Số Chuyên san 2017

Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Bộ (Viện), tiền thân là Phân viện Nghiên cứu Lâm nghiệp phía Nam được thành lập ngày 15/01/1977, được tổ chức và sắp xếp lại theo Quyết định số 3133/QĐ-BNN-TCCB ngày 13/12/2012 của Bộ Nông nghiệp & Phát triển nông thôn trên cơ sở nhập Trung tâm Khoa học & Sản xuất Lâm nghiệp Đông Nam Bộ và Trung tâm Nghiên cứu và Ứng dụng Kỹ thuật rừng ngập Minh Hải thành Viện để đáp ứng yêu cầu phát triển của ngành.
Đến nay, cơ cấu tổ chức Viện gồm 2 phòng chức năng (Tổ chức Hành chính và Kế hoạch Tài chính); 4 bộ môn nghiên cứu (Bộ môn Giống và Công nghệ sinh học, Bộ môn Kỹ thuật Lâm sinh, Bộ môn Sinh thái và Môi trường rừng, Bộ môn Kinh tế Lâm nghiệp); ba Trung tâm gồm Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Lâm nghiệp Đông Nam Bộ, Trung tâm Nghiên cứu thực nghiệm Lâm nghiệp Tây Nam Bộ và Trung tâm Ứng dụng Khoa học kỹ thuật Lâm nghiệp Nam Bộ. Tổng số cán bộ viên chức của Viện là 100 người với hơn một nửa có trình độ trên đại học, 01 PGS, 6 TS, 9 nghiên cứu sinh đang học ở trong và ngoài nước và các thạc sĩ ở nhiều chuyên ngành khác nhau. Viện hiện đang quản lý hơn 1200ha rừng và đất rừng thí nghiệm với mạng lưới các trạm thực nghiệm đại diện ở 3 vùng sinh thái đặc thù của phía Nam.

Xem tóm tắt | Tải về

Trôm là loài cây được trồng với mục đích lấy mủ, vì vậy việc nhân giống Trôm bằng phương pháp vô tính có ý nghĩa hết sức quan trọng. Kết quả nghiên cứu nhân giống Trôm bằng phương pháp giâm hom cho có sự khác biệt khi sử dụng chất kích thích IBA, NAA và IAA ở các nồng độ khác nhau, tỷ lệ hom ra rễ cao nhất với chất kích thích NAA ở nồng độ 1500ppm. Ảnh hưởng của tuổi cây mẹ lấy hom tới khả năng ra rễ là rất lớn, tỷ lệ hom ra rễ đạt cao nhất ở tuổi 1 tỷ lệ 83,3% và giảm mạnh ở các tuổi tiếp theo. Về ảnh hưởng của mùa vụ giâm hom cho thấy tỷ lệ hom ra rễ cao nhất vào tháng 11 (36,7%) khi cây mẹ lấy hom có nhiều chồi non, tỷ lệ này cũng giảm mạnh và thấp nhất ở những tháng mùa khô.
Đối với nhân giống bằng phương pháp ghép cành thì tỷ lệ sống của cây ghép cao nhất là ở nghiệm thức ghép nêm (84,5%). Thời điểm ghép tốt nhất là vào mùa khô. Cây con sau ghép chỉ bắt đầu sinh trưởng về chiều cao sau 1 tháng ghép.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu ảnh hưởng của các loại và nồng độ hóa chất và chất điều hòa sinh trưởng tới khử trùng mẫu, nhân chồi, kéo dài chồi và ra rễ cho 3 loài Lan kim tuyến cho thấy: mẫu chồi được khử trùng đạt kết quả tốt nhất ở nồng độ Javel 30% trong thời gian 20 phút cho tỷ lệ mẫu sống sạch là 50%. Mẫu cấy sau đó được chuyển sang môi trường MS có bổ sung BA để cảm ứng tạo chồi. Tỷ lệ nhân chồi cao nhất trên môi trường MS có bổ sung 1 mg/l BA với số chồi và chiều cao chồi tương ứng là 23,9 chồi/mẫu, 1,1 cm/chồi. Môi trường MS có bổ sung 0,3 mg/l BA và 0,3 mg/l NAA cho kết quả vươn chồi tốt nhất với chiều cao trung bình chồi là 3,9 cm/chồi. Chồi được ra rễ trong môi trường MS có bổ sung 1 mg/l IBA chiều dài trung bình là 4,4 rễ/cây và 2,8 cm/chồi.

