớn đến sinh trưởng và năng suất của rừng trồng keo lai, Keo lá tràm và bạch đàn lai. Mật độ trồng rừng thích hợp trên bờ bao là 2.000 – 3.333 cây/ha cho năng suất rừng đạt từ 28,4 – 33,8 m3 /ha/năm đối với Keo lá tràm; từ 38,0 – 47,0 m3 /ha/năm đối với keo lai và từ 37,3 – 44,1 m3 /ha/năm đối với bạch đàn lai sau 4,5 tuổi; (iii) Bón lót phân lân và NPK có ảnh hưởng đến tỷ lệ sống và sinh trưởng khi rừng còn non. Đối đối với keo lai và Keo lá tràm chưa có ảnh hưởng rõ rệt, nhưng có ảnh hưởng rất rõ rệt đến sinh trưởng và năng suất rừng trồng bạch đàn lai. Trồng rừng keo trên bờ bao nên bón 100 – 200 g lân/cây và trồng bạch đàn lai nên bón lót 100 – 200 g lân + 100 g NPK/cây; (iv) Khi trồng rừng keo, bạch đàn tại vùng đất ngập phèn ở huyện Hòn Đất, tỉnh Kiên Giang và những nơi có điều kiện lập địa tương tự phải trồng trên líp cao và bờ bao không bị ngập lũ, sử dụng các giống mới là giống tiến bộ kỹ thuật, mật độ trồng rừng và bón lót phân hợp lý từ kết quả của nghiên cứu này sẽ mang lại hiệu quả cao cho người trồng rừng

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Rễ cây rừng có đường kính ≤ 2 mm được gọi là rễ cám, có vai trò hút nước và chất dinh dưỡng cung cấp cho cây. Rễ cám đóng vai trò quan trọng đối với chu trình carbon và dinh dưỡng trong hệ sinh thái rừng. Kết quả nghiên cứu rừng trồng Keo tai tượng 2 năm tuổi tại Quảng Ninh cho thấy, phân bón làm tăng tổng sinh khối sản sinh của rễ cám, tuy nhiên, chưa có ảnh hưởng rõ rệt đến tỷ lệ phân hủy của rẽ cám chết. Tổng sinh khối rễ cám sản sinh tại công thức đối chứng (ĐC/không bón phân) đạt 707,86 (g/m2 .năm), tăng lên 972,86 (g/m2 .năm) tại công thức bón 400 g P2O5 (16,5%) + 100 g K2O (60%)/cây (CT400) và 1.252,88 (g/m2 .năm) tại công thức bón 600 g P2O5 + 100 g K2O/cây (CT600). Trong mùa sinh trưởng của Keo tai tượng khu vực nghiên cứu tại Quảng Ninh, sinh khối sản sinh rễ cám đạt 60,2% tổng sinh khối cả năm tại ĐC, 61,9% tại CT400 và CT600 chỉ đạt 52,4%. Kết quả cho thấy bón phân đóng vai trò quan trọng đến chu trình carbon rừng trồng, tăng khả năng hấp thụ carbon trong đất của rừng trồng, góp phần giảm thiểu khí hiệu ứng nhà kính và biến đổi khí hậu.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu này được thực hiện trong kiểu rừng lá rộng thường xanh ở khu vực Ia Mơr, tỉnh Gia Lai để giúp hiểu rõ hơn về đặc điểm sinh thái của loài Căm xe – một loài cây đa tác dụng, có giá trị cao về mặt kinh tế. Dữ liệu được thu thập từ tất cả các cây thân gỗ có đường kính ngang ngực (dbh) ≥ 5 cm trong 3 ô tiêu chuẩn điển hình tạm thời (OTC) 1 ha (100×100 m). Phương pháp phân tích mô hình điểm không gian dựa trên phần mềm R được sử dụng để phân tích dữ liệu nghiên cứu. Kết quả nghiên cứu cho thấy, Căm xe có cả phân bố kiểu cụm, ngẫu nhiên và đều tại khu vực nơi loài phân bố. Phân bố không gian của Căm xe bị ảnh hưởng mạnh bởi tính không đồng nhất của môi trường sống. Phát tán giới hạn là một trong những nguyên nhân chính đã điều chỉnh mô hình phân bố không gian của loài. Trong khoảng cách 0-10 m, quan hệ cạnh tranh giữa Căm xe và các loài ưu thế chiếm tỷ lệ lớn hơn so với quan hệ tương hỗ và độc lập (chiếm 66,67% ở rừng trung bình và 50% ở rừng giàu). Ở khoảng cách 10-30 m, Căm xe chủ yếu có quan hệ độc lập với các loài cây thuộc nhóm loài ưu thế trong lâm phần (chiếm 83,33% và 71,43% trong tổng số mối quan hệ ở 2 trạng thái rừng trung bình và giàu). Dựa trên kết quả của nghiên cứu này có thể điều chỉnh mật độ, chọn khoảng cách hố trồng thích hợp khi phục hồi hoặc trồng rừng mới bằng loài Căm xe và các loài cây sống chung với nó.