Số 4/2023

TÓM TẮT
Mục tiêu của nghiên cứu nhằm chọn lọc các giống keo sinh trưởng nhanh và chống chịu bệnh chết héo do nấm Ceratocystis phục vụ trồng rừng ở Lương Sơn, Hòa Bình và các lập địa tương đồng. Nghiên cứu được tiến hành trên khảo nghiệm giống và mô hình trình diễn giống tại Lương Sơn, Hòa Bình. Kết quả đánh giá ở giai đoạn 41 tháng tuổi cho thấy có sự sai khác rõ rệt về sinh trưởng và khả năng chống chịu bệnh chết héo giữa các giống. Trong số các giống tham gia nghiên cứu, giống Keo lá tràm có khả năng chống chịu tốt nhất, giống keo lai X201, X205 và AH7 cũng có khả năng chống chịu tốt. Xét cả hai tiêu chí sinh trưởng tốt và chống chịu bệnh, nghiên cứu đề xuất giống X201 và AH7 được lựa chọn để phục vụ trồng rừng tại Lương Sơn, Hòa Bình và những nơi có điều kiện tương đồng.
Từ khóa: Keo lai, keo lai tam bội, sinh trưởng, chống chịu bệnh chết héo, năng suất

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Thủy tùng có tên khoa học là Glyptostrobus pensilis thuộc họ Hoàng đàn (Cupressaceae), nằm trong danh mục thực vật nguy cấp, quý hiếm theo Nghị định 06/2019/NĐ-CP của Chính phủ và được xếp vào cấp rất nguy cấp (CR) trong sách Đỏ Quốc tế của IUCN. Là loài thực vật quý hiếm không những ở Việt Nam mà trên toàn thế giới. Mục tiêu chính của bài báo nhằm cung cấp một số thông tin về kỹ thuật ghép trên rễ thở cây mẹ từ đó gia tăng số lượng cá thể cây Thủy tùng ngay trong vùng phân bố của quần thể tự nhiên. Thí nghiệm được bố trí theo 1 nhân tố: phương pháp ghép và thực hiện trên 2 khu vực phân bố tự nhiên của loài. Kết quả nghiên cứu cho thấy, phương pháp ghép mắt cho mẫu ghép sống ổn định sau 6 tháng và ghép áp cành là sau 4 tháng. Tỷ lệ sống ở phương pháp ghép mắt cao hơn ghép áp cành, và ở khu vực Ea Ral là cao hơn Trấp Ksơ, với tỷ lệ sống ở ghép mắt và ghép áp cành trên khu vực Ea Ral lần lượt là: 80,0%; và 47,5%; ghép mắt và ghép áp cành ở khu vực Trấp Ksơ lần lượt là 35,0%; và 30,0%. Tại khu vực Ea Ral, sinh trưởng của cây ghép ở phương pháp ghép áp cành (D = 6,1 mm, H = 33,58 cm) tốt hơn ghép mắt (D = 3,0 mm, H = 13,7 cm). Tại khu vực Trấp Ksơ, sinh trưởng của cây ghép thấp ở cả phương pháp ghép áp cành (D = 3,0 mm, H = 19,7 cm) và ghép mắt (D = 2,9 mm, H = 13,4 cm).
Từ khoá: Nhân giống, Thủy tùng, ghép, rễ thở

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Dẻ trùng khánh (Castanea mollissima Blume) là loài Dẻ ăn hạt, đặc sản của vùng cao huyện Trùng Khánh tỉnh Cao Bằng, cây mọc ở độ cao từ 500 – 2.800 m, thích hợp nhất với nhiệt độ từ 20 – 21°C, lượng mưa từ 1.700 – 1.900 mm/năm và độ ẩm trung bình từ 81,9 – 82,3%, có thể trồng được ở Cao Bằng, Bắc Kạn, Lạng Sơn, Lào Cai (Sa Pa) và các tỉnh Tây Nguyên. Hạt dẻ trùng khánh có hình dáng hơi tròn, kích thước 3 chiều tương đối bằng nhau và 1 kg hạt dẻ có khoảng 100 hạt với sai số 5%. Căn cứ vào sinh trưởng, năng suất, chất lượng hạt đã tuyển chọn và công nhận được 31 cây trội (Quyết định 447/QĐ-SNN ngày 07/8/2020) Dẻ trùng khánh tại các lâm phần rừng trồng ở 3 khu vực: thị trấn Trùng Khánh, xã Chí Viễn, xã Đình Minh ở huyện Trùng Khánh. Các cây trội được công nhận có sinh trưởng, phát triển tốt, cho năng suất quả sai và chất lượng hạt tốt, có độ vượt trội về D1,3 từ 15 – 258,2%, Hvn từ 16,7 – 70,0%, năng suất quả ổn định và vượt trội từ 19,0 – 89,4%. Chất lượng hạt có thành phần dinh dưỡng đạt và vượt mức theo Quyết định số 496/QĐ-SHTT ngày 21/3/2011 của Cục Sở hữu trí tuệ.
