Số 1/2021

TÓM TẮT
Bương lông điện biên là một trong những loài tre có kích thước lớn, vách thân dày, cứng và bền, sản phẩm từ thân tre luồng được các nhà máy chế biến rất ưa chuộng. Nghiên cứu nhân giống Bương lông điện biên bằng phương pháp giâm hom làm cơ sở để xây dựng hướng dẫn kỹ thuật, tạo ra giống tốt, nhanh với số lượng lớn cung cấp nhân rộng diện tích là thực sự cần thiết. Kết quả nghiên cứu cho thấy cây mẹ Bương lông ở tuổi 2 và cấp kính > 12 – 20 cm có số mắt ngủ có triển vọng nhất (5,43 mắt ngủ/cây) và có số cành chét có triển vọng nhất (2,93 cành chét/cây). Tạo cành chét bằng phương pháp đốn ngọn đối với cây mẹ tuổi 2, cấp kính > 12 – 20 cm cho số lượng cành chét có thể làm hom tốt nhất (9,0 cành/cây),. Đối với phương pháp ngả cây có số lượng cành chét được tạo ra có triển vọng tốt nhất với cây mẹ tuổi 2, cấp kính 6 – 12 cm (8,7 cành/cây). Nhân giống bằng hom cành chét Bương lông điện biên vào bầu nilon sử dụng thuốc kích thích IBA nồng độ 1.000ppm cho tỷ lệ ra rễ cao nhất (83,3%) và chất lượng rễ tốt nhất.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu được thực hiện nhằm đánh giá sinh trưởng, năng suất và chất lượng rừng trồng từ các loại vật liệu giống trồng rừng (cây từ nuôi cấy mô và cây hom). Thí nghiệm đa nhân tố được thực hiện tại Đồng Phú – Bình Phước, trong đó cây hom từ vườn vật liệu tuổi 2 và tuổi 4 và từ vị trí cắt hom khác nhau (vị trí hướng dương và vị trí cành) của 2 dòng keo lai AH7 và BV10. Kết quả nghiên cứu tại giai đoạn 36 tháng tuổi cho thấy rừng trồng keo lai có nguồn gốc từ mô và hom hướng dương của vườn vật liệu 2 tuổi có có năng suất, chất lượng rừng và hình dáng thân là tương đương nhau, khả năng chống chịu bệnh của cây mô là tốt hơn so với cây hom; rừng trồng keo lai từ cây hom vườn vật liệu 2 tuổi có năng suất, chất lượng, hình dáng thân và khả năng chống chịu bệnh tốt hơn so với rừng trồng từ cây hom vườn vật liệu 4 tuổi; rừng trồng keo lai từ cây hom vị trí hướng dương có năng suất, chất lượng, hình dáng thân và khả năng chống chịu bệnh tốt hơn so với rừng trồng từ cây hom cành la; rừng trồng keo lai dòng BV10 có năng suất và khả năng chống chịu bệnh tốt hơn, có thân cong hơn, số lượng cành đường kính ≥ 2 cm trong khoảng độ cao 0 – 4 m và đường kính cành là cao hơn so với dòng AH7. Từ kết quả nghiên cứu cho thấy để tiết kiệm kinh phí khi trồng rừng keo lai trên quy mô lớn, có thể lựa chọn cây hom từ vườn vật liệu 2 tuổi thay cho cây mô, chỉ sử dụng hom hướng dương và lấy hom từ vườn vật liệu không quá 3 tuổi để sản xuất cây giống trồng rừng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ thành rừng trồng cung cấp gỗ lớn là một trong những chủ trương và biện pháp kỹ thuật nhằm đáp ứng nguyên liệu gỗ lớn phục vụ cho chế biến đồ mộc. Đã có 6 văn bản hướng dẫn kỹ thuật khá chi tiết về chuyển hóa rừng trồng gỗ nhỏ thành