Số 3/2018

TÓM TẮT
Kết quả nghiên cứu đã xác định được ở Khu Bảo tồn đất ngập nước Láng Sen có 220 loài, 174 chi, 74 họ thuộc 2 ngành thực vật bậc cao có mạch là ngành Dương xỉ (Polypodiophyta) và ngành Ngọc lan (Magnoliophyta). Tài nguyên thực vật có ích cũng được thống kê, có 5 nhóm gồm: làm thuốc có 119 loài, thực phẩm có 30 loài, làm cảnh có 11 loài, gia dụng có 10 loài và cho gỗ có 8 loài. Đã xác định được 3 loài thực vật có giá trị bảo tồn theo sách Đỏ Việt Nam (2007) là Cà na (Elaeocarpus hygrophilus), Lau vô (Hemisorghum mekongense) và Lúa ma (Oryza rufipogon). Dạng thân của thực vật được chia làm 6 nhóm chính là cây thân thảo có 153 loài, dây leo có 19 loài, cây bụi/bụi trườn có 16 loài, gỗ lớn có 16 loài, gỗ nhỏ có 14 loài và bán ký sinh có 2 loài. Đồng thời, ghi nhận được 4 kiểu sinh cảnh thực vật trong Khu Bảo tồn bao gồm: Sinh cảnh rừng Tràm, Sinh cảnh đồng cỏ ngập nước theo mùa với 6 kiểu quần hợp, Sinh cảnh lung trấp với 3 kiểu quần hợp và Sinh cảnh thực vật trên kênh rạch với 8 kiểu quần hợp.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu được thực hiện từ tháng 12 năm 2014 đến tháng 10 năm 2015 (Lần 1: Cuối mùa lũ (tháng 12 năm 2014); Lần 2: Giữa mùa khô (tháng 4- 6 năm 2015); Lần 3: Đầu mùa lũ (tháng 9 – 10 năm 2015)) tại Ban quản lý rừng tràm Gáo Giồng nhằm đánh giá tính đa dạng thực vật thân thảo theo mùa và theo chế độ ngập. Kết quả nghiên cứu cho thấy vùng nghiên cứu có 6 chế độ ngập, các chỉ số đa dạng sinh học đều có sự thay đổi theo mùa, ở các chế độ ngập 1, 2, 3, 5 vào mùa mưa có tính đa dạng cao hơn mùa khô và ở chế độ ngập 4, 6 vào mùa mưa lại thấp hơn mùa khô. Trong mùa khô ở chế độ ngập 6 có tính đa dạng sinh học thấp nhất và chế độ ngập 5 có tính đa dạng sinh học cao nhất, trong khi đó vào mùa mưa ở chế độ ngập 6 có tính đa dạng sinh học thấp nhất và chế độ ngập 4 có tính đa dạng sinh học cao nhất. Vì vậy cần khoanh vùng các đồng cỏ bằng hệ thống đê bao để điều tiết nước ở chế độ ngập 5 vào mùa khô và ở chế độ ngập 4 vào mùa mưa.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Loài Thìa là hóa gỗ leonid (Xyloselinum leonidii Pimenov & Kljuykov) là loài mới, đặc hữu của Việt Nam, được công bố vào năm 2006 bởi Pimenov & Kljuykov, phân bố ở tỉnh Hà Giang. Đây là loài thực vật thuộc họ Hoa tán (Apiaceae), cây bụi thân gỗ, sống lâu năm, cao 0,5 – 1,8 m, lá kép lông chim 2-3 lần, tập trung ở ngọn cây, xếp xen kẽ, hình tam giác, cuống bẹ dài 1-2 cm; cụm hoa ở đầu cành, đường kính 10 – 11 cm; quả nhẵn, dẹt, dài 6,5 – 6,7 mm, rộng 2,7 – 2,9 mm; phân bố rất rải rác dưới tán rừng núi đá vôi ở độ cao trên 1200 m (a.s.l), mọc trong các kẽ đá có đất, mùn. Hiện nay, loài Thìa là hóa gỗ leonid đang bị suy giảm về số lượng và thu hẹp vùng phân bố do bị khai thác mạnh vì mục đích thương mại. Kết