Từ khóa: Dẻ trùng khánh, cây trội, chất lượng hạt, dinh dưỡng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Thảo quả (Amomum aromaticum Roxb.) là một trong những loài cây lâm sản ngoài gỗ chính thuộc nhóm dược liệu/gia vị có giá trị kinh tế cao, được gây trồng phổ biến dưới tán rừng ở các tỉnh miền núi phía Bắc Việt Nam. Sản phẩm chính của cây Thảo quả là quả. Hiện nay, tổng diện tích gây trồng ước tính khoảng 33.488 ha với sản lượng quả ước đạt khoảng 5.000 tấn, giá trị sản xuất ước đạt 25 – 30 triệu USD, mang lại nguồn thu nhập chính cho hàng nghìn hộ gia định sống ở miền núi phía Bắc. Tuy nhiên, năng suất, sản lượng và chất lượng Thảo quả đang có chiều hướng suy giảm mạnh. Nguyên nhân chính là do thiếu các nguồn giống chất lượng tốt, phù hợp và ổn định để cung cấp cho nhu cầu sản xuất. Vì vậy, việc chọn giống Thảo quả có năng suất cao và chất lượng tốt là hết sức cần thiết. Lào Cai và Yên Bái là 2 tỉnh tạo nên vùng trồng Thảo quả lớn nhất cả nước. Từ các lô rừng trồng Thảo quả ở Sa Pa, Văn Bàn (Lào Cai) đã chọn được 48 cây trội có năng suất quả đạt từ 5,4 – 15,3 kg quả/cây, độ vượt về năng suất quả đạt từ 201,5 – 708,1%, hàm lượng tinh dầu trong hạt khô của các cây trội đạt từ 1,6 – 3,2%, vượt quy định của Dược điển Việt Nam V năm 2017 từ 12,9% đến 127,9%. Từ các lô rừng trồng Thảo quả ở Mù Cang Chải (Yên Bái) đã chọn được 6 cây trội có năng suất quả đạt từ 5,1 – 9,8 kg quả/cây, độ vượt về năng suất quả đạt từ 246,7 – 543,7%, hàm lượng tinh dầu trong hạt khô của các cây trội đạt từ 2,6 – 3,6%, vượt quy định của Dược điển Việt Nam V năm 2017 từ 82,1% đến 153,6%. Các cây trội này đã được lấy làm vật liệu nhân giống cho nghiên cứu chọn tạo và phát triển giống phục vụ sản xuất trong giai đoạn trước mắt và tương lai.