Xem tóm tắt | Tải về

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định được phương pháp bảo quản hạt giống tốt nhất, phương pháp nhân giống sinh dưỡng và chọn lọc được các gia đình Gáo trắng có sinh trưởng tốt cho trồng rừng. Nguồn vật liệu giống cho các thí nghiệm được thu hái từ 53 cây trội Gáo trắng được tuyển chọn tại vùng Đông Nam Bộ. Một thí nghiệm bảo quản hạt trong phòng, 02 thí nghiệm nhân giống ở vườn ươm và 01 thí nghiệm khảo nghiệm gia đình tại Mã Đà – Vĩnh Cửu – Đồng Nai đã được xây dựng. Kết quả nghiên cứu cho thấy: Hạt giống Gáo trắng bảo quản ở tủ lạnh chuyên dùng (#6oC) và bảo quản ngăn mát tủ lạnh (#15oC), sau 1 năm vẫn cho tỷ lệ nảy mầm là 53,5%. Ở giai đoạn cây con ở vườn ươm sinh trưởng tốt nhất trong điều kiện che sáng 25%, trong thời gian 2 – 3 tháng đầu. Gáo trắng dễ giâm hom, sử dụng hom từ chồi chính của cây con 1 năm tuổi được xử lý hormon IBA với nồng độ 4000ppm có tỷ lệ ra rễ tốt nhất (86,7%). Cây trồng ở mô hình thí nghiệm khảo nghiệm gia đình Gáo trắng tại Mã Đà – Đồng Nai, trên đất đồi nghèo dinh dưỡng, tầng đất mỏng, khô, nên sinh trưởng chậm. Sau 3 năm tuổi, sinh trưởng bình quân của đường kính là 6,28cm và chiều cao là 5,2m. Có 8 gia đình tốt nhất được chọn với thể tích thân cây từ 9,6dm3 đến 16,7dm3. Từ mô hình khảo nghiệm đã chọn được 65 cây trội có độ vượt khoảng 3,0 Sd đến 6,6 Sd về đường kính và từ 4,1 Sd đến 6,9 Sd về chiều cao để làm vật liệu di truyền cho các pha nghiên cứu tiếp theo. Sinh trưởng đường kính của cây trội đạt từ 9,2 – 15,6cm, chiều cao từ 6,5 – 9,0m; thể tích đạt từ 26,8 – 86,0dm3.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu đặc điểm hạt giống Cóc hành cho thấy: Trọng lượng 1000 quả Cóc hành chín lúc chưa xử lý là 1.139,6 gram, tương đương với 1kg có 878 quả; 1000 hạt Cóc hành sau phơi khô trong mát từ 2 – 3 ngày có trọng lượng 419,9 gram, tương đương 1kg hạt khô là 2.382 hạt. Để xác định phương pháp bảo quản đối với hạt Cóc hành, tác giả đã thử nghiệm 5 phương pháp bảo quản khác nhau, gồm: Bảo quản trong hũ bịt kín để ở nhiệt độ phòng; bảo quản trong hũ bịt kín trộn tro theo tỷ lệ 25% tro ở nhiệt độ phòng; bảo quản trong hũ bịt kín ở nhiệt độ 0oC, bảo quản trong hũ bịt kín ở nhiệt độ (- 5oC), bảo quản trong hũ bịt kín ở nhiệt độ (- 12oC). Với mỗi phương pháp bảo quản, tác giả theo dõi thời gian bảo quản khác nhau là 5 ngày, 10 ngày, 20 ngày, 30 ngày, 50 ngày, 70 ngày và 90 ngày. Kết quả phân tích thống kê cho thấy sai khác giữa các phương pháp bảo quản trong thời gian ngắn (từ 5 ngày đến 15) là không rõ ràng và không có ý nghĩa về mặt thống kê, tuy nhiên khi thời gian bảo quản tăng thì có sự khác nhau giữa phương pháp bảo quản và tỷ lệ nảy mầm cao nhất khi bảo quản trong hũ bịt kín ở nhiệt độ – 5oC (51,7%), thấp nhất khi để trong hũ bịt kín để nhiệt độ phòng (8,3%). Trong khi đó thời gian bảo quản là nhân tố quyết định đến tỷ lệ nảy mầm của hạt giống. Thời gian bảo quản tốt nhất cho tỷ lệ nảy mầm cao chỉ trong khoảng 5 ngày, sau đó tỷ lệ nảy mầm giảm dần theo thời gian và sau 30 ngày tỷ lệ nảy mầm trung bình giữa các phương pháp chỉ còn 28,1%; sau 50 ngày bảo quản thì hầu như hạt giống đã mất sức nảy mầm (2,7%) và sau 70 ngày hạt giống mất sức nảy mầm hoàn toàn ở tất cả các phương pháp. Như vậy, cần có kế hoạch sử dụng hạt giống ngay sau thu hái trong khoảng 5 đến 10 ngày để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm tốt nhất.

Xem tóm tắt | Tải về

Mục tiêu của nghiên cứu nhằm xác định loại, nồng độ chất kích thích sinh trưởng, giá thể và thời gian xử lý thuốc tốt nhất cho giâm hom Chiêu liêu nước. Nghiên cứu ảnh hưởng của chất kích thích sinh trưởng IAA, NAA, và IBA với nồng độ từ 500ppm; 1.000ppm; 1.500ppm; 2.000ppm ở dạng nước cho thấy IBA 1.500ppm cho tỷ lệ ra rễ và chỉ số ra rễ cao nhất (tương ứng là 89,9% và 25,1). Nghiên cứu về giá thể giâm sử dụng 3 loại khác nhau là GT1 (100% đất tầng mặt); GT2 (70% đất tầng mặt + 30% xơ dừa) và GT3 (50% đất tầng mặt + 50% xơ dừa). Kết quả cho thấy sử dụng giá thể ruột bầu GT3 cho tỷ lệ ra rễ 80,1% và chỉ số ra rễ 31,7. Thí nghiệm xác định thời gian xử lý thuốc cho kết quả tốt nhất ở nghiệm thức có thời gian xử lý 90 giây, tỷ lệ ra rễ 88,1% và chỉ số ra rễ 36,1.