quả giâm hom cho thấy, tỷ lệ vừa nảy mầm và ra rễ đạt cao nhất 6,7% khi xử lý hom giâm với chất IBA nồng độ 1500 ppm sau 90 ngày giâm trên giá thể 100% cát sạch. Trong khi đó, sau 180 ngày hom giâm vừa nảy mầm và ra rễ khi xử lý chất IBA nồng độ 1000 ppm và 1500 ppm trên cả giá thể 2 (GT2: 50% tro chấu + 30% đất + 20% phân trâu bò hoai) và giá thể 3 (GT3: 50% chấu tươi + 30% đất + 20% phân trâu bò hoai), nhưng ở giá thể 3 (GT3) sử dụng IBA (1500 ppm) tỷ lệ ra rễ đạt cao nhất là 8,9 chiều dài rễ đạt 5,5 cm, số rễ trung bình đạt 5,6 rễ/hom. Loại hom kề ngọn cho tỷ lệ ra rễ và nảy chồi cao nhất là 10% và chiều cao của chồi đạt 12,3% khi xử lý hom giâm với chất IBA nồng độ 1500 ppm giâm trên giá thể 3 (GT3: 50% chấu tươi + 30% đất + 20% phân trâu bò hoai).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Các mô hình rừng trồng bạch đàn được trồng tại Yên Bái, Hà Nội, Bắc Giang và Bình Định vào năm 2014 đã sử dụng 5 dòng bạch đàn lai đã được công nhận giống TBKT là UP35, UP54, UP72, UP95 và UP99. Tỷ lệ sống của tất cả các mô hình rừng trồng sau 36 tháng đạt trên 90%. Năng suất các giống bạch đàn lai đạt được tương đối cao (UP35, UP54, UP72, UP95, UP99), dao động từ 20,5 đến 28,6 m3/ha/năm trong khi các giống bạch đàn kiểm chứng PN14, U6, U891 và hạt sản xuất đại trà chỉ đạt 13 – 15,9 m3/ha/năm. Chế độ bón phân ảnh hưởng tới sinh trưởng về đường kính, chiều cao và năng suất rừng trồng mô hình rừng trồng bạch đàn 3 tuổi tại Ba Vì, Hà Nội, năng suất cao nhất đạt 31,5 m3/ha/năm với công thức bón lót 400 g phân lân nung chảy cùng 40 g phân kali và bón thúc 45 g đạm urea sau trồng 1 tháng; 90 g đạm urea /hố ở giai đoạn sau trồng rừng 3 tháng và 130 g đạm urea /hố ở giai đoạn sau trồng rừng 12 tháng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu được thực hiện tại thôn Hợp Sơn, xã Ba Vì, huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Tỷ lệ sống của các công thức ruột bầu dao động 77,8 – 95,6% ở 1 tháng tuổi, và 69,9 – 93,3% ở 2 tháng tuổi. Sinh trưởng cây con trong các công thức ruột bầu dao động 17,4 – 26,5 cm về chiều cao, 2,5 – 4,3 về số lá/nhánh, 9,8 – 14,3 cm về chiều dài lá và tỷ lệ cây phẩm chất xấu dao động 5,1 – 10,3%. Tỷ lệ sống của các công thức phương pháp nhân giống dao động 75,6 – 98,9% ở 1 tháng tuổi, và 66,7 – 87,8% ở 2 tháng tuổi. Sinh trưởng cây con trong các công thức phương pháp nhân giống dao động 18,3 – 26,1 cm về chiều cao, 2,7 – 3,7 về số lá/nhánh, 10,3 – 14,2 cm về chiều dài lá và tỷ lệ cây phẩm chất xấu dao động 4,3 – 12,3%; hệ số nhân giống đạt 0,99 – 2,0 lần. Tỷ lệ sống của các công thức che sáng dao động 77,8 – 95,6% ở 1 tháng tuổi, và 64,4 – 90,0% ở 2 tháng tuổi. Sinh trưởng cây con trong các công thức che sáng dao động 15,9 – 26,3 cm về chiều cao, 2,5 – 3,7 về số lá/nhánh, 10,2 – 