Từ khóa: Cây trội, Thảo quả, Lào Cai, Yên Bái.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Mây chỉ (Calamus dioicus Lour.) là loài cây có tiềm năng phát triển nguyên liệu cho ngành mây tre đan. Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định được đặc điểm quả, hạt giống, khả năng nảy mầm, kỹ thuật bảo quản hạt giống và chăm sóc cây con Mây chỉ giai đoạn vườn ươm. Vật liệu nghiên cứu là quả và hạt giống Mây chỉ thu hái trong rừng tự nhiên tại Cát Tiên, Lâm Đồng. Kết quả nghiên cứu cho thấy quả Mây chỉ có kích thước 10,0 mm đối với chiều dài đầu đỉnh và đường kính có kích thước 9,8 mm, số lượng quả/kg là 1.809 quả. Hạt Mây chỉ có kích thước chiều dài đầu đỉnh là 6,3 mm và 7,9 mm về đường kính, số lượng hạt/kg là 3.774 hạt với hàm lượng nước 7,7%. Hạt được bảo quản tốt hơn ở nhiệt độ 5oC trong tủ lạnh, sau 1, 2, 3 tháng có tỷ lệ nảy mầm tương ứng là 61,7%, 55,3%, 42,0%. Hạt nên xử lý trong dung dịch GA3 80ppm trong 12 giờ, các thông số về tỷ lệ nảy mầm, thời gian bắt đầu nảy mầm, thời gian kết thúc nảy mầm và thời gian nảy mầm tương ứng là 74,3%, 24,0 ngày, 39,3 ngày và 15,3 ngày. Hạt bật chồi tốt nhất trong giá thể cát có trát bùn trên mặt với tỷ lệ nảy mầm đạt 91,7%. Với thành phần ruột bầu có 80% lớp đất mặt, 10% cát, 8% phân chuồng hoai, 2% lân và sử dụng chế độ che sáng 50 – 75%, cây con sau 9 tháng có đường kính gốc trung bình đạt khoảng 6 mm và chiều cao trung bình đạt khoảng 22 cm.
Từ khóa: Che sáng, hạt, Mây chỉ, nảy mầm, thành phần ruột bầu.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Lùng (Bambusa longissima sp. nov) thuộc chi Tre (Bambusa), họ Hòa thảo (Poaceae), là loài kích thước trung bình, lóng khá dài, có giá trị sản xuất hàng thủ công mỹ nghệ xuất khẩu cao. Lùng có phân bố tự nhiên tập trung tại một số huyện của các tỉnh Thanh Hóa, Nghệ An và Sơn La. Hiện nay, rừng Lùng tự nhiên ngày càng bị thu hẹp về diện tích và suy thoái về chất lượng. Vì vậy, việc nghiên cứu đặc điểm sinh lý hạt giống và kỹ thuật bảo quản hạt giống làm cơ sở để nhân giống, gây trồng và phục hồi rừng Lùng là rất cần thiết, có ý nghĩa cả khoa học và thực tiễn. Kết quả nghiên cứu đã cho thấy quả Lùng thuộc dạng quả thóc, mỗi quả có 1 hạt. Hạt hình bầu dục, vỏ mỏng dạng trấu, nội nhũ màu trắng xám; đường kính trung bình ≈ 4,3 mm, dài trung bình ≈ 11,42 mm. Khối lượng 1.000 hạt là 87,40 gam; 1 kg trung bình có 11.447 hạt. Độ ẩm ban đầu trung bình của hạt là 35,83%. Thế nảy mầm trung bình cao nhất đạt 56,48%. Xử lý hạt giống trong nước ấm (35 – 40oC) trong 4 giờ cho tỷ lệ nảy mầm cao nhất là 80,56%. Thời gian bắt đầu nảy mầm của hạt trong điều kiện tốt nhất từ 2 – 3 ngày, thời gian nảy mầm từ khi bắt đầu đến khi kết thúc là 14 – 18 ngày. Hạt có tỷ lệ nảy mầm cao nhất ở độ ẩm tự nhiên ban đầu trung bình là 35,83%, tỷ lệ nảy mầm của hạt giảm mạnh khi độ ẩm của hạt giảm, hạt giống hoàn toàn mất sức nảy mầm ở độ ẩm 25,50%. Bảo quản hạt Lùng trong điều kiện độ ẩm tự nhiên ban đầu là 35,83%, nhiệt độ môi trường là 5oC cho kết quả tốt nhất. Tỷ lệ nảy mầm giảm dần theo thời bảo quản, sau 1 tuần tỷ lệ nảy mầm đạt 61,11%, sau 2 tuần giảm xuống 42,59% và sau 5 tuần là 1,85%.