Xem tóm tắt | Tải về

Cây Tràm được xem là một trong những cây chủ lực của các tỉnh Nam Bộ trong nỗ lực thích ứng với biến đổi khí hậu, đặc biệt là nước biển dâng. Bài báo này trình bày đặc điểm sinh trưởng của vườn giống Tràm lá dài và Tràm ta ở tuổi 7. Nghiên cứu được tiến hành trên vườn giống Tràm 7 tuổi, trong đó vườn giống Tràm lá dài có 30 gia đình, vườn giống Tràm ta có 80 gia đình. Kết quả cho thấy, lượng tăng tưởng trung bình hàng năm của Tràm lá dài (MAI) tính đến tuổi 7 đạt 17,5 m3/ha/năm (sau khi đã tỉa thưa 50% số cây); Tràm ta đạt 8,5 m3/ha/năm (sau khi đã tỉa thưa 50% số cây), cao hơn so với các xuất xứ Weipa, Bensbach – PNG – 2 và Kuru Oriomo – PNG – 3 được khảo nghiệm trước đây.

Xem tóm tắt | Tải về

Kết quả sưu tập, trồng bổ sung loài cho Vườn sưu tập thực vật Trảng Bom được thực hiện từ năm 2010 – 2015. Trong giai đoạn đó, Trung tâm đã sưu tập và trồng bổ sung được 112 loài thuộc 45 họ thực vật, trong đó có 90 loài mới và 08 loài quý hiếm có tên trong sách đỏ Việt Nam. Cây trồng có tỷ lệ sống trên 95%, cây sinh trưởng khỏe mạnh, không bị sâu bệnh hại tấn công.

Xem tóm tắt | Tải về

Rừng Phi lao (Casuarian equisetifolia J.R et G. Fors) ven biển có vai trò hết sức quan trọng trong việc bảo vệ đê, hạn chế sự tàn phá của gió bão, sóng thần và nước biển dâng. Song nguyên nhân gây chết rừng Phi lao ven biển tại xã Đông Hải, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh bước đầu xác định do môi trường đất có hàm lượng dinh dưỡng thấp, ngập nước cục bộ làm cây sinh trưởng kém và bị bệnh hại rễ, bệnh phồng dộp thân. Kết quả phân lập được 5 chủng nấm gây bệnh: bốn chủng nấm hại rễ bao gồm: chủng C5PL (Pythium sp), chủng C4PL (Pythium vexans); chủng C4PL (Phytopythium helicoides); chủng PLR7 (Phytophthora sp) và chủng nấm gây phồng dộp thân cây (Trichosporium vesiculosum Butl). Sử dụng biện pháp phòng trừ tổng hợp như: Ở những khu vực đất nghèo dinh dưỡng cần bổ sung thêm phân NPK cho cây, các địa điểm ngập úng cục bộ cần đào mương thoát nước trong mùa mưa, loại bỏ những cây chết, cây bị bệnh nặng để tránh lây lan. Những khu vực bị bệnh có thể dùng thuốc hóa học Ridomin 72WP nồng độ 1%; Agrifos 400 nồng độ 1% để phòng trừ. Nên chọn giống Phi lao có khả năng kháng bệnh để trồng rừng.

