Số 2/2015

Kết quả nghiên cứu họ Gừng (Zingiberaceae) ở xã Bình Chuẩn, Nga My, Xiềng My thuộc khu Bảo tồn thiên nhiên (BTTN) Pù Huống (Nghệ An), đã xác định được 42 loài, 10 chi, trong đó 5 chi và 31 loài bổ sung cho danh lục Pù Huống công bố năm 2011. Các chi đa dạng nhất tại khu vực nghiên cứu là Alpinia (12 loài), Zingiber (8 loài), Amomum (7 loài). Các loài họ Gừng sống chủ yếu ở dưới tán rừng, rừng thứ sinh, ven suối, trảng cây bụi, rừng nguyên sinh. Số lượng các loài thực vật có giá trị sử dụng của họ Gừng như sau: cho tinh dầu với 28 loài, làm thuốc với 26 loài, làm gia vị với 11 loài và ăn được với 7 loài. Họ Gừng ở khu vực nghiên cứu có 3 yếu tố địa lý, yếu tố nhiệt đới chiếm 64,29%; yếu tố ôn đới chiếm 2,38%, yếu tố đặc hữu và cận đặc hữu chiếm 30,95%.

Xem tóm tắt | Tải về

Vùng đất cát ven biển Nam Trung Bộ có diện tích 264.981ha, chiếm tỷ lệ
khá lớn so với diện tích tự nhiên của khu vực . Đặc điểm của vùng này là
khô nóng , đấ t nghèo dinh dưỡ ng và thường xuyên chịu tác động của bão
biển và biến đổi khí hậu. Việc đánh giá tính thích ứng, sinh trưởng, sinh
khối để lựa chọn các loài cây, dòng cây trồng cho khu vực này là rất cần
thiết. Nghiên cứu đã trồng khảo nghiệm 9 dòng Keo lá liềm (Acacia
crassicarpa) và 1 dòng đối chứng. Nghiên cứu đánh giá các chỉ tiêu: tỷ lệ
sống, sinh trưởng và sinh khối của các dòng Keo lá liềm ở giai đoạn rừng
trồng 16 tháng tuổi. Sử dụng tiêu chuẩn 2
t 
, phân tích phương sai 1 nhân
tố và phân tích Duncan để so sánh và chọn dòng tốt nhất. Kết quả đã xác
định được 1 dòng Keo lá liềm tốt nhất để trồng trên vùng đất cát nội đồng
có độ vượt trội so với đối chứng 19,99%. Dòng được lựa chọn nằm trong
nhóm trội nhất và có sự khác nhau rõ rệt về tỷ lệ sống, sinh trưởng và sinh
khối so với các dòng khác. Vùng đất cát ven biển chọn được dòng
A.Cr.N.147 với độ vượt sinh khối so với đối chứng là 20,8%.

Xem tóm tắt | Tải về

Tỷ lệ sống bình quân của Mây nếp K83 trong các mô hình thử nghiệm tại 3 xã vùng đệm Vườn quốc gia Ba Vì đều cao từ 95,3 đến 97,1%. Mây nếp sau khi trồng từ 4-6 tháng đã sinh trưởng ổn định và bắt đầu đẻ nhánh. Mây nếp trồng trong mô hình dưới tán rừng đường kính lớn hơn (bình quân đạt 1,06cm), các mô hình còn lại đường kính thấp hơn và đạt 0,98cm ở mô hình vườn đồi và 0,96cm ở mô hình hàng rào. Sinh trưởng chiều cao của Mây nếp ở tuổi 2,5 đạt cao nhất tại mô hình trồng làm hàng rào (220,2cm), mô hình vườn đồi là 184,3cm và mô hình dưới tán đạt 174,3cm. Chất lượng Mây nếp tại các mô hình dao động từ 31,2% (tuổi 1) tăng lên 59,4% (tuổi 2).