Từ khóa: Bảo quản hạt giống, đặc điểm sinh học, Lùng (Bambusa longissima sp. nov).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Dầu đọt tím phân bố chủ yếu trong rừng tự nhiên lá rộng thường xanh nghèo, nơi có độ cao 2 m (đối với trạng thái IIIA2). Nguồn gốc cây Dầu đọt tím tái sinh chủ yếu là bằng hạt (54,2 – 72,2%) và cây có phẩm chất từ trung bình đến tốt chiếm trên 70%.
Từ khóa: Lâm học, Quảng Nam, Dầu đọt tím.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Mít nài là cây bản địa gỗ lớn, thường xanh và đa tác dụng, có giá trị kinh tế cao, có triển vọng trong trồng rừng gỗ lớn tại một số tỉnh miền núi phía Bắc, Việt Nam. Kết quả nghiên cứu đã xác định được: i) Mít nài xuất hiện ở ba trạng thái rừng TXG, TXB và TXN; độ tàn che từ 0,54 – 0,75; ii) Mật độ Mít nài dao động từ 12 – 40 cây/ha, đường kính D1,3 dao động trung bình từ 24,2 – 43,6 cm, chiều cao vút ngọn Hvn dao động trung bình từ 10,4 – 20 m, trữ lượng dao động trung bình từ 0,8 – 5 m3/ha, 100% cây Mít nài đạt phẩm chất A; iii) Trong 5 ưu hợp thực vật ở các trạng thái rừng thì có 04 ưu hợp có mặt của loài Mít nài; iv) Số lượng cá thể Mít nài ở vị thế tán cấp 4 và 5 trong các lâm phần điều tra chiếm cao nhất, đạt 64,2% so với tổng số cây ở 5 cấp vị thế tán. Kết quả này cho thấy, ở giai đoạn trưởng thành, Mít nài là loài cây ưa sáng. Các giá trị sinh trưởng của Mít nài cũng có xu hướng tăng dần từ cấp vị thế tán 2 đến 5; v) Mật độ cây tái sinh của các trạng thái rừng nơi có loài Mít nài phân bố tại 2 tỉnh nghiên cứu có sự dao động rất lớn, từ 3.416 cây/ha (trạng thái TXN ở Sơn La) đến 5.648 cây/ha (trạng thái TXG ở Lào Cai), sinh trưởng của cây tái sinh trong các trạng thái rừng có đường kính trung bình đạt từ 2,3 – 2,6 cm và chiều cao trung bình đạt từ 3,2 – 3,8 m; vi) Mít nài tái sinh xuất hiện ở 5/6 điểm điều tra (ngoại trừ trạng thái TXB – Lào Cai) với mật độ cây tái sinh dao động từ 16 – 35 cây/ha. Cây Mít nài tái sinh có đường kính trung bình dao động từ 1,5 – 3,5 cm, chiều cao trung bình từ 1,3 – 4,2 m; vii) Mít nài tái sinh có chiều cao nhỏ hơn 1 m, chiếm tỷ lệ cao nhất từ 75 – 89,3% (trung bình là 84,2%), số cây ở cấp chiều cao từ 1 – 6 m chiếm từ 10,7 – 25,0% (trung bình là 15,8%). Từ kết quả nghiên cứu cho thấy Mít nài là loài cây ưa sáng nhưng có thể sử dụng trồng rừng hỗn giao hay trồng làm giàu rừng, cải tạo rừng.
Từ khóa: Lâm học, Mít nài, Sơn La, Lào Cai.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Kết quả tổng kết, đánh giá mô hình và biện pháp kỹ thuật trồng rừng Vù hương tại một số tỉnh phía Bắc cho thấy: Vù hương đã được gây trồng tại một số địa phương theo các phương thức trồng khác nhau (trồng thuần loài, trồng hỗn loài, trồng làm giàu rừng và trồng phân tán). Cây Vù hương thích nghi tốt trên nhiều dạng lập địa khác nhau, kể cả đất nghèo xấu. Trong điều kiện đất tốt, được chăm sóc thường xuyên, ở giai đoạn 3 – 5 năm tuổi cây có thể đạt tăng trưởng về đường kính ∆D1,3 từ 2,6 – 2,7 cm/năm và chiều cao vút ngọn ∆Hvn từ 1,9 – 2,2,5 m/năm; ở tuổi 9 cây vẫn đạt ∆D1,3 1,6 cm/năm, ∆Hvn đạt 2,3 m/năm; thậm chí đến tuổi 15 – 16 cây vẫn đạt tăng trưởng bình quân năm ∆D1,3 từ 1,5 – 1,6 cm/năm và ∆Hvn từ 1,5 – 1,6 m/năm. Điều này cho thấy Vù hương có triển vọng để phát triển rừng trồng gỗ lớn tại một số tỉnh phía Bắc. Tuy nhiên, việc nhân rộng diện tích còn khó khăn do chưa xác định được lập địa trồng phù hợp, thiếu nguồn giống tốt và các biện pháp thâm canh rừng trồng.
