Số 3/2022

TÓM TẮT
Kết quả điều tra đa dạng thực vật khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan Vịnh Hạ Long, tỉnh Quảng Ninh đến nay đã phát hiện có tổng số 830 loài thực vật, thuộc 4 ngành thực vật (ngành Thông đất, ngành Dương xỉ, ngành Thông và ngành Ngọc lan), thuộc 14 nhóm dạng sống khác nhau, trong đó dạng sống Cỏ nhỏ có số lượng loài lớn nhất là 157 loài. Trong 830 loài đã điều tra được thì có 299 loài là phát hiện mới so với danh mục loài trước đây do Ban quản lý Vịnh Hạ Long đang quản lý. Hệ thực vật tại khu rừng đặc dụng bảo vệ cảnh quan Vịnh Hạ Long thuộc 12 nhóm công dụng khác nhau, trong đó nhóm cây làm thuốc có số loài cao nhất là 370 loài. Trong số 830 loài thực vật xuất hiện ở khu rừng đặc dụng Vịnh Hạ Long thì có tới 260 loài đặc hữu và quý, hiếm, chiếm 31,36% tổng số loài trong khu vực nghiên cứu, trong đó có 3 loài thuộc ngành Dương xỉ, 7 loài thuộc ngành Thông và 250 loài thuộc ngành Ngọc lan.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Sâm ngọc linh phân bố tự nhiên tại vùng núi Ngọc Linh, tập trung ở độ cao từ 1.700 – 2.200 m. Đây là một trong 5 loại nhân sâm có giá trị nhất thế giới và đang rất được ưa chuộng trên thị trường dược liệu. Để mở rộng vùng trồng, hoạt động di thực cây Sâm ngọc linh đã được triển khai ở nhiều nơi và có những kết quả khả quan. Sâm ngọc linh đã được di thực thành công ở độ cao 1.500 – 1.700 m thuộc vùng núi Ngọc Linh. Đã di thực thành công ra ngoài vùng núi Ngọc Linh, trong đó cây trồng tại huyện Kon Plong, tỉnh Kon Tum sinh trưởng phát triển tốt, khối lượng củ gần tương đương với nơi phân bố tự nhiên. Bước đầu di thực thành công tại huyện Lạc Dương – tỉnh Lâm Đồng, huyện Tam Đảo – tỉnh Vĩnh Phúc, thị xã Sa Pa – tỉnh Lào Cai, huyện An Lão – tỉnh Bình Định, huyện Hướng Hóa – tỉnh Quảng Trị và huyện Khánh Vĩnh – tỉnh Khánh Hòa. Đặc biệt, cây Sâm ngọc linh sinh trưởng và phát triển rất tốt ở Lạc Dương, Lâm Đồng và Tam Đảo, Vĩnh Phúc. Việc di thực Sâm ngọc linh ra ngoài nơi phân bố tự nhiên có thể thành công nhưng cần hoàn thiện kỹ thuật trồng phù hợp cho từng địa điểm di thực cụ thể.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Từ kết quả phân tích mẫu tiêu bản thu được từ năm 2021 – 2022, kết quả nghiên cứu đa dạng và phân bố họ Cà phê (Rubiaceae) ở VQG Côn Đảo đã xác định 73 loài thuộc 33 chi. Trong đó, có 6 loài bổ sung cho họ Cà phê và hệ thực vật Côn Đảo, bao gồm: Chim trích (Benkara depauperata), Găng biên hòa (Benkara hoaensis), Găng (Benkara scandens), Lấu bò (Psychotria serpens), Xú hương lam (Lasianthus hirsutus) và An điền lan (Oldenlandia diffusa). Về giá trị tài nguyên, kết quả đã ghi nhận được họ Cà phê có 4 loài cho gỗ, 30 loài có giá trị làm thuốc, và 2 loài là Chim chích (Benkara depauperata) và Xương cá (Psydrax dicoccos) có giá trị bảo tồn theo Sách đỏ Việt Nam (2007). Dạng sống của các loài thuộc họ Cà phê (Rubiaceae) được chia thành 5 nhóm chính, gồm: cây chồi trên nhỏ (Mi) với 46 loài; cây chồi trên vừa (Me) với 10 loài; cây thân thảo (Hp) với 10 loài, dây leo (Lp) và cây chồi trên to (Mg) với lần lượt là 4 và 3 loài. Các loài thuộc họ Cà phê phân bố rộng trong tự nhiên, trải dài ở các độ cao từ 2 – 577 m so với mặt nước biển trong các kiểu sinh cảnh rừng khác nhau, trong đó, kiểu rừng trên vùng núi thấp có nhiều loài nhất (52 loài) và ít nhất là kiểu rừng ngập mặn (1 loài).