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu xây dựng mô hình hóa quy luật sinh trưởng của rừng trồng Đước (Rhizophora apiculata) được thực hiện từ tháng 4 đến tháng 12 năm 2020 tại Ban quản lý rừng đặc dụng – phòng hộ tỉnh Bến Tre, nhằm phân tích quá trình sinh trưởng của rừng trồng Đước từ 5 – 35 tuổi trên ba lập địa khác nhau. Sinh trưởng (D, H và V) của cây bình quân được phân tích từ 45 cây giải tích; trung bình mỗi dạng lập địa 15 cây. Cây giải tích được thu thập từ 15 ô tiêu chuẩn với kích thước là 500 m2 mỗi ô. Sinh trưởng (D, H, V) các cây bình quân được kiểm định từ bốn hàm Korf, Schumacher, Drakin-Vuecski và Gompertz. Các chỉ tiêu sinh trưởng lâm phần được xác định bằng cách kết hợp hàm mật độ và hàm sinh trưởng cây bình quân. Kết quả đã xác định được sinh trưởng đường kính, chiều cao (D, H) cây bình quân và lâm phần Đước tại Bến Tre có thể được mô hình hóa bằng hàm Drakin-Vuecski; sinh trưởng (V, M) được mô hình hóa bằng hàm Gompertz; mật độ (N) rừng trồng được mô hình hóa bằng hàm mũ âm. Sinh trưởng đường kính thân cây chuyển từ giai đoạn sinh trưởng nhanh sang giai đoạn sinh trưởng chậm tại cấp tuổi II (6 – 10 tuổi), trên lập địa 1 (tuổi 6), trên lập địa 2 (tuổi 7), lập địa 3 (tuổi 8). Sinh trưởng chiều cao thân cây chuyển từ giai đoạn sinh trưởng nhanh sang giai đoạn sinh trưởng chậm cũng tại cấp tuổi II trên các dạng lập địa (trên lập địa 1 và lập địa 2 tại tuổi 5 và trên lập địa 3 là tuổi 6). Sinh trưởng thể tích thân cây trên lập địa 1 chuyển từ giai đoạn sinh trưởng nhanh sang giai đoạn sinh trưởng chậm tại cấp tuổi V (tuổi 25), trên lập địa 2 và lập địa 3 tại cấp tuổi VIa (tuổi 26 và tuổi 27). Mật độ rừng có tỷ lệ giảm hàng năm và thay đổi theo từng giai đoạn tuổi và lập địa trồng; giảm nhanh ở giai đoạn cấp tuổi II (5 – 10 tuổi) và giai đoạn cấp tuổi III (10 – 15 tuổi), thấp dần ở các cấp tuổi còn lại; tỷ lệ giảm mật độ trung bình trên dạng lập địa 1 và lập địa 2 (11,7%) thấp hơn so lập địa 3 (32%). Sinh trưởng bình quân của rừng trồng đạt thành thục trên dạng lập địa 1 tại cấp tuổi IV (tuổi 20), lập địa 2 và lập địa 3 tại cấp tuổi V (tuổi 21 và tuổi 24).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Kết quả nghiên cứu một số đặc điểm lâm học của cây Ươi (Scaphium macropodum) tại Thừa Thiên Huế cho thấy, Ươi có phân bố tự nhiên trong cả 3 trạng thái rừng giàu, trung bình và nghèo. Ươi thích hợp khí hậu ấm và ẩm, trong điều kiện thảm thực vật còn khá tốt, có tầng cây gỗ vượt tán ở độ cao từ 127 – 343 m so với mực nước biển. Mật độ tầng cây cao trong các trạng thái rừng có Ươi phân bố biến động từ 780 cây/ha đến 850 cây/ha. Mật độ cây Ươi phân bố không đồng đều ở 3 trạng thái (28 cây/ha – 37cây/ha). Sự tham gia của loài Ươi vào tổ thành rừng là không rõ rệt và mật độ Ươi không phụ thuộc vào mật độ lâm phần. Cây Ươi tái sinh hoàn toàn bằng hạt và có chất lượng khá tốt, số lượng cây tái sinh nhiều ở rừng nghèo và rừng trung bình; số lượng cây tái sinh có triển vọng nhiều nhất ở rừng trung bình là 15 cây/ha Mật độ cây tái sinh có mối tương quan khá chặt với mật độ lâm phần.