Từ khóa: Vù hương, kỹ thuật trồng rừng, một số tỉnh phía Bắc, sinh trưởng

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Pơ mu (Chamaecyparis hodginsii (Dunn) Rushforth) là loài có giá trị bảo tồn cao, có phân bố rải rác ở các tỉnh Tây Nguyên trong kiểu rừng hỗn giao cây lá rộng lá kim. Nghiên cứu này nhằm mục đích lượng hóa ảnh hưởng của các chỉ tiêu khí hậu và biến động của khí hậu đến tăng trưởng độ rộng vòng năm loài Pơ mu tại Tây Nguyên, trên cơ sở đó tái lập dữ liệu khí hậu cho thành phố Đà Lạt. Số liệu độ rộng vòng năm được thu thập bằng khoan tăng trưởng Haglof từ 37 cây mẫu rải ở các cỡ kính (D1,3 ≥ 50 cm) tại VQG Bidoup Núi Bà tỉnh Lâm Đồng; độ rộng vòng năm được so sánh với dữ liệu khí hậu trong vòng 30 năm trong giai đoạn (1979 – 2008). Sử dụng mô hình tuyến tính/phi tuyến tính có trọng số để phát hiện và mô hình hóa ảnh hưởng của các chỉ tiêu khí hậu đến độ rộng vòng năm. Kết quả cho thấy tại vùng Bidoup Núi Bà, tăng trưởng độ rộng vòng năm loài Pơ mu chịu ảnh hưởng và có quan hệ nghịch với nhiệt độ không khí tháng 2, tháng 4; độ ẩm không khí tháng 9 và số giờ nắng tháng 2; đồng thời tái lập được dữ liệu cổ khí hậu trong giai đoạn 709 năm cho thành phố Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng trên Cao nguyên Langbiang từ năm 1300 – 2008, thông qua phương trình tuyến tính đơn biến giữa các chỉ tiêu khí hậu với chỉ số độ rộng vòng năm chuẩn hóa Zt.
Từ khóa: Khí hậu, tăng trưởng Pơ mu, sinh trưởng vòng năm, Pơ mu Langbiang.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu sinh khối và khả năng hấp thụ CO2 của rừng trồng Cao su tại Khu Dự trữ sinh quyển (KDTSQ) Đồng Nai. Nghiên cứu đã tiến hành lập 72 ô tiêu chuẩn (OTC), diện tích 500 m2 (20  25 m) ở rừng trồng có tuổi từ 4 đến 27 tuổi trên các hạng đất I, II, III và đã tiến hành chặt hạ 216 cây tiêu chuẩn Cao su. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Tổng sinh khối tươi cây cá lẻ Cao su dao động từ 40,462 – 554,033 kg; trong đó sinh khối thân cây chiếm tỷ lệ cao nhất, từ 47,6 – 67,7%, thấp nhất là sinh khối lá, chiếm tỷ lệ từ 4,5 – 17%; Sinh khối khô cây cá lẻ Cao su từ 20,774 – 292,769 kg, trong đó sinh khối khô thân cây chiếm tỷ lệ từ 48,8 đến 71,6%; Sinh khối tươi và sinh khối khô cây cá lẻ Cao su có mối quan hệ rất chặt với các nhân tố điều tra: đường kính tại vị trí 1,3 m (D1,3) và chiều cao vút ngọn (Hvn) theo dạng hàm mũ. Tổng sinh khối tươi lâm phần rừng trồng Cao su dao động từ 22,335 – 210,532 tấn/ha và tổng sinh khối khô từ 11,467 – 111,252 tấn/ha. Trữ lượng carbon lâm phần Cao su từ 5,734 – 55,626 tấn/ha; trữ lượng CO2 dao động từ 21,043 – 204,148 tấn/ha. Kết quả của nghiên cứu đã góp phần quan trọng xây dựng cơ sở khoa học cho công tác nghiên cứu xác định sinh khối, khả năng hấp thụ carbon của cây cao su tại vùng Đông Nam Bộ nói riêng và ở Việt Nam nói chung. Tuy nhiên, cần có những nghiên cứu tiếp theo tại nhiều vùng sinh thái, cũng như nghiên cứu đầy đủ, toàn diện trên các cấp tuổi, các bộ phận (trên mặt đất và dưới mặt đất) để có đánh giá đầy đủ và toàn diện về khả năng hấp thụ và lưu trữ carbon của rừng trồng Cao su tại Việt Nam.
