Số 2/2012

Lò bo là cây gỗ lớn bản địa có giá trị trang trí nội thất, đồ dùng gia đình. Nghiên cứu tỷ lệ nảy mầm, tỷ lệ che sáng, thành phần ruột bầu giai đoạn vườn ươm loài này giúp cung cấp một số thông tin cơ bản cho đơn vị, hộ gia đình có kế hoạch cũng như phương pháp tạo cây giống hiệu quả, chất lượng phục vụ trồng rừng.
Kết quả nghiên cứu cho thấy: hạt giống cây Lò bo cần được gieo ươm ngay sau thu hái, nếu bảo quản ở nhiệt độ 50C sau 1 tháng tỷ lệ nảy mầm còn 50%. Xử lý hạt nảy mầm cần dùng nước ấm ở nhiệt độ 600C ngâm trong 1 giờ. Gieo ươm cây con, mức che bóng phù hợp là 25%, thành phần ruột bầu gồm đất, phân vi sinh Sông Gianh và xơ dừa được trộn theo tỷ lệ 5:1:4 giúp cây sinh trưởng tốt nhất.

Xem tóm tắt | Tải về

Re gừng (Cinnamomum obtusifolium) là loài cây gỗ bản địa, lá rộng thường xanh, có giá trị cả về kinh tế, xã hội và môi trường, là một trong những loài cây trồng rừng chính của nhiều địa phương trong những năm qua ở Việt Nam. Tuy nhiên, việc trồng thành rừng loài cây này chưa nhiều, vì còn thiếu một số cơ sở khoa học từ đặc điểm sinh lý, sinh thái đến kỹ thuật gieo ươm và trồng rừng. Vì vậy, việc nghiên cứu một số đặc điểm sinh lý, sinh thái của cây con trong giai đoạn vườn ươm là cần thiết, nhất là nhu cầu về phân bón và ánh sáng. Kết quả trong phạm vi nghiên cứu này cho thấy bón thúc bằng cách tưới phân NPK (5:10:3) hoà tan trong nước lã với nồng độ 5% cho tỷ lệ sống cũng như khả năng sinh trưởng cả về đường kính gốc và chiều cao của cây con Re gừng cao hơn bón thúc bằng nước phân chuồng ngâm hoặc không bón thúc. Trong giai đoạn 2 tháng đầu kể từ khi gieo ươm, che sáng 50% là phù hợp, tỷ lệ sống và khả năng sinh trưởng về chiều cao ở mức che sáng này đạt cao nhất với các giá trị tương ứng là 99,07% và 21,56cm. Nhưng từ tháng thứ 3 đến tháng thứ 6 che sáng 25% là phù hợp và cây con có tỷ lệ sống cũng như khả năng sinh trưởng chiều cao đạt cao nhất với các giá trị tương ứng là 94,44% và 33,26cm, sau tháng thứ 6 có thể dỡ bỏ dàn che hoàn toàn để huấn luyện cây con trước khi đem đi trồng rừng.

Xem tóm tắt | Tải về

Kết quả nghiên cứu cho thấy, sử dụng cây con 6 tháng tuổi (có đường kính gốc trung bình 6mm, chiều cao 50cm) để trồng tốt hơn khi sử dụng cây giống 12 tháng tuổi về sinh trưởng và tiết kiệm được chi phí trong giai đoạn vườn ươm. Xuất xứ giống có vai trò quan trọng đối với rừng trồng, kết quả khảo nghiệm 2 xuất xứ từ Tuyên Quang và Phú Yên tại Bình Phước cho thấy, xuất xứ từ Tuyên Quang cho kết quả vượt trội so với xuất xứ Phú Yên. Mật độ trồng Thanh thất 1100 cây/ha cho kết quả tốt nhất. Kiểm soát cỏ dại dưới tán rừng bằng thuốc diệt cỏ cho kết quả tốt hơn rõ rệt so với biện pháp thủ công. Phân bón lót ảnh hưởng tích cực tới sinh trưởng của Thanh thất nhưng phân bón thúc lại không cho thấy được điều này. Nghiệm thức phân bón lót tốt nhất là F4 (100g NPK + 200g VSSG).