rừng trồng cung cấp gỗ lớn. Tuy nhiên, việc áp dụng các kỹ thuật chuyển hóa này tại tỉnh Thừa Thiên Huế lại có một số điểm rất khác biệt, đặc biệt là kỳ giãn cách giữa các lần tỉa thưa thường chỉ là 1 năm, cường độ tỉa và mật độ để lại qua các lần tỉa thưa cũng rất khác nhau. Rừng trồng chuyển hóa ở tỉnh Thừa Thiên Huế được triển khai trên địa bàn 6 huyện và thị xã. Tính tới năm 2020, toàn tỉnh Thừa Thiên Huế đã có 3.873,5 ha rừng trồng keo chuyển hóa, tập trung ở độ tuổi 4 – 6 (chiếm 46,4%). Kết quả bước đầu cho thấy rừng trồng chuyển hóa có tốc độ sinh trưởng nhanh và có thể tạo ra gỗ lớn phục vụ cho công nghiệp chế biến gỗ.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Phục hồi rừng sau nương rẫy là vấn đề đã được nhiều tổ chức quốc tế cũng như trong nước quan tâm. Đặc biệt, trong Vườn Quốc gia Bến En có sự xen lẫn một số khu vực dân cư, nên việc canh tác nương rẫy đã tồn tại nhiều năm trước đây, diện tích nương rẫy bỏ hóa cũng tương đối lớn. Vì vậy, việc đánh giá khả năng phục hồi cũng như tính đa dạng các loài cây gỗ và lâm sản ngoài gỗ sau các giai đoạn bỏ hóa là rất cần thiết. Trong phạm vi nghiên cứu này đã tiến hành đánh giá khả năng phục hồi rừng sau nương rẫy bỏ hóa theo 3 giai đoạn: 14 – 15 năm; 19 – 20 năm và 24 – 25 năm. Kết quả cho thấy tổ thành các loài cây gỗ ở tầng cao phục hồi sau nương rẫy tăng lên theo thời gian khá rõ, giai đoạn 14 – 15 năm có 58 loài, ở giai đoạn 19 – 20 năm có 80 loài và giai đoạn 24 – 25 năm có 105 loài, tổng 3 giai đoạn phục hồi có 164 loài. Trong đó, đã xuất hiện 38 loài có khả năng cung cấp lâm sản ngoài gỗ, bao gồm 26 loài sử dụng quả và 12 loài sử dụng lá. Đặc biệt, Vù hương là loài duy nhất có thể sử dụng tất cả các bộ phận của cây để chưng cất tinh dầu. Phần lớn các loài (117 loài) có khả năng sử dụng gỗ để đóng đồ gia dụng, 23 loài có thể sử dụng các bộ phận của cây để làm gia vị, 3 loài cây có thể sử dụng làm thuốc và chỉ 1 loài cho tinh dầu. Số lượng loài cây tái sinh cũng tăng lên khá rõ rệt ở 2 giai đoạn đầu, trong đó giai đoạn 14 – 15 năm có 55 loài, giai đoạn 19 – 20 năm đã tăng lên tới 95 loài và giai đoạn 24 – 25 năm chỉ có 85 loài. Tổng số loài cây tái sinh ở cả 3 giai đoạn là 144 loài. Trong đó, có một số loài ưa sáng đã không còn xuất hiện ở giai đoạn 24 – 25 năm, nhiều loài cây chịu bóng và ưa bóng đã bắt đầu xuất hiện. Trong số các loài cây gỗ tái sinh nói trên cũng có tới 30 loài có khả năng cung cấp các loại lâm sản ngoài gỗ, gồm 4 loài cây cho sản phẩm làm dược liệu, 5 loài cây cho sản phẩm nhựa, 6 loài cây cho sản phẩm làm hương liệu, còn lại là cung cấp các sản phẩm làm gia vị và thực phẩm. Bộ phận sử dụng cũng rất đa dạng như thân, lá, vỏ, quả và hạt.