Từ khóa: Rừng trồng Cao su, sinh khối, carbon, hấp thụ CO2.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu đã hệ thống được các quy định pháp lý về bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh. Một số văn bản quan trọng liên quan như Công ước Đa dạng sinh học, Nghị định thư Nagoya, Luật đa dạng sinh học (2008, 2018), Nghị định 59/2017/NĐ-CP, và Quyết định số 4618/QĐ-UBND của tỉnh Quảng Ninh. Hệ thống văn bản chính sách là tương đối đầy đủ. Tuy nhiên, việc triển khai chính sách trên thực tế vẫn còn một số tồn tại, bất cập và đến nay trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh chưa có chính sách cụ thể hỗ trợ việc bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen. Tính đến năm 2022, tỉnh Quảng Ninh chưa có Giấy phép tiếp cận nguồn gen được cấp. Việc chia sẻ lợi ích cũng gặp khó khăn khi việc xác định doanh thu khó đảm bảo tính chính xác và còn phức tạp. Các hoạt động tăng cường năng lực và nâng cao nhận thức về tiếp cận nguồn gen chưa được quan tâm đúng mức, thiếu nguồn vốn để thực hiện nên công tác quản lý, bảo tồn nguồn gen chưa hiệu quả, dẫn đến khai thác quá mức và việc phát triển nguồn gen chưa được mở rộng. Nghiên cứu đã đề xuất một số giải pháp chủ yếu về hoàn thiện hệ thống tổ chức thực hiện chính sách, tăng cường năng lực, nâng cao nhận thức, tăng cường sự phối hợp trong công tác quản lý bảo tồn, khai thác và phát triển nguồn gen trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh.
Từ khóa: Bảo tồn, chính sách, khai thác, nguồn gen, phát triển

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Manganese peroxidase (MnP) là enzyme có khả năng phân hủy lignin và một số hợp chất hữu cơ độc hại. MnP được sinh tổng hợp bởi nấm, vi khuẩn và xạ khuẩn. Trong nghiên cứu này trình bày kết quả tuyển chọn chủng nấm sinh tổng hợp MnP và nghiên cứu khả sinh tổng hợp MnP của chủng nấm được tuyển chọn. Kết quả nghiên cứu đã tuyển chọn được chủng nấm Pleurotus sp. PL3 có hoạt tính MnP mạnh nhất trong số 8 chủng nấm khảo sát. Hoạt tính sinh tổng hợp MnP của chủng Pleurotus sp. PL3 đạt 2,03 U/mL ở điều kiện môi trường PDA có bổ sung NH4NO3 0,5%, glucose 3%, pH 7,0, nhiệt độ 30C trong 9 ngày nuôi cấy. Nghiên cứu này là cơ sở để sản xuất enzyme MnP ứng dụng phân hủy lignin trong công nghiệp chế biến gỗ.