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu nhân giống vô tính cây Dẻ tùng sọc trắng hẹp (Amentotaxus argotaenia (Hance) Pilg.) bằng phương pháp giâm hom. Ở các công thức thí nghiệm nồng độ và loại thuốc thì sử dụng loại thuốc IBA nồng độ 1% cho kết quả tốt nhất. Nghiên cứu ảnh hưởng của mùa vụ và loại thuốc: Kết quả cho thấy hom giâm vào mùa Thu và sử dụng thuốc IBA 1% cho tỷ lệ sống và tỷ lệ ra rễ là cao nhất đạt 64,44%. Giá thể giâm hom có ảnh hưởng tốt nhất đến tỷ lệ ra rễ và chất lượng rễ của hom giâm cây Dẻ tùng sọc trắng hẹp là công thức giá thể 70% đất + 20% phân hữu cơ + 10% đất dưới tán rừng có tỷ lệ ra rễ 68,89%.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Trà bạc (Camellia dormoyana) là loại dược liệu quý chứa nhiều hợp chất có hoạt tính dược lý có khả năng chống viêm, phòng và điều trị ung thư cũng như chăm sóc sức khỏe con người. Mục tiêu của nghiên cứu là nhằm hoàn thiện kỹ thuật nhân giống hom loài cây này để cung cấp những cây giống có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, chất lượng tốt, đồng đều với số lượng lớn. Nghiên cứu sử dụng cây Trà bạc 5 tuổi tại vườn sưu tập giống huyện Đạ Huoai, bố trí thí nghiệm tại vườn ươm Thành phố Đạt Lạt, tỉnh Lâm Đồng. Kết quả cho thấy, sử dụng loại hom tiếp giáp với hom ngọn, thời vụ giâm hom vào đầu mùa khô và giá thể giâm hom là cát sông đối với loài Trà bạc cho tỷ lệ hom sống, hom ra mô sẹo, hom ra chồi và số rễ với chiều dài rễ bình quân cao nhất và có ý nghĩa thống kê so với các công thức còn lại. Hom tiếp giáp với hom ngọn cho tỷ lệ hom sống đạt 76,7%, tỷ lệ hom ra chồi (63,3%), trung bình có 2,18 rễ/hom, với chiều dài rễ 4,22 cm. Thời vụ giâm hom vào đầu mùa khô cho số rễ và chiều dài rễ bình quân cao nhất, đạt 1,91 rễ/hom với chiều dài 3,26 cm. Giá thể giâm hom là cát sông cho kết quả cao nhất, tỷ lệ hom sống đạt trên 73%, hom ra chồi đạt trên 66%, số rễ đạt 2,15 rễ với chiều dài 3,10 cm.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Quế trà my là cây đặc sản, dược liệu quý nổi tiếng của tỉnh Quảng Nam và của Việt Nam. Cây được trồng tập trung chủ yếu tại 4 huyện Bắc Trà My, Nam Trà My, Phước Sơn và Tiên Phước với diện tích hiện nay vào khoảng 3.760 ha. Các lâm phần điều tra tuyển chọn cây trội có tuổi từ 15 – 23 tuổi, đã thành thục về mặt sinh sản, ra hoa và đậu quả. Diện tích lâm phần không lớn, dao động từ 0,5 – 3 ha, phần lớn các lâm phần này đều đã chịu tác động của tỉa thưa tầng dưới và tỉa cành, mật độ còn lại dao động 300 – 2.500 cây ha và có phân bố không đều. Chỉ có 3 huyện có lâm phần đáp ứng được mục tiêu chọn giống là Phước Sơn, Nam Trà My và Bắc Trà My. Đã tuyển chọn được 213 cây trội dự tuyển đáp ứng được các tiêu chí và chỉ số đề ra, trong đó 150 cây trội dự tuyển có hàm lượng tinh dầu cao, dao động 2,2 – 10,73%, trung bình là 5,83%, trong đó có tới 137/150 cây dự tuyển chiếm 91,3% tổng số cây phân tích có hàm lượng