16,3 cm về chiều dài lá và tỷ lệ cây phẩm chất xấu dao động 8,6 – 20,2%. Kết quả phân tích phương sai cho thấy, thành phần hỗn hợp ruột bầu 90% đất (tầng A + B) + 9% phân chuồng hoai + 1% NPK; phương pháp nhân giống bằng cắt đoạn củ mang 2 – 3 mắt mầm và che sáng 50% là phù hợp nhất đối với nhân giống Tam thất gừng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Phân bón và giống là 2 trong số những nhân tố quan trọng ảnh hưởng tới sinh trưởng, năng suất rừng trồng. Một thí nghiệm 2 nhân tố (phân bón và giống) được thiết kế theo kiểu ô chính – phụ, với 3 lần lặp lại đã được thiết lập nhằm đánh giá ảnh hưởng của phân bón tới sinh trưởng, hình dáng thân cây của một số dòng keo lai đang được trồng phổ biến ở khu vực Đông Nam bộ. Thí nghiệm bón phân gồm 2 nghiệm thức F-0 (không bón), F-H (bón 16 g N, 45 g P và 8 g K/cây); thí nghiệm về giống gồm 10 dòng keo lai là: BV10, BV16, BV32, BV33, TB1, TB6, TB11, TB12, AH1 và AH7. Kết quả cho thấy, phân bón ảnh hưởng có ý nghĩa đến sinh trưởng cây keo lai, nhưng sự ảnh hưởng giảm nhanh theo thời gian (sinh trưởng đường kính D1.3 ở 12 tháng tuổi của
F-0 và F-H lần lượt là 1,8 cm và 2,6 cm, nhưng ở 36 tháng tuổi sự khác biệt không còn được duy trì, đều bằng 11,2 cm). Phân bón ảnh hưởng không có ý nghĩa tới hình thân cây cũng như tỉ lệ cây bị bệnh; Sinh trưởng đường kính, chiều cao, hình dáng thân cây và tỉ lệ cây bị bệnh giữa các dòng, ở thời điểm 36 tháng tuổi là có khác biệt rõ rệt, 5 dòng sinh trưởng nhanh là AH1, BV10, TB12, BV33 và TB6, sinh trưởng đường kính (lần lượt là 12,1; 12,0; 11,7; 11,5; và 11,4 cm). Trong đó, AH1, BV33 và TB6 có chất lượng thân cây tốt hơn dòng BV10 và TB12, dòng có khả năng kháng bệnh tốt là BV10 và AH1 (tỉ lệ cây bị bệnh lần lượt là 1,7 và 3,3% so với 15 – 21,7% của 3 dòng còn lại); sinh trưởng của dòng AH7 trong thí nghiệm này là chậm, đường kính chỉ đạt 9,9 cm ở 36 tháng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Trên cơ sở đặc điểm khu bãi thải sau khai thác than, một số loài cây cỏ phát triển tự nhiên trên bề mặt bãi thải, và các loài cây trồng rừng chính cho vùng Đông Bắc… Bài báo đã xác định được 5 yếu tố cấu thành nhóm dạng lập địa đất bãi thải sau khai thác than ở Quang Ninh, bao bồm: (i) Thời gian sau đổ thải; (ii) Tỷ lệ đất/hỗn hợp thải; (iii) Độ dốc; (iv) Độ cao tương đối; và (v) Thảm thực vật chỉ thị. Qua đó, đề xuất được cơ cấu cây trồng rừng kinh tế chính và cây trồng phù trợ theo mức độ khó khăn của các nhóm dạng lập địa như: (a) Ít khó khăn: Keo lai, Keo tai tượng, Thông nhựa, Thông mã vĩ, Tre luồng…; (b) Khó khăn trung bình: Keo lai, Tre luồng, Thông nhựa, Thông mã vĩ…; và (c) Rất khó khăn: Sắn dây dại, bìm bìm, le, cây họ Đậu, kết hợp các loài keo, đậu dầu, sở. Các biện pháp kỹ thuật lâm sinh áp dụng chủ yếu như: Trồng thuần loài hoặc hỗn giao theo băng, mật độ trồng từ 1.660 – 2.500 cây/ha, tiêu chuẩn cây con đem trồng: Dgốc = 0,5 – 0,6 cm, Hvn = 45 – 50 cm; bón lót 100 – 200 g NPK/hố, kết hợp 100g phân hữu cơ vi sinh và 10g chất giữ ẩm/hố; chăm sóc 2 lần/năm, kết hợp bón 100 g NPK/cây/lần.