Xem tóm tắt | Tải về

Một trong những mục tiêu của dự án FST 2006/087 “Quản lý lâm sinh tối ưu và năng suất rừng trồng cho mục tiêu gỗ xẻ có chất lượng cao” từ 2008 đến 2012 do Trung tâm Nghiên cứu Nông nghiệp quốc tế (ACIAR) trợ giúp Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam thực hiện là: nghiên cứu các kỹ thuật lâm sinh về sử dụng phân bón, tỉa cành, tỉa thưa nhằm nâng cao chất lượng và năng suất rừng cây keo lai cho mục tiêu gỗ xẻ. Bài viết này giới thiệu một số kết qủa nghiên cứu cho mục tiêu này tại huyện Bình Long, tỉnh Bình Phước.
Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng: i) Việc bón lót phân lân (50 kgP/ha) ở giai đoạn mới trồng có sự khác biệt rất rõ rệt về sinh trưởng về đường kính và chiều cao so với rừng trồng đối chứng chỉ bón 18 kg P/ha; ii) Bón thúc phân lân và phân vi lượng tổng hợp sau khi tỉa thưa chưa có tác động rõ rệt đến sinh trưởng về đường kính và chiều cao nên cần tiếp tục nghiên cứu. iii) Cường độ tỉa khác nhau thì ảnh hưởng rõ rệt đến sinh trưởng về đường kính thân cây; iv) Tỉa thưa ở giai đoạn tuổi 2 có sinh trưởng về đường kính cao hơn so với tỉa thưa khi rừng ở tuổi 3.

Xem tóm tắt | Tải về

Rừng phòng hộ Cần Giờ thay đổi sau 30 năm khôi phục và phát triển đang là mối quan tâm về khía cạnh kỹ thuật lâm sinh. Cây sinh trưởng kém và phần lớn số cây bị sâu bệnh hại. Nhiều cây đổ gãy dẫn đến môi trường nước và đất xấu qua các chỉ số như chế độ triều, pH, ôxy hòa tan… Bài viết này, giới thiệu kết qủa đánh gía hiện trạng rừng phòng hộ Cần Giờ làm cơ sở đề xuất các gỉai pháp kỹ thuật lâm sinh và cơ chế quản lý bền vững rừng.
Kết qủa cho thấy, tình trạng sinh trưởng đường kính, chiều cao của cây kém trên cả ba loại lập địa. Ở 25 tuổi, rừng gần như dừng sinh trưởng trong khi tỷ lệ sâu bệnh hại tăng theo tuổi và mật độ cây rừng; các yếu tố môi trường đất như nhôm, sắt, sulphate đều cao, nhất là trên lập địa thấp. Các chỉ số pH và ôxy hòa tan (DO) đều dưới ngưỡng cho phép đối với môi trường sống của thủy sinh (theo TCVN). Giải pháp kỹ thuật lâm sinh và kết qủa áp dụng đã được nhóm nghiên cứu thực hiện và trình bày trong báo cáo khác.

Xem tóm tắt | Tải về

Rừng kín thường xanh ẩm nhiệt đới tại Ban quản lý rừng phòng hộ Tân Phú tỉnh Đồng Nai có thành phần thực vật phong phú và đa dạng, đa số các loài cây thuộc họ Dipterocarpaceae, Euphorbiaceae, Fabaceae, Myrtaceae, Annonaceae, Tiliaceae,… Qua kết quả nghiên cứu đã cho thấy thành phần cây thân gỗ có 71 loài, 49 chi thuộc 36 họ thực vật gồm có 40 loài thuộc gỗ lớn, 22 loài gỗ trung bình và 9 loài gỗ nhỏ, trong đó có 5 loài thuộc sách đỏ Việt Nam. Thành phần thực vật tại khu vực tạo nên hai ưu hợp chính, đó là: ưu hợp 1: Cầy+Dầu song nàng+Sến cát+Chò chai+… và ưu hợp 2: Bằng lăng ổi+Dầu rái+Săng đen+Dầu song nàng+… Cấu trúc đứng của rừng bao gồm 3 tầng tán, đồ thị phân bố số cây theo cấp chiều cao lệch trái phù hợp phân bố Weibull ở ưu hợp 1 và phân bố Normal ở ưu hợp 2; Cấu trúc ngang của rừng có dạng phân bố giảm phù hợp với phân bố Mayer cho cả hai ưu hợp, phần lớn số cây thuộc cấp phẩm chất tốt và trung bình. Độ tàn che của ưu hợp 1 là 0,76, ưu hợp 2 là 0,71 và trung bình của rừng là 0,74. Ưu hợp 1 có mật độ 654 cây/ha, tiết diện ngang 28,7 m2/ha và trữ lượng là 259,2 m3/ha; ở ưu hợp 2 có mật độ 747 cây/ha, tiết diện ngang 30,4 m2/ha và trữ lượng là 264,6 m3/ha. Mật độ tái sinh của rừng tại khu vực nghiên cứu cao, dao động khoảng 13.639 cây/ha (ưu hợp 1) đến 18.667 cây/ha (ưu hợp 2).