tinh dầu lớn hơn 4%. Quế trà my có chất lượng tinh dầu rất tốt, tổng hàm lượng Aldehyde cinamic và axit cinamic có trong tinh dầu cao hơn 2,4 – 3,1 lần quy định tối thiểu của được điển Hồng Kông (tối thiểu 1,7%). Đã chọn được 100 cây trội chính thức có tuổi từ 15 – 20 tuổi, các chỉ tiêu sinh trưởng D1,3, Hvn, Dt đều thể hiện sự vượt trội hơn hẳn so với trung bình của lâm phần. Cây có vỏ dày đến rất dày, dao động 6,0 – 13,2 mm đo tại vị trí 1,3 m. Diện tích vỏ tương đối của các cây trội dao động 133,5 – 418,5 dm2/cây, vượt 40,6 – 159,5% so với cây trung bình của lâm phần. Hàm lượng tinh dầu trong cây trội đều đạt giá trị cao đến rất cao, dao động từ 4,47 – 10,73%, lớn hơn rất nhiều quy định của được điển Việt Nam V (1%). Đây là nguồn giống tốt phục vụ cho công tác phát triển rừng trồng Quế trà my của tỉnh Quảng Nam.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Huỷnh là cây gỗ lớn, bản địa và có phân bố tự nhiên chủ yếu ở khu vực miền Trung Việt Nam. Kết quả nghiên cứu cho thấy quả Huỷnh đã cắt cánh có chiều dài trung bình 17,4 mm, chiều rộng 13,1 mm; chiều dài cánh quả trung bình là 66,6 mm, chiều rộng cánh quả 32,6 mm; tổng chiều dài quả cả cánh là 84 mm. Hạt giống Huỷnh có độ thuần đạt 95,92%, số quả Huỷnh cả cánh từ 1.011 – 1.087 quả/kg, số quả đã cắt cánh giao động từ 1.396 đến 1.424 quả/kg. Khối lượng 1.000 quả Huỷnh có cánh từ 989,2 – 919,8 g và đã cắt cánh từ 702,3 – 716,2g. Độ ẩm hạt Huỷnh sau thu hái ở vùng Bắc Trung Bộ trung bình là 13,1%. Tỷ lệ nảy mầm của hạt Huỷnh là 82,3%. Thời gian nảy mầm của hạt từ 19 – 21 ngày. Hạt bắt đầu nảy mầm sau 5 ngày gieo và đạt tỷ lệ cao nhất vào ngày thứ 9. Nhiệt độ có ảnh hưởng rõ rệt đến khả năng nảy mầm của hạt. Hạt nảy mầm cao nhất ở nhiệt độ 27 – 29oC, ở các nhiệt độ thấp hơn thì tỷ lệ nảy mầm thấp hơn và thời gian hạt hạt bắt đầu nảy mầm kéo dài hơn. Bảo quản hạt trong túi vải đựng trong chum ở nhiệt độ phòng là công thức tốt nhất, sau 1 tháng bảo quản tỷ lệ nảy mầm còn 60,67%, sau 3 tháng bảo quản tỷ lệ nảy mầm còn 45,33%; kiến nghị chỉ nên bảo quản hạt trong thời gian 3 – 4 tháng vì sau thời gian này tỷ lệ nảy mầm sẽ xuống thấp.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Kết quả đánh giá sinh trưởng của 12 dòng vô tính Keo lá tràm ở giai đoạn 5 năm tuổi tại Quảng Ninh cho thấy có sự sai khác rõ rệt giữa các dòng vô tính Keo lá tràm về tất cả các chỉ tiêu sinh trưởng (Fpr 0,001). Kết quả đã xác định được sáu dòng vô tính có khả năng sinh trưởng nhanh, trữ lượng gỗ cây đứng lớn, chất lượng thân cây tốt được lựa chọn theo thứ tự từ cao xuống thấp là Clt98, Clt26, Clt57, Clt7, Clt133 và AA9 có khả năng sinh trưởng nhanh, trữ lượng gỗ cây đứng lớn, chất lượng thân cây tốt, đáp ứng được mục tiêu trồng rừng gỗ lớn ở Quảng Ninh nói riêng và vùng Đông Bắc Bộ nói chung. Trong đó các dòng Clt98, Clt26, Clt57 tại thời điểm 3,5 năm tuổi đã được xác định là các giống mở rộng cho trồng rừng ở vùng Đông Bắc Bộ theo đề tài nghiên cứu cấp Bộ “Nghiên cứu hệ thống các biện pháp kỹ thuật trồng rừng thâm canh keo lai, Keo tai tượng và Keo lá tràm cung cấp gỗ lớn trên đất trồng mới” giai đoạn 2015 – 2019.