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Sử dụng công nghệ viễn thám và GIS trong xây dựng bản đồ hiện trạng rừng cũng như bản đồ biến động diện tích rừng đang trở nên khá phổ biến ở Việt Nam. Nghiên cứu đã xây dựng thành dự trữ sinh quyển thế giới (DTSQ TG) công bản đồ hiện trạng rừng năm 2017 với 5 đối tượng sử dụng đất tại Khu DTSQ TG Langbiang, tỉnh Lâm Đồng, với độ tin cậy 91,5%. Ba chỉ số chọn số viễn thám (NDVI, NBR và IRSI) được lựa chọn và tính toán tại các điểm suy thoái rừng, ngưỡng giá trị có thể phát hiện sớm suy thoái rừng được xác định cho khu vực nghiên cứu với độ tin cậy từ 64,4 ÷ 97,8%. Đối với chỉ số NDVI thì ngưỡng giá trị có thể phát hiện rừng bị suy thoái dao động 0,015 ÷ 0,25, đối với NBR là 0,023 ÷ 0,384, và IRSI là 0,038 ÷ 0,635. Kết quả kiểm chứng cho thấy việc sử dụng chỉ số viễn thám để phát hiện sớm suy thoái rừng có độ tin cậy và có thể áp dụng cho Khu dự trữ Sinh quyển Thế giới Langbiang, tỉnh Lâm Đồng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Xác định vùng phân bố và tiềm năng phát triển loài Mây nước mỡ (Daemonorops poilanei J.Dransf) và Mây nước nghé (D.jenkinsiana Mart) nhằm cung cấp những cơ sở khoa học cho việc lập kế hoạch phát triển bền vững hai loài cây này trong rừng tự nhiên ở huyện Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu đã sử dụng phương pháp AHP (Analytic Hierarchy Process) để xác định trọng số của các nhân tố ảnh hưởng đến phân bố và tiềm năng phát triển cho hai loài mây lựa chọn. Các lớp nhân tố ảnh hưởng được phân tích và tích hợp thông qua mô hình phối hợp tuyến tính có trọng số dựa trên cơ sở GIS để thiết lập bản đồ phân bố và tiềm năng phát triển cho loài Mây nước mỡ và Mây nước nghé. Kết quả nghiên cứu cho thấy diện tích phù hợp cho phân bố loài Mây nước mỡ và Mây nước nghé tương ứng lần lượt là 29.475,3 ha (chiếm 45,5% tổng diện tích đất tự nhiên của huyện Nam Đông) và 32.344,9 ha (chiếm 50,0%). Diện tích tiềm năng phát triển loài Mây nước mỡ là 27476,1 ha (42,5%) và Mây nước nghé là 28876,4 ha (44,5%).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu này được thực hiện nhằm thúc đẩy sự phát triển ngành công nghiệp tre Luồng ở tỉnh Thanh Hóa. Kết quả điều tra, phỏng vấn các đối tượng liên quan (nhà quản lý, chủ rừng, những người thu mua cây và các cơ sở chế biến Luồng) kết hợp với việc đo đếm 60 ô tiêu chuẩn hình tròn với diện tích 500 m2/ô tại rừng trồng Luồng tại 5 huyện gồm Ngọc Lặc, Lang Chánh, Bá Thước, Quan Sơn và Quan Hóa đã cho thấy (i) Nguồn thu