Xem tóm tắt | Tải về

Nhằm cung cấp các cơ sở khoa học để đề xuất các biện pháp kỹ thuật lâm sinh cho công tác quản lý bền vững rừng tại vùng đệm Vườn Quốc gia Chư Mom Ray, bài báo đã nghiên cứu một số đặc điểm cấu trúc và tái sinh của các trạng thái rừng IIB, IIIA1, IIIA2, IIIA3 tại xã Rờ Kơi. Cấu trúc tổ thành tầng cây cao ở các trạng thái rừng có sự khác nhau. Số loài biến động từ 20-45 loài, trong đó trạng thái IIIA3 có số lượng loài ít nhất (20 loài) do rừng đã có thời gian phục hồi, quần thụ tương đối khép kín, các loài cây tiên phong ưa sáng ít có giá trị kinh tế và sinh thái giảm đi nhiều. Phân bố N/D1.3 của rừng ở khu vực nghiên cứu tuy rất phức tạp nhưng vẫn thể hiện quy luật khá rõ nét và phổ biến. Đó là quy luật phân bố đỉnh lệch trái, đường phân bố thực nghiệm chủ yếu có dạng giảm liên tục, thường tập trung ở cỡ kính từ 10-15cm. Phân bố số cây, số loài theo chiều cao của lâm phần đều có dạng phân bố đỉnh lệch trái. Đỉnh đường cong tập trung ở cấp chiều cao từ 9-18m, nhưng chủ yếu ở cỡ 9-12m. Ở các cỡ này thường gây ứ đọng tán cây tạo ra sự cạnh tranh không gian dinh dưỡng bất lợi. Do đó trong quá trình dẫn dắt rừng theo hướng phát triển cần điều chỉnh sự bất hợp lý về phân bố số cây, số loài theo cấp chiều cao để tạo điều kiện cho rừng phát triển tốt cho năng suất cao. Tái sinh của các trạng thái rừng trên vùng đệm đều tốt. Tổ thành loài cây tái sinh so với tổ thành cây cao có sự sai khác không đáng kể. Điều đó chứng tỏ khả năng phục hồi lại nguồn gốc rừng vốn có trước là điều có thể thực hiện được.

Xem tóm tắt | Tải về

Keo tai tượng (Acacia mangium) là loài cây trồng rừng quan trọng để cung cấp gỗ cho sử dụng trong nước và xuất khẩu. Bệnh phấn hồng do nấm Corticium salmonicolor và bệnh chết héo do nấm Ceratocystis sp. được xác định là những bệnh hại chính cho Keo tai tượng ở Thừa Thiên Huế. Nghiên cứu các vi sinh vật nội sinh và các các hợp chất hóa học có hoạt tính ức chế nấm gây bệnh ở các dòng Keo tai tượng là cơ sở cho việc chọn giống kháng bệnh. Chính vì vậy, một khu khảo nghiệm 35 dòng Keo tai tượng được thiết lập tại Thừa Thiên Huế năm 2009 nhằm tuyển chọn các dòng kháng bệnh. Mẫu cành nhỏ (đường kính khoảng 1cm, chiều dài khoảng 10cm), mẫu lá (khoảng 1kg) của cây đại diện cho mỗi dòng được thu thập tại hiện trường để phân lập nấm và vi khuẩn nội sinh và chiết xuất các hợp chất hóa học bằng dung môi methanol và methylene chloride. Đã phân lập được 8 chủng vi khuẩn và 13 chủng vi nấm từ 35 dòng Keo tai tượng trong đó có 2 chủng vi khuẩn và 13 chủng nấm có hoạt tính ức chế nấm Ceratocystis sp. và chỉ có 8 chủng (1 chủng vi khuẩn và 7 chủng nấm) có hoạt tính ức chế nấm Corticium salmonicolor. Cặn dịch chiết từ lá bằng dung môi methanol hoặc dung môi methylene chloride của 26 trên 35 dòng Keo tai tượng ức chế ở mức độ mạnh (ức chế 40-60%) và mức độ rất mạnh (ức chế >60%) đối với nấm Ceratocystis sp.; chỉ có 16 dòng ức chế ở mức độ mạnh và rất mạnh đối với nấm Corticium salmonicolor. Tổng hợp từ khả năng ức chế nấm gây bệnh của vi sinh vật nội sinh và các hợp chất hóa học tách chiết từ dung môi methanol hoặc từ dung môi methylene chloride, có tổng số 28 trên 35 dòng Keo tai tượng có khả năng ức chế được cả hai loại nấm gây bệnh Ceratocystis sp. và Corticium salmonicolor ở mức độ mạnh và rất mạnh, gồm các dòng: AMD01, AMD02, AMD04, AMD05, AMD06, AMD07, AMD08, AMD09, AMD10, AMD11, AMD12, AMD13, AMD14, AMD15, AMD16, AMD18, AMD19, AMD20, AMD22, AMD24, AMD25, AMD27, AMD29, AMD31, AMD32, AMD33, AMD34 và AM35. Khả năng kháng bệnh của các dòng Keo tai tượng đối với 2 loài nấm gây bệnh còn đang tiếp tục theo dõi ở hiện trường.