Xem tóm tắt | Tải về

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Rừng ngập mặn có vai trò quan trọng trong phòng chống thiên tai, phòng hộ bảo vệ bờ biển, hạn chế tác hại của biến đổi khí hậu. Tại vùng ven biển Bắc Bộ, Bần chua và Trang là 2 loài cây ngập mặn được gây trồng chính, hiện trồng nhiều nhất ở tỉnh Thái Bình (4.063,53 ha), ít nhất là tỉnh Quảng Ninh (346,51 ha). Bần chua sau 14 năm trồng ở huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình và ở huyện Tiền Hải, tinh Thái Bình; Trang sau 15 năm trồng ở huyện Thái Thụy, tỉnh Thái Bình và ở huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định cho sinh trưởng nhanh, đáp ứng mục tiêu phòng hộ tốt nhất. Điều kiện lập địa gây trồng Bần chua và Trang từ thuận lợi đến khó khăn. Bần chua có thể trồng trên đất có độ mặn ít cho đến mặn nhiều thậm chí là mặn muối; đất có độ thành thục từ bùn mềm (hàm lượng sét và limon chiếm 84,42%) đến đất cát pha (tỷ lệ cát chiếm 71,31%). Trang có thể trồng và cho phát triển tốt trên đất có độ mặn nhiều đến mặn muối; đất có độ thành thục từ bùn mềm (hàm lượng sét và limon chiếm 82,45%) đến đất cát pha (tỷ lệ cát chiếm 74,62%), trong đó tốt nhất là trồng trên đất bùn mềm.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Tại khu vực Nam Trung Bộ, loài Trôm có phân bố tự nhiên chủ yếu ở trạng thái rừng thứ sinh phục hồi sau khai thác và tập trung nhiều tại các tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận. Trôm thường mọc ở nơi có địa hình tương đối bằng phẳng, độ dốc dưới 150, độ cao dưới 400 m so với mực nước biển. Trôm có khả năng sống trong điều kiện nắng nóng, khô hạn với nền nhiệt độ cao, lượng mưa thấp, lượng bốc hơi cao hơn lượng mưa. Trôm cũng thường phân bố trên đất có khả năng thoát nước tốt, hàm lượng dinh dưỡng thấp. Tổ thành lâm phần nơi có loài Trôm phân bố thường đơn giản, từ 12 đến 15 loài, mật độ thấp, cây mọc phân tán và chiếm ưu thế là các loài cây tiên phong ưa sáng. Mật độ tái sinh của lâm phần điều tra là tương đối thấp nhưng tái sinh của Trôm lại cao, dao động từ 1.000 – 3.400 cây/ha, cây con có phẩm chất tốt và nguồn gốc tái sinh chủ yếu từ hạt, cây tái sinh chủ yếu phân bố quanh gốc cây mẹ.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng có tổng diện tích tự nhiên 15.593,81 ha, gồm rừng tự nhiên nghèo (TXN) 45,16%, rừng hỗn giao 26,19% (HG), rừng tự nhiên trung bình 11,52% (TXB) và rừng tự nhiên nghèo kiệt 8,62% (TXK). Tổng số 35 ô tiêu chuẩn (OTC) điển hình tạm thời được thiết lập để xác định loài cây, đo sinh trưởng đường kính (DBH) và chiều cao cho toàn bộ cây có DBH ≥ 5 cm, qua đó xác định sinh khối (AGB) cho từng cây. Kết quả phân tích phương sai cho thấy có sự khác nhau rõ rệt về số loài, mật độ và AGB giữa 4 trạng thái rừng. TXB có số loài (41/OTC), mật độ cây (965 cây/ha) và AGB (119,2 tấn/ha) lớn nhất và thấp nhất là TXK (18 loài/OTC, 408 cây/ha và sinh khối 25,2 tấn/ha). Phân bố N/DBH rừng HG có dạng 1 đỉnh lệch trái với số cây nhiều nhất tại cấp kính từ 10 cm đến 15 cm, trong khi đó TXB, TXN và TXK có phân bố n/DBH dạng giảm với số cây nhiều nhất tại cấp kính nhỏ nhất (từ 5 cm đến 10 cm). Kết quả cho thấy rừng Khu bảo tồn thiên nhiên Đồng Sơn – Kỳ Thượng có cấu trúc tương đối ổn định, rừng có thể tự điều chỉnh và phát triển để hướng tới khu rừng có chức năng tốt đối với môi trường, sinh thái và tích lũy carbon điều tiết khí hậu cho khu vực.