Xem tóm tắt | Tải về

Bài báo này trình bày các kết quả nghiên cứu về kỹ thuật kinh doanh rừng chồi trên một số xuất xứ tràm (Melaleuca) sau khai thác trắng ở huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An. Kết quả cho thấy trong 5 xuất xứ được khảo nghiệm đã chọn được 2 xuất xứ có triển vọng là Tràm úc Cambridge G. Western As (1206) và Tràm ta Tịnh Biên, An Giang (7V05). Hai xuất xứ này có các chỉ tiêu sinh trưởng rừng chồi lần lượt là: tỷ lệ ra chồi 93,73% và 74,13%; số chồi/gốc 5,6 và 4,2 cái; tỷ lệ bị hại do sâu đục thân 25,0 và 4,6%; sau 6 năm tuổi năng suất rừng đạt 166,9 và 106,3m3 khi để lại 2 chồi/gốc. Rừng trồng 6 năm tuổi ở mật độ trồng ban đầu từ 10.000 đến 20.000 cây/ha sau khai thác trắng để lại từ 2 – 3 chồi/gốc có năng suất tương đương với rừng trồng mới ở tuổi 5 và đã mang lại hiệu quả kinh tế cao trong kinh doanh rừng chồi.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu ảnh hưởng của các dạng thể nền đến tỷ lệ sống, sinh trưởng của một số loài cây ngập mặn trồng trên các đảo vùng biển phía Nam, Việt Nam được thực hiện tại đảo Nhất Tự Sơn, Sông Cầu, Phú Yên và Côn Đảo, Bà Rịa – Vũng Tàu, từ năm 2010 đến 2013. Đối tượng nghiên cứu là Sú đỏ (Aegiceras floridum), Mắm biển (Avicennia marina), Dà vôi (Ceriops tagal), Đước (Rhizophora apiculata), Đưng (R. mucronata) và Đâng (R. stylosa). Mục đích của nghiên cứu này là xác định được ảnh hưởng của yếu tố thể nền đến tỷ lệ sống và sinh trưởng của một số loài cây ngập mặn, làm cơ sở cho việc trồng rừng ngập mặn bảo vệ các đảo, lưu giữ trầm tích, chống sạt lở và tạo môi trường thuận lợi cho các loài thủy sản, bảo vệ cỏ biển và rạn san hô. Thí nghiệm về thể nền được bố trí trên nền đá, sỏi, san hô theo kiểu thí nghiệm hai nhân tố kiểu lô chính – lô phụ (Split plot), với 3 lần lặp lại. Diện tích thí nghiệm là 3.150m2 (3 thể nền × 5 loài × 3 lần lặp × 35 cây/loài). Nhân tố thể nền là nhân tố phụ được bố trí vào lô chính (thể nền đá, sỏi và san hô); nhân tố loài cây (S) là nhân tố chính được bố trí vào lô phụ. Số liệu về tỷ lệ sống, sinh trưởng chiều cao vút ngọn (H) được đo sau khi trồng 6 tháng, 1 năm, 2 năm và 3 năm; phương pháp phân tích thống kê được sử dụng để đánh giá kết quả thí nghiệm.
Kết quả sau 3 năm trồng cho thấy tỷ lệ sống của các loài cây thí nghiệm trên dạng thể nền đá (27,8% tại Côn Đảo và 42,2% tại Hòn Nhất Tự Sơn), thể nền sỏi (27,1% tại Côn Đảo và 41,8% tại Hòn Nhất Tự Sơn) tốt hơn, ổn định hơn và khác biệt so với thể nền san hô (20,7% tại Côn Đảo và 35,7% tại Hòn Nhất Tự Sơn); tăng trưởng chiều cao tốt nhất là cây trồng trên thể nền sỏi (71,1cm tại Côn Đảo và 65,9cm tại Hòn Nhất Tự Sơn) và khác biệt so với trồng trên thể nền đá (67,7cm tại Côn Đảo và 57,3cm tại Hòn Nhất Tự Sơn) và thể nền san hô (63,1cm tại Côn Đảo và 54,6cm tại Hòn Nhất Tự Sơn). Loài Sú đỏ khó thích hợp trên các dạng thể nền nghiên cứu, tỷ lệ sống giảm nhanh theo thời gian (4,2% tại Côn Đảo và 10,0% tại Hòn Nhất Tự Sơn) và sức sinh trưởng về chiều cao cây rất thấp (22,9cm tại Côn Đảo và 21,3cm tại Hòn Nhất Tự Sơn). Loài Dà vôi cũng khó thích hợp trên các dạng thể nền đá, sỏi và san hô, tỷ lệ sống giảm còn 6,1% và tăng trưởng chiều cao cây rất thấp chỉ là 25,5cm tại Côn Đảo. Loài Đước có tỷ lệ sống giảm mạnh còn (8,3% tại Côn Đảo và 27,7% tại Hòn Nhất Tự Sơn), nhưng có tốc độ tăng trưởng chiều cao khá tốt (93,6cm tại Côn Đảo và 73,6cm tại Hòn Nhất Tự Sơn). Loài Mắm biển có tỷ lệ sống cao đạt 55,5%, tăng trưởng chiều cao khá ổn định và đồng đều ở cả 3 dạng thể nền là 52,2cm tại Hòn Nhất Tự Sơn. Loài Đưng có tỷ lệ sống ổn định theo thời gian (42,0% tại Côn Đảo và 53,3% tại Hòn Nhất Tự Sơn), tốc độ tăng trưởng chiều cao khá tốt (92,2cm tại Côn Đảo và 73,3cm tại Hòn Nhất Tự Sơn). Loài Đâng có tỷ lệ sống ổn định và cao nhất (65,7% tại Côn Đảo và 53,0% tại Hòn Nhất Tự Sơn), tốc độ tăng trưởng chiều cao khá tốt (102,3cm tại Côn Đảo và 76,0cm tại Hòn Nhất Tự Sơn).