Xem tóm tắt | Tải về

Diện tích rừng và đất lâm nghiệp do ủy ban nhân dân (UBND) các xã tại huyện Lục Nam, tỉnh Bắc Giang quản lý là 1.417,07ha. Diện tích này phân bố ở 3 xã là xã Lục Sơn là 500ha, Nghĩa Phương là 767,07ha, Cẩm Lý là 150ha. Diện tích rừng và đất lâm nghiệp do UBND các xã thuộc huyện Lục Nam quản lý hiện nay chủ yếu là rừng và đất rừng tự nhiên có trữ lượng thấp, đất chưa có rừng trạng thái Ia, Ib, Ic. Biện pháp quản lý chủ yếu được Ban bảo vệ và phát triển rừng thực hiện là thực hiện công tác tuyên truyền vận động người dân, đóng biển cấm phá rừng,… phối hợp với các ban ngành của các xã tiến hành kiểm tra, truy quét và ngăn chặn các vụ vi phạm, xâm lấn, phá rừng, khai thác gỗ trái phép,… Các hoạt động phát triển rừng hầu như không có, vì vậy chất lượng rừng không được cải thiện. Kinh phí hỗ trợ cho các hoạt động quản lý rừng và bảo vệ đất lâm nghiệp của UBND các xã được lấy từ các dự án như 661, hỗ trợ từ Ban quản lý khu du lịch sinh thái suối Mỡ, Ban quản lý bảo tồn tây Yên Tử.

Xem tóm tắt | Tải về

Vườn Quốc gia Kon Ka Kinh được công nhận là Di sản Đông Nam Á từ năm 2003. Mặc dù đã có nhiều cố gắng trong công tác quản lý, bảo vệ tài nguyên rừng nhưng vẫn đang đứng trước sự đe dọa về suy giảm. Một trong những nguyên nhân chính là sinh kế của cộng đồng dân cư bên trong và ngoài vùng đệm của Vườn. Kết quả nghiên cứu cho thấy có 4 nhóm nguyên nhân chính trong hoạt động sinh kế ảnh hưởng đến nguồn tài nguyên rừng, đó là: Nhóm nguyên nhân về kinh tế, nhóm nguyên nhân về xã hội, nhóm nguyên nhân về thể chế và quản lý và nhóm nguyên nhân về khoa học và kỹ thuật.

Xem tóm tắt | Tải về

Cây Lai (Aleurites moluccana) là loài cây gỗ lớn đa tác dụng, có phân bố rộng từ các tỉnh phía Bắc đến các tỉnh Tây Nguyên. Dầu ép từ hạt Lai có giá trị dinh dưỡng cao, tại một số nước trên thế giới như Hawai, Úc, Malaysia, dầu Lai được sử dụng rộng rãi trong công nghiệp thực phẩm và dược phẩm. Các kết quả nghiên cứu ban đầu về tách dầu từ hạt và xác định thành phần hóa học của dầu Lai phân bố tại ba vùng Đông Bắc, Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên cho thấy hàm lượng axit linoleic (axit omega- 6) chiếm 32–40%, hàm lượng axit linolenic (α- linoleic) 22 – 26%, hàm lượng axit oleic 22 –38%, tổng hàm lượng axit béo bão hoà thấp dưới 12%; ngoài các axit béo bão hoà và chưa bão hoà còn có mặt các alcaloid, terpennoid, flavonoid. Dầu Lai có chỉ số axit thấp, chỉ số iode tương đối cao (115), độ nhớt thấp (45 cP), là loại dầu dễ ester hóa để làm nguyên liệu cho sản xuất biodiesel. Các kết quả phân tích cho thấy có thể coi dầu Lai là một nguồn nguyên liệu dầu thực vật quan trọng trong tương lai.

Xem tóm tắt | Tải về

Đề tài đã tiến hành tổng hợp và lựa chọn 1 đơn keo đạt được các thông số: Hàm lượng khô, độ nhớt, độ pH, lượng dư Formaldehyde trong keo, đáp ứng được tiêu chuẩn sử dụng phục vụ cho sản xuất ván nhân tạo. Thiết kế và chế tạo được thiết bị tổng hợp keo công suất nhỏ 100kg/mẻ, thiết bị làm khô keo theo nguyên lý cô đặc sử dụng hút áp chân không với hệ thống điều khiển nhiệt độ tự động. Kết quả nghiên cứu của đề tài đã xây dựng quy trình tổng hợp keo U-F.

Xem tóm tắt | Tải về