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Quản lý rừng bền vững (QLRBV) và chứng chỉ rừng (CCR) là chủ đề được ngành lâm nghiệp nước ta đặc biệt quan tâm trong thời gian gần đây, cả về việc ban hành các chính sách liên quan lẫn triển khai mô hình trong thực tiễn. Nghiên cứu này được thực hiện nhằm hệ thống hóa các chính sách liên quan đến QLRBV&CCR được ban hành ở cấp Trung ương và liên hệ thực tiễn triển khai ở tỉnh Quảng Trị. Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp rà soát chính sách, kết hợp với khảo sát và phỏng vấn các cán bộ quản lý, các chủ rừng tại địa phương. Kết quả cho thấy có 13 văn bản, chính sách đã được ban hành bởi các cơ quan ở cấp Trung ương, trong đó có 2 Quyết định và 1 Thông tư trực tiếp về QLRBV&CCR. Các chính sách này đã tạo cơ sở, hành lang pháp lý và định hướng để thúc đẩy triển khai từ việc QLRBV&CCR trong Luật Lâm nghiệp 2017, đến quy định về xây dựng hệ thống chứng chỉ rừng quốc gia được quốc tế công nhận, đặt ra chỉ tiêu diện tích được cấp CCR để thực hiện và hỗ trợ kinh phí cho rừng được cấp CCR. Thực hiện các chính sách này, tỉnh Quảng Trị cũng đã có nhiều chủ trương, hỗ trợ và thúc đẩy QLRBV&CCR trên địa bàn tỉnh. Năm 2020 có 3 công ty và 1 nhóm hộ trên địa bàn tỉnh được cấp CCR với tổng diện tích là 25.416 ha. Tuy nhiên, các chính sách về QLRBV&CCR vẫn còn nhiều khoảng trống như cần được bổ sung như: cần xác định diện tích rừng cần được cấp CCR phù hợp với nhu cầu thực tế, triển khai thực hiện hỗ trợ kinh phí cấp CCR; đẩy mạnh việc hỗ trợ thị trường, quảng bá sản phẩm gỗ có CCR,… Nghiên cứu đã đề xuất định hướng sửa đổi các chính sách và giải pháp hỗ trợ để đẩy mạnh việc thực hiện QLRBV và cấp CCR.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm giá trị dịch vụ hệ sinh thái của rừng luồng và một số loại hình sử dụng đất khác tại Thanh Hóa như rừng trồng Keo tai tượng, rừng tự nhiên lá rộng thường xanh, lúa nước, ngô và sắn. Các chỉ số định lượng và định tính được phân tích dựa trên dữ liệu kế thừa từ các nguồn khác nhau và từ kết quả phỏng vấn. Kết quả nghiên cứu cho thấy rừng luồng cung cấp nhiều dịch vụ hệ sinh thái có giá trị tương tự như các loại rừng khác. Kết quả phân tích định lượng cho thấy, rừng luồng cho thu nhập hàng năm thấp hơn so với các loại hình sử dụng đất nông nghiệp và nhu cầu nhân lực cũng thấp hơn. Tuy nhiên, giá trị ngày công lao động từ luồng lại cao gấp đôi so với ngày công canh tác lúa nước, sắn và ngô. Kết quả phân tích định tính cho thấy, giá trị dịch vụ hệ sinh thái của rừng luồng cao hơn so với rừng trồng Keo tai tượng và rừng tự nhiên, nhưng trữ lượng carbon của rừng luồng tại một thời điểm nhất định lại thấp hơn so với 2 loại rừng trên, do luồng thường xuyên được khai thác và có khả năng sinh măng hàng năm, sinh trưởng của luồng cũng nhanh hơn so với Keo tai tượng và cây gỗ rừng tự nhiên, nên lượng carbon tích lũy trong cả quá trình kinh doanh của rừng luồng cao hơn so với Keo tai tượng và rừng tự nhiên.