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Điều tra thành phần sâu hại cây Sơn tra (Docynia indica) ở 3 nhóm tuổi cây (≤ 5 năm tuổi; từ 6 – 10 năm tuổi; từ 11 – 15 năm tuổi) từ tháng 11/2018 đến 10/2020 ở vùng Tây Bắc ghi nhận có 28 loài thuộc 17 họ 3 bộ. Trong đó, bộ Cánh vảy (Lepidoptera) có số lượng loài nhiều nhất với 14 loài thuộc 9 họ, bộ Cánh cứng (Coleoptera) có 11 loài thuộc 5 họ và bộ Cánh nửa (Hemiptera) chỉ có 3 loài thuộc 3 họ. Cấp hại (R) của các loài sâu dao động 0,01 – 2,59. Trong số 28 loài sâu hại thu được, loài Xén tóc đục thân (Bacchisa medioviolacea) gây hại ở mức độ hại nặng (R: 2,32 – 2,59) ở Sơn La, Yên Bái và Lào Cai; Sâu đo (Buzura suppressaria) chỉ gây hại tại Yên Bái ở mức hại nặng từ 2,04 đến 2,17; loài Vòi voi đục quả (Curculio sp.), Sâu xám đục quả (Carposina sp.) và Rệp muội xanh (Aphis citricola) gây hại ở mức độ trung bình (R: 1,07 – 1,83); các loài còn lại gây hại ở mức độ nhẹ (R: 0,01 – 0,41).

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu trồng keo lai và Keo lá tràm trên bãi thải Đông Cao Sơn ở độ cao 300 m trên mặt biển tại tỉnh Quảng Ninh theo khoảng cách 2  2 m (2.500 cây/ha) và 2  1 m (5.000 cây/ha), bón chế phẩm nấm rễ nội cộng sinh AM 100IP 5 g/cây cho thấy sau 12 tháng, các công thức bón chế phẩm nấm rễ nội cộng sinh AM có các chỉ số hầu hết tốt hơn so với các công thức đối chứng. Các công thức bón chế phẩm AM có các chỉ tiêu lý, hóa tính và kim loại nặng đều thay đổi theo hướng có lợi cho cây trồng, đặc biệt các chỉ tiêu vi sinh vật đều tăng với cấp số nhân. Điều này bước đầu có thể khẳng định giải pháp công nghệ sinh học môi trường tổng hợp (Bioremediation) với sự kết hợp sử dụng công nghệ vi sinh với thực vật được xem là biện pháp có hiệu quả bền vững để phục hồi môi trường sinh thái bãi thải mỏ than.

Xem tóm tắt | Tải về

TÓM TẮT
Nghiên cứu “Lượng giá kinh tế hệ sinh thái rừng ngập mặn Cần Giờ” do Viện Nghiên cứu Sinh thái và Môi trường rừng (RIFEE) thực hiện nhằm hỗ trợ Ban quản lý Rừng phòng hộ Cần Giờ trong việc nhận diện các dịch vụ hệ sinh thái điển hình và quan trọng về mặt kinh tế. Nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp lượng giá khác nhau để lượng giá các giá trị sử dụng trực tiếp (gỗ, củi, nguồn lợi thủy sản, dược liệu, v.v…), giá trị sử dụng gián tiếp (hấp thụ carbon, điều hoà khí hậu, giảm thiểu thiệt hại do thiên tai gây ra, v.v) và giá trị phi sử dụng (giá trị tồn tại). Kết quả nghiên cứu cho thấy, tổng giá trị kinh tế của các hàng hóa, dịch vụ quan trọng của rừng ngập mặn Cần Giờ lên tới 3.881 tỷ đồng/năm, trong đó giá trị sử dụng trực tiếp (gỗ, củi, lâm sản ngoài gỗ, nguồn lợi thủy sản, muối, du lịch, v.v…) lên tới 3.422 tỷ đồng/năm (chiếm 88,1%), giá trị sử dụng gián tiếp (phòng hộ ven biển, hấp thụ carbon) là 454,8 tỷ đồng/năm (chiếm 11,7%) và giá trị tồn tại là 4,3 tỷ đồng (chiếm 0,11%). Tính trung bình, mỗi ha rừng ngập mặn Cần Giờ có thể cung cấp một lượng hàng hóa và dịch vụ lên tới 111,8 triệu đồng/năm tại thời điểm nghiên cứu năm 2020.

Xem tóm tắt | Tải về