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Việt Nam tham gia tiến trình quản lý rừng bền vững (QLRBV) và chứng chỉ rừng từ năm 1998, tuy nhiên cho đến tháng 12 năm 2020 mới chỉ có gần 220.000 ha rừng của 49 chủ rừng được cấp chứng chỉ FM. Sở dĩ tiến trình này còn quá chậm so với tiềm năng tài nguyên rừng của Việt Nam bởi vì bên cạnh những cơ hội cho tiến trình này, thì cũng không ít khó khăn, thách thức đặt ra đối với ngành lâm nghiệp Việt Nam: Nhận thức và năng lực, cơ chế chính sách, tài chính, kỹ thuật… Vì vậy, ngành lâm nghiệp Việt Nam rất cần có những giải pháp tổng hợp, đồng bộ nhằm đạt được mục tiêu mà Chiến lược của ngành đã đặt ra là phải QLRBV, bao gồm các giải pháp tài chính, kỹ thuật và tổ chức, đặc biệt là hệ thống chính sách liên quan đến QLRBV và chứng chỉ rừng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Ứng dụng công nghệ viễn thám (phân tích ảnh vệ tinh) và hệ thống thông tin địa lý (GIS) trong việc đánh giá và quản lý tài nguyên rừng, đặc biệt là việc xây dựng bản đồ hiện trạng tài nguyên rừng ngày càng phổ biến ở Việt Nam. Bài báo này trình bày kết quả việc sử dụng ảnh Landsat 8, ảnh Google Earth và kết quả điều tra thực địa để xây dựng bản đồ hiện trạng tài nguyên rừng năm 2020 tại Khu dữ trữ sinh quyển thế giới quần đảo Cát Bà. Phân tích ảnh Landsat 8 bằng phương pháp phân loại tự động với phần mềm eCognition Developer để phân tách ra các đối tượng khác nhau, sau đó sử dụng ảnh Google Earth có độ phân giải cao để rà soát, hiệu chỉnh, và bổ sung hiện trạng. Nghiên cứu đã xác định được tổng diện tích rừng và các loại đất khác là 20.462,38 ha tại khu vực nghiên cứu, trong đó diện tích có rừng là 9.821,16 ha; diện tích đất có cây gỗ tái sinh là 4.661,2 ha; diện tích đất trống là 3.546,16 ha; diện tích đất nông nghiệp là 424,18 ha; diện tích bãi cát là 53,47 ha; diện tích đất khác là 997,21 ha; diện tích mặt nước là 959,0 ha. Nghiên cứu này cung cấp những dữ liệu về diện tích các loại đất, loại rừng theo trạng thái và bản đồ hiện trạng tài nguyên rừng Khu dữ trữ sinh quyển thế giới quần đảo Cát Bà, giúp cho các đơn vị quản lý có nguồn tài liệu kham khảo tốt trong công tác đánh giá hiện trạng rừng, từ đó đề xuất các giải pháp bảo vệ, phát triển tài nguyên rừng và bảo tồn đa dạng sinh học.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Dầu rái (Dipterocarpus alatus) và Sao đen (Hopea odorata) phân bố rộng khắp ở miền Nam Việt Nam, là các loài cây gỗ lớn, mọc nhanh, thân thẳng, tán lá đẹp, rất được ưa chuộng để trồng cây xanh trên đường phố. Tuy nhiên, những năm gần đây đã ghi nhận xuất hiện loài Sâu ăn lá (Antheraea frithi) gây hại mạnh đối với hai loài cây này trên một số tuyến đường tại Thành phố Hồ Chí Minh, Bình Dương và Đồng Nai. Sâu ăn lá gây hại nặng theo từng đám đối với cây Dầu rái và Sao đen 5 – 20 tuổi trồng phân tán trên một số tuyến đường, với tỷ lệ cây bị hại (P%) 82,2 – 97,0% và mức độ bị hại nặng (R = 2,12 – 2,86). Loài Sâu ăn lá (A. frithi) là sinh vật gây hại nguy hiểm đối với hai loài cây này. Do đó, cần tiếp tục nghiên cứu đặc điểm sinh học, sinh thái và các biện pháp phòng chống để có giải pháp quản lý hiệu quả.