Xem tóm tắt | Tải về

Việt Nam có số lượng khá lớn các đảo và vùng ven các đảo này đang chịu tác động mạnh của sóng biển, đặc biệt là trong bối cảnh biến đổi khí hậu. Nghiên cứu được thực hiện với mục đích là xác định cơ sở khoa học để phân chia lập địa làm cơ sở cho việc trồng rừng ngập mặn bảo vệ các đảo. Với phương pháp nghiên cứu dựa trên các khảo sát về thể nền, độ ngập triều, độ mặn nước biển và thực vật phân bố tự nhiên theo tuyến điều tra; kết hợp thu mẫu đất, nước và phân tích các chỉ số dinh dưỡng và độc tố chính trong phòng thí nghiệm. Kết quả đã xác định được độ ngập triều trung bình cao nhất tại các đảo vùng biển phía Đông là 3,51m, vùng miền Trung và các đảo xa bờ là 1,57m và thấp nhất là 0,95m ở các đảo vùng biển phía Tây. Độ mặn nước biển bình quân tại các đảo xa bờ có độ mặn rất cao 34 – 35‰ và khá đồng đều ở các tháng trong năm, các đảo ven bờ có độ mặn thấp hơn và chỉ cao vào tháng 3 và tháng 4. Thể nền tại các đảo vùng biển phía Nam bao gồm 4 dạng thể nền chính là thể nền đá, dạng sỏi, dạng san hô và dạng cát; đặc tính cơ bản của các dạng thể nền này chủ yếu là cát (trên 80%), chỉ số pH cao (hơn 8), độ mặn cao, nghèo dinh dưỡng. Các đảo vùng biển phía Nam được chia thành 3 vùng lập địa gồm: (1) các đảo ven biển Nam Trung Bộ và các đảo ngoài khơi, (2) các đảo ven bờ vùng biển phía Đông và, (3) các đảo ven bờ vùng biển phía Tây. Mỗi vùng được chia ra 20 dạng lập địa, gồm nền cát, mặn nặng, ngập triều cao (CMnTc); nền cát, mặn trung bình, ngập triều cao (CMtbTc); nền đá, mặn nặng, ngập triều thấp (ĐMnTt); nền đá, mặn nặng, ngập triều trung bình (ĐMnTtb); nền đá, mặn nặng, ngập triều cao (ĐMnTc); nền đá, mặn trung bình, ngập triều thấp (ĐMtbTt); nền đá, mặn trung bình, ngập triều trung bình (ĐMtbTtb); nền đá, mặn trung bình, ngập triều cao (ĐMtbTc); nền sỏi, mặn nặng, ngập triều thấp (SoMnTt); nền sỏi, mặn nặng, ngập triều trung bình (SoMnTtb); nền sỏi, mặn nặng, ngập triều cao (ĐMnTc); nền sỏi, mặn trung bình, ngập triều thấp (SoMtbTt); nền sỏi, mặn trung bình, ngập triều trung bình (SoMtbTtb); nền sỏi, mặn trung bình, ngập triều cao (SoMtbTc); nền san hô, mặn nặng, ngập triều thấp (ShMnTt); nền san hô, mặn nặng, ngập triều trung bình (ShMnTtb); nền san hô, mặn nặng, ngập triều cao (ShMnTc); nền san hô, mặn trung bình, ngập triều thấp (ShMtbTt); nền san hô, mặn trung bình, ngập triều trung bình (ShMtbTtb) và nền san hô, mặn trung bình, ngập triều cao (ShMtbTc).