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu này đánh giá đặc điểm và ảnh hưởng của vốn xã hội của các cộng đồng đến hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng cộng đồng khu vực Bắc Trung Bộ. Nghiên cứu được thực hiện tại 6 mô hình quản lý rừng cộng đồng ở 3 tỉnh trong khu vực thông qua việc điều tra đánh giá nông thôn có sự tham gia và phỏng vấn chuyên sâu 181 hộ gia đình về các yếu tố vốn xã hội của cộng đồng và hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng cộng đồng. Kết quả nghiên cứu cho thấy bản chất đa chiều (nhiều khía cạnh khác nhau của vốn xã hội từ mạng lưới đến quan điểm chia sẻ) cũng như sự khác biệt về mức độ vốn xã hội ở các cộng đồng nghiên cứu. Các kết quả phân tích thống kê định lượng đã chứng minh rằng vốn xã hội hiện có của các cộng đồng đã thúc đẩy việc thực thi quản lý và hiệu quả bảo vệ và phát triển tài nguyên rừng cộng đồng. Nơi có vốn xã hội cao thì tài nguyên cộng đồng được bảo vệ và phát triển tốt hơn. Trong đó, các chỉ số mạng lưới, sự tin tưởng và sự tương hỗ giúp đỡ lẫn nhau có tương quan có ý nghĩa thống kê và đồng biến với hiệu quả bảo vệ và phát triển rừng cộng đồng. Vì vậy, để thúc đẩy quản lý rừng cộng đồng bền vững, các yếu tố vốn xã hội cần được coi như là nguồn lực quan trọng cần được nhận diện, duy trì và tăng cường nhằm thúc đẩy sự gắn kết, sự tham gia và nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt động quản lý rừng cộng đồng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Bài báo tóm tắt kết quả xác định đặc điểm vật liệu cháy, nguy cơ cháy rừng làm cơ sở xây dựng các biện pháp phòng cháy rừng tại tỉnh Đồng Nai. Số liệu được thu thập từ tháng 1/2020 đến tháng 4/2020, trên 50 ô tiêu chuẩn (OTC) với diện tích 500 m2 (cấp 1), trên 8 trạng thái rừng có nguy cơ cháy cao. Thực nghiệm đốt thử vật liệu cháy (VLC) để xác định thời điểm bén lửa Sc (s) thời gian cháy Tc (phút/m2 ) và chiều cao ngọn lửa Hc (m) của đám VLC và sự lan truyền của đám cháy. Kết quả nghiên cứu đã xác định được các đặc trưng lâm phần ảnh hưởng đến cháy rừng như: mật độ, độ tàn che, chiều cao vút ngọn, đường kính thân, đường kính tán. Khối lượng vật liệu cháy lớn nhất ở trạng thái rừng thường xanh giàu vào tháng 1 (10,4 ± 1,09 tấn/ha), tăng dần vào các tháng cuối mùa cháy; độ dày vật liệu cháy dao động từ 2,1±0,16 đến 3,3±0,13 cm, cao nhất là trạng thái rừng thường xanh giàu; độ ẩm vật liệu cháy thời điểm tháng 1 giao động từ 10,2±0,31 đến 30,7±0,68%, giảm dần vào các tháng cuối mùa cháy. Nguy cơ cháy theo độ ẩm vật liệu cháy, trạng thái rừng lồ ô – tre nứa có nguy cơ cao nhất, thuộc phân cấp nguy cơ cháy cao đến rất cao; hệ số khả năng bắt cháy của vật liệu cháy (K) ở 8 trạng thái rừng ở mức cao (> 0,8); đốt thử nghiệm vật liệu cháy ở 3 mô hình cho thấy, vật liệu cháy có khả năng bắt lửa nhanh và tốc độ lan truyền đám cháy lớn, đặc biệt là trạng thái rừng lồ ô – tre nứa.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Bạch đàn được trồng phổ biến tại miền Bắc Việt Nam phục vụ cho nguyên liệu làm giấy và ván dăm. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhiều loài nấm bệnh gây hại rừng trồng bạch đàn, làm ảnh hưởng lớn tới sinh trưởng. Trong đó, đặc biệt nghiêm trọng là bệnh cháy lá do nấm Cryptosporiopsis eucalypti. Nghiên cứu này đã được thực hiện nhằm đánh giá mức chống chịu của 19 giống bạch đàn đối với nấm C. eucalypti và khả năng phòng trừ của các loại thuốc hóa học và sinh học đối với nấm gây bệnh cháy lá bạch đàn. Kết quả nghiên cứu xác định được 4 giống (DH32-29, H1, PN108 và PN3d) có khả năng chống chịu rất mạnh và 8 giống (DH32-13, NC3, PNCTIV, DH32-26, DH32-27, QY23, U16 và PN24) chống chịu mạnh, 2 giống PN54, U6 có mức chống chịu yếu, giống PN14 mẫn cảm với nấm C. eucalypti. Kết quả thí nghiệm cho thấy 2 loại thuốc hóa học có khả năng ức chế nấm gây bệnh rất mạnh là Zineb và Chlorothalonil, 2 loại thuốc sinh học Cytosinpeptidemycin và Oligo chitosan có khả năng ức chế mạnh đối với nấm C. eucalypti gây bệnh cháy lá. Từ kết quả này có thể khuyến cáo sử dụng các giống chống chịu trong trồng rừng và sử dụng bốn loại thuốc nêu trên để hạn chế bệnh cháy lá bạch đàn do nấm C. eucalypti.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Keo lai và Keo tai tượng là những cây lâm nghiệp chính được trồng tại tỉnh Quảng Nam. Tuy nhiên, hiện nay tại rừng trồng keo ở 6 huyện tại tỉnh Quảng Nam đang bị loài sâu ăn lá có tên khoa học là Eurema blanda (Boisduval, 1836) thuộc giống Eurema, họ Pieridae, bộ Cánh vảy Lepidoptera gây hại. Rừng trồng Keo tai tượng có tỷ lệ và mức độ bị hại cao hơn đối với rừng keo lai. Trưởng thành cái có chiều dài thân trung bình 14,2 mm (±0,2); mặt trên cánh trước màu vàng cam đậm, mặt dưới cánh trước có bốn vệt đen nhỏ kích thước không đều (vệt lớn nhất có đường ranh giới màu tối, phía trong vệt có màu sắc là màu nền của cánh), các vệt đen xếp thẳng hàng nằm song song so với mép trên của cánh trước; mặt trên cánh sau màu vàng có viền cánh màu đen nhỏ ở mép ngoài; mặt dưới cánh sau có các vệt đen, kích thước không đều, số lượng nhiều hơn mặt dưới cánh trước, phân bố đều mặt dưới cánh sau, mép ngoài cánh có các chấm đen nhỏ nằm trên gân cánh. Trưởng thành đực có kích thước nhỏ hơn trưởng thành cái với chiều dài thân trung bình 13,5 mm (± 0,2). Phần cánh có cấu trúc và màu sắc giống như trưởng thành cái nhưng các viền đen nhỏ hơn và nhạt hơn, bụng trưởng thành đực dài và nhọn hơn. Trứng hình bầu dục, dài trung bình 1,2 mm (± 0,2), màu trắng sữa. Sâu non có 5 tuổi, có 3 đôi chân ngực và 5 đôi chân bụng. Sâu non từ tuổi 1 đến tuổi 5 có chiều dài cơ thể trung bình lần lượt là 0,3 mm (± 0,1); 9,4 mm (± 0,3); 14,6 mm (± 0,3); 21,3 mm (± 0,2) và 26,6 mm (± 0,2). Nhộng là dạng nhộng màng, có móc bám, chiều dài trung bình 17,2 mm (± 0,3).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Tại Việt Nam, cây Sa mộc có phân bố chủ yếu ở vùng miền núi phía Bắc như Hà Giang, Lào Cai… Tại Việt Nam, rừng Sa mộc là cây mọc tự nhiên và cây nhập từ Trung Quốc vào trồng ở nước ta trong những năm gần đây. Điều tra thu thập và phân lập sinh vật gây bệnh hại trên cây Sa Mộc tại tỉnh Hà Giang và tỉnh Lào Cai thu được 8 loài bệnh hại do 8 loài sinh vật gây bệnh khác nhau gây nên. Trong đó họ Trentepohliaceae có 2 loài; họ Rhytismataceae có 1 loài; họ Pleosporaceae có 1 loài; họ Glomerellaceae có 2 loài; họ Sporocadaceae có 2 loài. Tỷ lệ bị bệnh trung bình của các loài bệnh hại dao động 6,9 – 42,5% với mức độ bị bệnh trung bình 0,01-1,08. Trong số 8 loài loài đã ghi nhận, bệnh thối ngọn (Curvularia lunata ) có mức độ bị bệnh cao nhất (R = 1,08) và đang có xu hướng lan rộng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Sáu chủng vi khuẩn sinh màng nhầy có hàm lượng polysacarit cao bao gồm: chủng P08, P16.1, P09, P36 (Bacillus aryabhattai), P54.1 (Paenibacillus polymyxa) và chủng P73 (Paenibacillus jamilae) có thể tồn tại ở nhiệt độ từ 5 đến 40o C, song các chủng vi khuẩn sinh trưởng tốt nhất ở nhiệt độ từ 25 đến 30o C. Chủng P54.1 (Paenibacillus polymyxa), P73 (Paenibacillus jamilae) sinh trưởng tối ưu ở độ ẩm 90%; các chủng P08, P09, P16.1, P36 (Bacillus aryabhattai) có độ ẩm tối ưu là 80%. Cả 6 chủng vi khuẩn sinh màng nhầy được thí nghiệm với vật liệu cháy (lá thông khô) trong điều kiện chậu vại, sau 2 tháng độ ẩm của vật liệu cháy cao hơn 14,5 – 16,3% so với đối chứng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Gỗ nhựa thấu quang là loại vật liệu hấp dẫn, thu hút được nhiều sự chú ý của giới khoa học trong những năm trở lại đây do những ứng dụng đầy tiềm năng của chúng trong xây dựng, nội, ngoại thất và làm vật liệu trang trí. So với gỗ thông dụng, gỗ nhựa thấu quang có nhiều đặc tính cơ học được cải thiện hơn như độ bền cơ lý, sự co ngót, khả năng hút nước. Ngoài ra composite gỗ nhựa thấu quang còn có khả năng phân hủy sinh học nên thân thiện với môi trường hơn. Bài báo trình bày quá trình xử lý hóa học đơn giản gỗ Bồ đề theo hai công đoạn bằng tác nhân sunfat (NaOH + Na2S) và bằng (CH3COOH+H2O2). Mẫu gỗ đã tẩy trắng được xác định hàm lượng lignin để xác định hiệu quả của quá trình tách loại lignin và phân tích hình thái bằng ảnh SEM. Nghiên cứu quá trình xử lý gỗ bằng phương pháp hóa học sẽ thúc đẩy những hiểu biết sâu sắc hơn về chế biến gỗ, giúp quá trình này có thể triển khai được ở quy mô lớn hơn quy mô phòng thí nghiệm.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Gỗ Sa mộc dầu Cunninghamia konishii Hayata là một trong những loại gỗ quý hiếm, có giá trị kinh tế cao và nằm trong danh sách những loài thực vật nguy cấp ở nước ta. Gỗ có màu ngà vàng, gỗ nhẹ trung bình, khối lượng riêng 0,4 – 0,5 kg/cm3 . Gỗ có vân thớ đẹp, mùi thơm đặc trưng. Vòng sinh trưởng rõ rệt, gỗ sớm – gỗ muộn phân biệt, có tế bào chứa tinh dầu. Tia gỗ nhỏ hẹp, chủ yếu 1 dãy tế bào, tia gỗ không đồng nhất. Lỗ thông ngang giữa quản bào với quản bào là lỗ thông ngang có vành; giữa quản bào và tia là lỗ thông ngang không có vành, thuộc loại ít lỗ thông ngang trong một khoang tế bào (1-3 lỗ thông ngang trong một khoang tế bào).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Lùng (Bambusa longgissia sp.nov.) có đặc điểm thân cao, tròn đều, lóng dài, mắt nhỏ, tỷ lệ mô mềm cao, độ bền tách dọc thấp, nên dễ gia công, thích hợp cho chẻ nan, đan lát để sản xuất các mặt hàng thủ công mỹ nghệ. Lùng có hàm lượng Pentozan cao nên rất dễ bị nấm mốc gây hại, đặc biệt khi độ ẩm môi trường cao. Vì vậy, cần xử lý bảo quản Lùng từ giai đoạn lưu trữ nguyên liệu với quy trình đơn giản, dễ áp dụng, đáp ứng được hiệu quả kỹ thuật, kinh tế và môi trường. Một số chế phẩm bảo quản đã được nghiên cứu đánh giá hiệu lực phòng chống nấm mốc cho Lùng ở dạng thanh và nan. Kết quả cho thấy, nguyên liệu Lùng dạng thanh được bảo quản bằng cách ngâm trong trong dung dịch chế phẩm LN5 nồng độ 5% trong thời gian 48h; nguyên liệu Lùng dạng nan được bảo quản bằng cách ngâm trong dung dịch chế phẩm LN5 nồng độ 5% trong thời gian 40 phút hoặc nhúng chế phẩm BORAG2/ BORAG1 trong thời gian 5 phút đảm bảo hiệu lực tốt với nấm mốc.

Xem tóm tắt | Tải về