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu phân tích hiệu quả kinh tế và thị trường tiêu thụ một số sản phẩm từ cây Quế tại huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái và một nghiên cứu điểm sử dụng phương pháp: (i) thống kê mô tả, thống kê so sánh; (ii) hạch toán hàng năm bằng các chỉ tiêu: Tổng chi phí (TC), Giá trị sản xuất (GO); (iii) phân tích hiệu quả tài chính thông qua các chỉ tiêu: Giá trị hiện tại thuần (NPV), tỷ lệ thu nhập/chi phí (BCR), tỷ lệ hoàn vốn nội bộ (IRR). Kết quả nghiên cứu chỉ ra, mô hình trồng Quế thuần loài với chu kỳ kinh doanh 20 năm có tổng chi phí (TC) đạt 293,48 triệu đồng/ha; Giá trị sản xuất (GO) đạt 1.466,4 triệu đồng/ha; Giá trị hiện tại ròng (NPV) đạt 294,17 triệu đồng/ha; Tỷ suất lợi ích/chi phí (BCR) đạt 3,37 lần và Tỷ suất sinh lời nội bộ (IRR) là 38%. Như vậy, có thể thấy đây là mô hình trồng Quế đem lại hiệu quả kinh tế rất cao cho người trồng rừng. Các sản phẩm từ cây quế như: vỏ quế, bột quế, tinh dầu quế… chủ yếu được xuất khẩu sang các nước và vùng lãnh thổ: Đài Loan, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản, Ấn Độ, Mỹ,… thông qua 03 kênh phân phối chính từ người trồng rừng đến người tiêu dùng cuối cùng.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Dẻ đỏ và Bời lời vàng là các cây bản địa sinh trưởng tương đối nhanh, vân thớ đẹp nên có tiềm năng rất lớn trong việc gia công, chế biến các sản phẩm đồ mộc. Tuy nhiên, độ bền tự nhiên của 2 loại gỗ trên chỉ đạt mức trung bình với mối và mức kém với nấm hại gỗ. Kết quả khảo nghiệm hiệu lực bảo quản gỗ phòng chống mối gây hại của gỗ xẻ, ván bóc từ gỗ Bời lời vàng, Dẻ dỏ theo phương pháp ngâm thường bằng chế phẩm LN5 ở mức 5 – 7% ở tất cả các mức thời gian xử lý 30 phút, 60 phút, 90 phút, 24h, 48h và 72h đều đảm bảo hiệu lực tốt phòng chống mối. Khi bảo quản theo phương pháp nhúng bằng chế phẩm BORAG2 cho ván bóc gỗ Bời lời vàng với thời gian từ 20 giây đến 10 phút và gỗ xẻ Dẻ đỏ, Bời lời vàng từ 5 phút đến 15 phút cũng đều cho kết quả hiệu lực phòng chống mối tốt.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu này đã xác định sự thay đổi màu sắc và tỷ lệ lignin của gỗ Mỡ và gỗ Bồ đề sau quá trình tẩy trắng bằng dung dịch H2O2 và NaOH làm vật liệu tạo cốt compozit gỗ nhựa thấu quang. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Sự chênh lệch màu (ΔE) của gỗ Mỡ (20,68) và gỗ Bồ đề (28,18) trước và sau khi xử lý tẩy trắng là rất lớn. Màu sắc của hai loại gỗ sau quá trình tẩy trắng sáng lên/nhạt hơn nhiều (ΔL của gỗ Mỡ: +5,53 và gỗ Bồ đề: +5,39). Hơn nữa, gỗ Mỡ và gỗ Bồ đề đều có xu hướng xanh (lục) hơn (-Δa) và vàng hơn (+Δb) sau quá trình xử lý tẩy trắng. Tỷ lệ lignin của gỗ Mỡ giảm 60% và gỗ Bồ đề giảm 80% sau khi tẩy trắng. Dựa vào kết quả đó cho thấy gỗ Bồ đề thích hợp làm vật liệu tạo cốt compozit gỗ nhựa thấu quang.