Xem tóm tắt | Tải về

Tình trạng sạt lở bờ sông, kênh rạch ở Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và cả nước nói chung, diễn ra ngày càng phổ biến và mức độ ngày càng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến đời sống người dân và sản xuất nông nghiệp. Chi phí đầu tư các giải pháp công trình bảo vệ và phòng chống sạt lở rất lớn nhưng hiệu quả khá hạn chế và thiếu tính bền vững (Nguyễn Sơn Thụy, 2007). Nghiên cứu các giải pháp kỹ thuật trồng cây phòng chống sạt lở nếu thực hiện đồng bộ từ khâu chọn loài, chọn lập địa trồng và giải pháp bảo vệ cây trồng thích hợp thì khả năng thành công rất cao. Các giải pháp này sẽ giúp giảm đáng kể chi phí đầu tư so với các giải pháp công trình, đồng thời tạo được cảnh quan xanh ven sông rạch, cải thiện môi trường, đa dạng sinh học thực vật và tạo sự bền vững lâu dài (H.T. Chan, 2003). Kết quả nghiên cứu cho thấy: (i) Hệ thực vật ven sông rạch ở đây khá đa dạng và phong phú có 19 loài chủ yếu thuộc 18 họ, bao gồm thực vật nước ngọt, thực vật nước lợ và các loài cây ngập mặn thực sự; (ii) Điều kiện đất đai ở khu vực nghiên cứu là loại đất ngập lợ với độ mặn thấp, thành phần dinh dưỡng nghèo và chịu tác động của biên độ ngập triều rất lớn, dòng chảy mạnh và sóng động lực sông có tác động rất mạnh mẽ đến cây trồng; (iii) Hiệu quả của hàng rào cản sóng không phát huy tác dụng, nhưng hệ thống cọc đỡ bằng cừ tràm có tác dụng rất tốt để bảo vệ cây mới trồng; (iv) Sau 2 năm mô hình thí nghiệm, đai rừng đa tầng tán được hình thành và phát triển tốt, có tác dụng lớn trong việc tạo bồi lắng và hạn chế được sạt lở; (v) Mô hình và giải pháp kỹ thuật trồng cây phòng chống sạt lở ven sông rạch có thể nhân rộng là Mù u + Dái ngựa nước ở đai trên bờ và Dừa nước + Bần chua + Mái dầm ở đai dưới nước với độ rộng mỗi đai tối thiểu gồm 4 hàng cây và phải có giải pháp kỹ thuật hỗ trợ cây trồng bằng đai cản sóng và cọc cừ tràm làm giá đỡ cho cây mới trồng.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu được thực hiện trên 4 hiện trường thí nghiệm, với 4 điều kiện lập địa khác nhau tại 2 tỉnh Bình Phước và Đồng Nai. Kết quả nghiên cứu cho thấy, tỉa thưa với cường độ cao (48 – 60%) đã giúp sinh trưởng đường kính cây cá thể nhanh, sớm đạt được kích thước gỗ xẻ nhưng lại làm giảm mạnh trữ lượng lâm phần khi khai thác chính. Ở thí nghiệm chính, tại thời điểm 6,9 năm tuổi, đường kính bình quân của nghiệm thức T450 và T600 lần lượt là 20,1 và 18,4cm (tính chung cho cả 2 thời điểm tỉa thưa), đáp ứng được tiêu chuẩn kích thước gỗ xẻ lớn theo yêu cầu trên thị trường trong khu vực hiện nay. Trong khi, ở nghiệm thức đối chứng T1143 chỉ đạt 16,5cm, chỉ đáp ứng được cho nhu cầu gỗ xẻ nhỏ. Tuy nhiên, tổng trữ lượng gỗ cây đứng khi khai thác chính ở nghiệm thức T450 và T600 (tính chung cho cả 2 thời điểm tỉa thưa) so với nghiệm thức T1143 chỉ bằng 75,1 và 86,4% lần lượt. Nếu tính riêng cho từng thời điểm tỉa thưa và cộng cả sản phẩm khi tỉa thưa thì nghiệm thức T600 tỉa ở tuổi 3, có tổng trữ lượng xấp xỉ so với nghiệm thức đối chứng (147,1 so với 149,7 m3/ha). Về mặt kinh tế, nghiệm thức T600 ở tuổi 3 cho kết quả cao nhất, nhưng không nhiều so với nghiệm thức T1143. Kết quả thu được ở các thí nghiệm vệ tinh là tương đồng với kết quả của thí nghiệm chính ở thời độ tuổi tương ứng.

Xem tóm tắt | Tải về

Lò bo (Brownlowia tabularis Pierre) là cây bản địa gỗ lớn, phân bố tự nhiên trong khu vực phía Nam. Việc nghiên cứu gây trồng loài này nhằm cung cấp nguyên liệu gỗ lớn phục vụ sản xuất hàng tiêu dùng trong nước và hướng tới xuất khẩu đáp ứng tái cơ cấu ngành lâm nghiệp. Kết quả nghiên cứu cho thấy trong giai đoạn 3,5 năm tuổi Lò bo sinh trưởng khá nhanh, với tăng trưởng đường kính trung bình từ 1,5 – 1,7 cm/năm, tăng trưởng chiều cao trung bình từ 0,9 – 1,1 m/năm; tỷ lệ sống cao trên 95%. Đối với điều kiện khí hậu, thổ nhưỡng đất feralit có pha sỏi tại Đồng Nai thì nên trồng hỗn giao với cây phụ trợ Muồng đen với mật độ thấp (<625 cây/ha) để hạn chế cỏ dại, nhưng đến 3,5 tuổi cần kiểm soát chặt bớt tán lá Muồng đen. Trong giai đoạn tuổi này, mật độ trồng chưa ảnh hưởng rõ rệt đến sinh trưởng Lò bo, việc bón phân đã có ảnh hưởng tích cực đến sinh trưởng loài này.

Xem tóm tắt | Tải về

Bài báo giới thiệu kết quả nghiên cứu về phân bố, kỹ thuật gieo ươm và kỹ thuật trồng rừng Sấu tía (Sandoricum indicum Cav) tại vùng Đông Nam Bộ. Về phân bố, Sấu tía mọc tự nhiên ở tất cả các rừng tự nhiên vùng Đông Nam Bộ và được trồng phân tán trong các vườn sưu tập thực vật. Kết quả nghiên cứu gieo ươm cho thấy, hạt giống cần được gieo ươm ngay sau khi thu hái. Phương pháp bảo quản hạt tốt nhất là bảo quản lạnh ở nhiệt độ 4oC, sẽ có thời gian bảo quản tối đa được 5 tháng với tỷ lệ nảy mầm còn 15%. Phương pháp xử lý hạt bằng ngâm trong nước ở nhiệt độ thông thường (22oC) 24 giờ cho tỷ lệ nảy mầm tốt nhất. Gieo ươm tạo cây con với hỗn hợp ruột bầu 50% đất + 40% xơ dừa + 10% phân hữu cơ vi sinh và không che sáng cho kết quả tốt nhất sau 11 tháng gieo ươm. Về trồng rừng, sau 3 năm tỷ lệ sống ở tất cả các công thức thí nghiệm đạt trên 96%. Sinh trưởng đường kính (D1.3) và chiều cao vút ngọn (Hvn) đạt lần lượt là 12cm và 8,3m; tăng trưởng bình quân (D1.3) và (Hvn) đạt lần lượt là 4 cm/năm, 2,8 m/năm. Ở tuổi này, mật độ đã ảnh hưởng đến sinh trưởng của Sấu tía: mật độ 833 cây/ha là thích hợp nhất. Bón lót 300g NPK(16:16:8) và 150g phân hữu cơ vi sinh cho cây sinh trưởng tốt nhất. Trồng hỗn giao với Sao đen sinh trưởng kém hơn so với trồng thuần loài. Với khả năng thích nghi cao và sinh trưởng nhanh Sấu tía có nhiều tiềm năng để trồng rừng sản xuất gỗ lớn.