Từ khóa: Manganese peroxidase, phân hủy lignin, Pleurotus sp. PL3, sinh tổng hợp, tuyển chọn

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Xu thế chung của thế giới hướng tới sử dụng nhiên liệu sạch có khả năng tái sinh (viên nén sinh học, xăng sinh học,..), bảo vệ môi trường, hạn chế hiệu ứng nhà kính và bảo vệ tầng Ozon. Trong vài năm trở lại đây, viên nén gỗ, là một loại viên nén sinh học, đang là mặt hàng xuất khẩu có tốc độ tăng trưởng nhanh của ngành Chế biến gỗ Việt Nam. Năm 2022, lượng xuất khẩu đạt trên 4,88 triệu tấn, tăng 39,35% so với năm 2021, giá trị xuất khẩu đạt trên 787 triệu USD, tăng hơn 90% so với năm 2021. Dự báo thời gian tới đây, viên nén gỗ có tiềm năng sẽ lọt vào nhóm các mặt hàng nông lâm sản có kim ngạch xuất khẩu trên 1 tỷ USD. Với tiềm năng và vai trò quan trọng như vậy, song công nghệ sản xuất viên nén gỗ trong nước một phần được nhập từ nước ngoài hoặc tự làm theo kinh nghiệm ở các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Điều này làm giảm đi đáng kể hiệu quả kinh tế trong sản xuất viên nén gỗ ở nước ta. Với những kết quả nghiên cứu đã đạt được về công nghệ chế biến gỗ nói chung và công nghệ sản xuất viên nén gỗ nói riêng, Viện Nghiên cứu Công nghiệp rừng hoàn toàn có thể chuyển giao vào thực tiễn, góp phần nâng cao giá trị và hiệu quả kinh tế cho doanh nghiệp. Bài báo này giới thiệu tóm tắt kết quả thực hiện dự án “Ứng dụng khoa học công nghệ xây dựng mô hình sản xuất viên nén sinh học từ phụ phẩm sau chế biến gỗ làm nhiên liệu đốt cho dân dụng, công nghiệp và phục vụ xuất khẩu tại tỉnh Yên Bái” thuộc Chương trình Hỗ trợ ứng dụng, chuyển giao tiến bộ khoa học và công nghệ thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội nông thôn, miền núi, vùng dân tộc thiểu số giai đoạn 2016-2025, Công ty CP Netma tại Yên Bái là đơn vị tiếp nhận công nghệ.
Từ khóa: Viên nén gỗ, viên nén sinh học, gỗ rừng trồng, chế biến gỗ.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
5 loài nấm Aspergillus niger Ni, Penicillium citrinum GSĐ 4.4, Trichoderma atroviride GT 22.2, Aureobasidium pullulans Apu 01, Lasiodiplodia theobromae GB 5.3 đã được xác định là các loài nấm mốc, nấm biến màu gây hại chính cho gỗ tròn, gỗ xẻ, ván bóc còn tươi ở Việt Nam. Tùy điều kiện nhiệt độ, độ ẩm môi trường, độ ẩm nguyên liệu gỗ khác nhau mà sự sinh trưởng của nấm cũng khác nhau. Nghiên cứu ảnh hưởng của các điều kiện này đến sự sinh trưởng của các loài nấm hại chính là cơ sở cho các biện pháp phòng chống nấm. Kết quả nghiên cứu xác định mức 30 ± 2oC là nhiệt độ phát triển tốt nhất đối với Penicillium citrinum GSĐ 4.4, Aureobasidium pullulans Apu 01 và Trichoderma atroviride GT 22.2. Riêng Aspergillus niger Ni và Lasiodiplodia theobromae GB 5.3 phát triển tốt hơn ở nhiệt độ 35 ± 2oC. Các loài nấm đều phát triển tốt ở độ ẩm không khí từ 65 – 95% và phát triển kém ở độ ẩm 55%. Riêng nấm Aspergillus niger Ni và Aureobasidium pullulans Apu 01 chỉ ưa độ ẩm vừa phải (65 – 75%). Tất cả các loài nấm hại đều phát triển nhanh ở độ ẩm gỗ 90%, phát triển tương đối nhanh ở độ ẩm gỗ 50%, phát triển chậm ở độ ẩm gỗ 15%.
Từ khóa: Sinh trưởng, nhiệt độ môi trường, độ ẩm môi trường, độ ẩm nguyên liệu.

Xem tóm tắt | Tải về