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Sử dụng keo Melamine Urea Formaldehyde (MUF) trong ngành công nghiệp ván gỗ nhân tạo là hướng tiếp cận để cấu thành nên các sản phẩm gỗ an toàn về độ bền chống chịu ẩm ướt, giảm phát thải khí độc hại formaldehyde tự do với chi phí giá thành cạnh tranh. Nghiên cứu này đánh giá ảnh hưởng của tỷ lệ tương tác nguyên liệu tổng hợp keo MUF ở các quy mô 2 kg; 100 kg và 1.000 kg/mẻ. Các tỷ lệ định lượng mol giữa (Formaldehyde/Urea + Melamine) lần lượt là 1,5; 1,75; 2,0. Kết quả thí nghiệm cho thấy các chỉ tiêu của keo MUF sau khi tổng hợp (24h) đạt các thông số chất lượng: màu trong suốt, hàm lượng khô: 48 – 53%; độ nhớt: 15 – 17mps; pH = 7,0 – 8,0; thời gian sống 20 ngày (30 – 35oC). Hàm lượng formaldehyde tự do của ván ép sử dụng keo MUF tổng hợp đạt tiêu chuẩn E1 của châu Âu đối với tỷ lệ F/U + M = 1,5 và 1,75. Hàm lượng Formaldehyde tự do tăng dần theo tỷ lệ F/U + M. Cường độ dán dính của ván dán đạt 1,5 – 1,8 MPA, Class 2 theo tiêu chuẩn EN 314 – 1&2 cho điều kiện sử dụng trong môi trường ẩm ướt có mái che. Ván dán có giá trị cường độ chịu lực cao ở mức độ bền uốn MOR đạt từ 78 – 88 Mpa, mô đun đàn hồi MOE đạt 7.900 – 9.000 Mpa.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Các chỉ tiêu kéo bám và làm việc của liên hợp máy (LHM) canh tác trong lâm nghiệp phụ thuộc vào nhiều yếu tố, từ kết cấu, kỹ năng điều khiển, đặc điểm địa hình, tính chất đất đai,… đến yêu cầu kỹ thuật canh tác. Việc xác định các chỉ tiêu này bằng các công thức, phương trình toán học khó đảm bảo độ chính xác, đầy đủ cũng như sự biến thiên và quan hệ giữa chúng. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm đã xác định được một số thông số kỹ thuật, chỉ tiêu kéo bám và làm việc quan trọng trên cơ sở thiết lập hệ thống thiết bị thí nghiệm đo hiện đại. Trên đất lâm nghiệp, hệ số cản lăn (f) của máy kéo Yanmar F535D lắp hệ thống di động cải tiến có giá trị từ 0,081 – 0,089, lớn hơn từ 2,3 – 3,1% so với khi lắp hệ thống di động nguyên bản; hệ số bám (φx) đạt từ 0,695 đến 0,752, tăng từ 10,93 – 13,59% so với hệ thống di động nguyên bản; hệ số lực cản riêng của cày chảo Kc = 32.620 N/m2 khi cày với độ sâu hc = 0,075 m và Kc = 37.693 N/m2 khi hc = 0,1 m; LHM làm việc khá ổn định ở góc dốc trên 100 đến 12,30, năng suất đạt từ 0,33 ha/h đến 0,47 ha/h. Kết quả nghiên cứu cũng xây dựng được đặc tính kéo bám thực nghiệm của hệ thống di động cải tiến trên đất lâm nghiệp, quan hệ giữa hiệu suất kéo và độ trượt ηk = f(δ), đây là những chỉ tiêu quan trọng để đánh giá tính năng kỹ thuật của máy kéo, đồng thời làm cơ sở xác định chế độ làm việc phù hợp, nâng cao hiệu quả sử dụng.

Xem tóm tắt | Tải về