Xem tóm tắt | Tải về

Kết quả nghiên cứu bước đầu của đề tài cơ sở về “Nghiên cứu một số đặc điểm lâm học và các biện pháp kỹ thuật trồng rừng Bời lời vàng tại vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên” triển khai tại vùng Đông Nam Bộ và Tây Nguyên trong giai đoạn 2010 – 2015 đã cho thấy, hạt giống Bời lời vàng cần được gieo tạo ngay sau khi thu hái, trước khi gieo hạt cần được ngâm trong nước ấm 2 sôi 3 lạnh với thời gian ngâm 18 tiếng. Cây con sinh trưởng tốt trong thành phần hỗn hợp ruột bầu với tỷ lệ xơ dừa khoảng 40% và không cần che sáng ở giai đoạn vườn ươm. Đối với trồng rừng thì liều lượng phân bón lót 150gr Vi sinh Sông Gianh và 250gr NPK, mật độ cây trồng là 830 cây/ha là phù hợp. Sinh trưởng rừng trồng Bời lời vàng ở thời điểm 36 tháng tuổi đạt đường kính bình quân D1.3 = 11,1cm và chiều cao bình quân Hvn = 8,2m, tương đương với lượng tăng trưởng hàng năm là 3,4 cm/năm về đường kính và 2,5 m/năm về chiều cao và năng suất đạt 11 m3/ha/năm. Kết quả nghiên cứu này sẽ góp phần vào phát triển trồng rừng cung cấp gỗ lớn nhằm đáp ứng yêu cầu tái cơ cấu ngành lâm nghiệp.

Xem tóm tắt | Tải về

Kết quả nghiên cứu cho thấy tổng diện tích rừng phòng hộ ven biển của tỉnh Bạc Liêu đến năm 2015 là 4.258,3ha, trong đó 3.138,6 đất có rừng và 1.119,6ha đất chưa có rừng và đất bãi bồi quy hoạch cho trồng rừng. Chất lượng rừng bị suy thoái nghiêm trọng do công tác quản lý bảo vệ rừng, công tác giao khoán rừng và đất rừng còn nhiều bất cập, quá trình sạt lở và xâm thực bờ biển diễn ra phức tạp và các giải pháp kỹ thuật tác động để nâng cao chất lượng rừng chưa được áp dụng đồng bộ. Hiện trạng rừng gồm có 1.512,7ha rừng tự nhiên và 1.625,9ha rừng trồng kết hợp nuôi thủy sản với các loài cây chủ yếu là Đước đôi, Mắm biển, Cóc trắng, Phi lao, Dà vôi, Tra bồ đề và Dừa nước.
So với năm 2000, diện tích rừng và đất rừng phòng hộ ven tỉnh Bạc Liêu giảm 1.176,7ha, trong đó diện tích đất có rừng giảm 724,86ha do quá trình chuyển đổi sang nuôi trồng thủy sản, do rừng bị suy thoái và sạt lở bờ biển ngày càng nghiêm trọng. Quá trình xói lở bờ biển từ năm 1995 – 2015 đã làm mất đi 718,1ha, bình quân mỗi năm mất đi khoảng 36ha rừng và đất rừng.
Các giải pháp để phát triển bền vững rừng phòng hộ ven biển cần được giải quyết là: (1) tăng cường công tác quản lý bảo vệ rừng, kiểm soát chặt chẽ việc nuôi trồng thủy sản trên đối tượng đất giao khoán cho tổ chức, cá nhân và hộ gia đình; (ii) đẩy mạnh khoanh nuôi xúc tiến tái sinh rừng, phát triển trồng rừng trên đất trống, bãi bồi, những nơi đang sạt lở và có nguy cơ sạt lở cao; (iii) áp dụng các giải pháp lâm sinh về tỉa thưa nuôi dưỡng để chống suy thoái rừng; (iv) triển khai dự án bố trí sắp xếp lại dân cư ở khu vực rừng phòng hộ xung yếu ven biển tỉnh Bạc Liêu và đề án bảo vệ và phát triển rừng ven biển ứng phó với biến đổi khí hậu giai đoạn 2015 – 2020; (v) nghiên cứu phát triển dịch vụ môi trường rừng, du lịch sinh thái, điện gió,… để tạo nguồn thu cho bảo vệ và phát triển rừng của tỉnh.