từ bán Luồng cây biến động từ 5,68 đến 15,38 triệu đồng/ha/năm, (ii) Giá trị gia tăng (GTGT) bởi các hoạt động thu gom mang lại từ 1,25 – 1,66 lần, (iii) Các chuỗi sản phẩm chế biến từ Luồng có giá trị gia tăng khác nhau: Với các chuỗi sản phẩm sử dụng nguyên liệu Luồng cây với giá nguyên liệu từ 1.000 đ/kg – 1.250 đ/kg thì chuỗi sản xuất ra sản phẩm Luồng ép khối có GTGT cao nhất từ 4,62 – 5,77 lần, tiếp đến chuỗi sản xuất ra sản phẩm than hoạt tính ống GTGT là 2,40 – 3,00 lần, chuỗi sản xuất ra sản phẩm đũa tinh có GTGT là 2,24 – 2,81 lần và chuỗi sản xuất ra sản phẩm đũa thô có GTGT thấp nhất chỉ 1,04 – 1,31 lần. Với các chuỗi sản xuất sử dụng nguyên liệu sơ chế thì chuỗi sản xuất ra sản phẩm than hoạt tính sử dụng mấu mắt có GTGT cao nhất là 2,50 – 3,39 lần, tiếp đến là chuỗi sản xuất ra sản phẩm bột giấy sử dụng phôi bào GTGT là 3,24 lần và thấp nhất là chuỗi sản xuất ra sản phẩm chân hương sử dụng thanh tre không mắt có GTGT chỉ 1,26 -1,44 lần.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu sử dụng các loài cây bản địa có giá trị để phục hồi rừng và trồng thâm canh cung cấp gỗ lớn là một trong định hướng quan trọng trong chiến lược phát triển lâm nghiệp của Việt Nam giai đoạn 2006-2020. Hiện nay, số loài cây bản địa sử dụng để trồng làm giàu rừng và trồng rừng sản xuất gỗ lớn tại Việt Nam nói chung và vùng Tây Bắc nói riêng còn rất ít. Đối với vùng Tây Bắc 2 loài cây bản địa là Sa mộc (Cunninghamia lanceolata) và Vối thuốc (Schima wallichii) được xác định là hai loài cây chủ lực cho trồng rừng sản xuất và trong 23 loài cây được xác định là loài cây chủ yếu cho trồng rừng thì chỉ có 10 loài cây bản địa. Do vậy, nghiên cứu bổ sung thêm các loài cây bản địa để trồng rừng tại vùng Tây Bắc là rất cần thiết góp phần nâng cao chất lượng rừng, đặc biệt là trồng rừng cung cấp gỗ lớn. Chò xanh (Terminalia myriocarpa) là cây gỗ lớn bản địa có giá trị tại vùng Tây Bắc, nhưng chưa có nghiên cứu nào về kỹ thuật gây trồng. Nghiên cứu này tiến hành nghiên cứu ảnh hưởng của độ rộng băng chặt, mật độ trồng và lượng phân bón lót đến sinh trưởng của cây Chò xanh. Kết quả sau 4,5 năm trồng cho thấy đối với mô hình làm giàu rừng bằng Chò xanh, băng chặt rộng 4,5m (bằng ½ chiều cao tán rừng làm giàu) là phù hợp, cây có tỷ lệ sống đạt 86%, đường kính gốc 3,86 cm, chiều cao vút ngọn 3,56 m, đường kính tán 1,87 m. Mật độ trồng 1.111 cây/ha (cự ly trồng 3 × 3 m) là phù hợp cho rừng trồng thâm canh, cây có tỷ lệ sống đạt 75%, đường kính gốc 3,86 cm, chiều cao vút ngọn 3,55 m, đường kính tán 1,89 m. Kết quả sau 3,5 năm trồng cho thấy liều lượng bón lót 300 g phân NPK (5:10:3)/hố là phù hợp cho trồng thâm canh, cây có tỷ lệ sống đạt 81,66%, đường kính gốc
2,42 cm, chiều cao vút ngọn 2,49 m, đường kính tán 1,53 m.

Xem tóm tắt | Tải về