Xem tóm tắt | Tải về

Trong lâm nghiệp công nghệ GIS được biết đến vì tính hiệu quả của nó trong việc quản lý, bảo vệ và phát triển tài nguyên thiên nhiên. Dựa trên khả năng phân tích không gian, thông tin về vị trí kết hợp với các thông tin thuộc tính liên hệ hình thành nên các vùng có đặc điểm địa lý – kinh tế – xã hội khác nhau, điều này giúp cho việc quy hoạch và quản lý tài nguyên có hiệu quả từ những thông tin chính xác và trung thực
Bằng phương pháp nội suy và lập bản đồ phân bố mưa làm cơ sở cho việc thiết lập một mô hình đa biến dự báo năng suất của Thông ba lá cho khu vực nghiên cứu thuộc ba huyện Bảo Lâm, Di Linh và Đức Trọng của tỉnh Lâm Đồng. Để có thể thiết lập mô hình đa biến, nghiên cứu cũng đã tìm hiểu mối quan hệ giữa các nhân tố sinh thái với năng suất rừng trồng Thông ba lá làm cơ sở cho việc xây dựng hệ thống mã hiệu các biến sinh thái trước khi thiết lập mô hình.
Kết quả nghiên cứu được mô hình đa biến: Y = 10,0177 – 0,17205*x2x4 – 0,00184111*x3x7 + 0,00796191*x5^3 – 1,64714*1/x1 – 0,000639912*x6. (Trong đó Y là trữ lượng rừng, x1: Loại đất; x2: độ dày tầng đất; x3: thành phần cơ giới; x4: độ dốc địa hình; x5: tuổi cây rừng; x6: độ cao so với mặt nước biển; x7: lượng mưa trung bình năm), được chạy trên phần mềm Vecticalmaper nền MapInfo tạo ra bản đồ năng suất rừng trồng thông ba lá từ tuổi 5 đến tuổi 10 cho toàn khu vực nghiên cứu. Bản đồ này sẽ giúp cho các nhà quản lý, chủ rừng ước tính được trữ lượng rừng trồng theo tuổi ứng với mỗi vị trí biết được trên bản đồ. Đây sẽ là cơ sở để tính toán xuất đầu tư nhằm đạt hiệu quả cao trong kinh doanh rừng trồng.

Xem tóm tắt | Tải về

Keo lá tràm (Acacia auriculiformis A. Cunn. ex Benth) là một trong những cây trồng rừng chủ lực ở vùng Đông Nam Bộ nhằm cung cấp nguồn nguyên liệu sản xuất ván dăm và gỗ xẻ. Bài viết đã sử dụng phương pháp ma trận phân tích chính sách (PAM) và các chỉ số đánh giá hiệu quả tài chính để phân tích và lượng hóa những lợi thế này của rừng trồng Keo lá tràm. Kết quả nghiên cứu đã chỉ rõ: Các chỉ số phân tích hiệu quả tài chính được tính đủ theo chi phí giá xã hội trong trồng rừng Keo lá tràm chu kỳ kinh doanh rừng 8 năm có áp dụng kỹ thuật quản lý lập địa thì lợi nhuận thuần (NPV) 141,943 tr.đ/ha, tỷ suất sinh lợi nội bộ (IRR) là 33% và tỷ suất lợi ích trên chi phí (BCR) 3,19. Kết hợp với phân tích kinh tế theo ma trận chính sách (PAM), tỷ lệ chi phí tài nguyên nội địa (DRC) của rừng trồng Keo lá tràm là 0,3. Phân tích độ nhạy với các kịch bản giá gỗ và năng suất rừng trồng giảm đồng thời đến 40% thì DRC vẫn nhỏ hơn 1. Điều này khẳng định rằng, biện pháp kỹ thuật được áp dụng là giải pháp kỹ thuật quan trọng nâng cao lợi thế cạnh tranh cả về kinh tế và tài chính rừng trồng Keo lá tràm của Vùng Đông Nam Bộ.

Xem tóm tắt | Tải về

1. Tên tiến bộ kỹ thuật
“Kỹ thuật quản lý vật liệu hữu cơ sau khai thác và sử dụng phân lân trong trồng rừng keo ở các chu kỳ sau tại Trung Bộ và Đông Nam Bộ”
2. Quyết định công nhận
Số 195a/QĐ-TCLN-KHCN&HTQT ngày 16/5/2015 của Tổng cục trưởng Tổng cục Lâm nghiệp
3. Tập thể tác giả
Phạm Thế Dũng, Kiều Tuấn Đạt, Vũ Đình Hưởng, Lê Thanh Quang, Phạm Văn Bốn và Nguyễn Thanh Bình
Cơ quan: Viện Khoa học Lâm nghiệp Nam Bộ
Địa chỉ: số 01, đường Phạm Văn Hai, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh
Điện thoại: 08.38441496; Fax: 08.38448690; E – mail: viennambo@vafs.gov.vn

Xem tóm tắt | Tải về