Xem tóm tắt | Tải về

Trong nghiên cứu này, chúng tôi sử dụng cơ sở dữ liệu bao gồm 6504 cây cá thể (với D1.3 ≥10cm) thuộc 333 loài, được đo hai lần với khoảng cách 5 năm (từ năm 2007 – 2012). Dựa trên chỉ tiêu thống kê tăng trưởng đường kính bình quân năm (ZD), đường kính tối đa mà loài đạt được (Dmax) và dạng sống của loài, bằng phân tích nhóm với chiến lược K-Means, đã phân thành 9 nhóm loài: (1) Nhóm gỗ nhỏ tăng trưởng chậm; (2) Nhóm gỗ nhỏ tăng trưởng trung bình; (3) Nhóm gỗ nhỏ tăng trưởng nhanh; (4) Nhóm gỗ nhỡ tăng trưởng chậm; (5) Nhóm gỗ nhỡ tăng trưởng trung bình; (6) Nhóm gỗ nhỡ tăng trưởng nhanh; (7) Nhóm gỗ lớn tăng trưởng chậm; (8) Nhóm gỗ lớn tăng trưởng trung bình; (9) Nhóm gỗ lớn tăng trưởng nhanh.

Xem tóm tắt | Tải về

Mối quan hệ giữa các loài cây trong tự nhiên là cơ sở để nghiên cứu kỹ thuật trồng rừng, đặc biệt là trồng rừng hỗn loài. Nghiên cứu mối quan hệ giữa các loài là công việc khó khăn, phức tạp, với nhiều phương pháp khác nhau đã được áp dụng. Sử dụng phương pháp điều tra ô 6 cây và chỉ số tần suất xuất hiện, để nghiên cứu mối quan hệ giữa Thanh thất với các loài cây bạn, ở 3 địa điểm là Vĩnh Phúc, Quảng Nam và Đồng Nai, kết quả thu được như sau: Số loài cây xuất hiện cùng với Thanh thất, nhiều nhất là ở Đồng Nai, với 62 loài, Quảng Nam là 48 loài và ở Vĩnh Phúc 47 loài; Nhóm loài rất hay gặp cùng với Thanh thất ở Vĩnh Phúc có 3 loài, ở Quảng Nam và Đồng Nai đều có 2 loài; Nhóm loài hay bắt gặp cao nhất là ở Quảng Nam với 11 loài, 2 địa điểm còn lại đều có 6 loài; Ở Vĩnh Phúc và Quảng Nam, Thanh thất đều xuất hiện cùng với nó ở nhóm rất hay bắt gặp, trong khi ở Đồng Nai Thanh thất hoàn toàn không thấy xuất hiện cùng với nó; Ở cả 3 địa điểm nghiên cứu Thanh thất đều xuất hiện ở tầng trên của tán rừng, chỉ số trung bình D1.3 và Hvn đều vượt trội so với các loài cây bạn.

Xem tóm tắt | Tải về

Rễ cám ( ≤ 2mm) đóng vai trò quan trọng đối với cây, đảm nhiệm chức năng hút nước và chất dinh dưỡng. Rễ cám cũng đóng vai trò quan trọng đối với chu trình các bon trong hệ sinh thái rừng, đặc biệt đối với quá trình hoàn trả lại chất dinh dưỡng cho đất. Bài báo này trình bày kết quả nghiên cứu đã xác định được tổng sinh khối rễ cám sản sinh cho rừng nguyên sinh và rừng phục hồi 34 năm sau canh tác nương rẫy tại khu bảo tồn thiên nhiên Copia, Thuận Châu – Sơn La. Kết quả chỉ ra rằng, có 65% rễ cám phân bố ở tầng đất mặt (0 – 20cm) trong rừng nguyên sinh và 76,6% trong rừng phục hồi. Tổng lượng rễ cám sản sinh ra trong 1 năm đạt 3,7 tấn/ha đối với rừng nguyên sinh và 1,3 tấn/ha đối với rừng phục hồi. Lượng rễ cám chết đi đạt 0,26 tấn/ha cho rừng nguyên sinh và 0,12 tấn/ha cho rừng phục hồi. Lượng rễ cám chết đi bị phân hủy hoàn toàn đạt 0,11 tấn/ha cho rừng nguyên sinh và 0,04 tấn/ha cho rừng phục hồi. Tổng lượng sinh khối rễ cám sản sinh ra cho rừng lá rộng thường xanh tại nghiên cứu này thấp hơn rất nhiều so với các nghiên cứu khác trên thế giới.

Xem tóm tắt | Tải về

Hàm lượng các nhóm chất polysaccarit, Axit béo, Alkaloid trong quả Ươi biến động theo vùng và trạng thái quả, trong đó Ươi bay có hàm lượng polysaccarit và Lipit cao hơn so với các mẫu còn lại. Trong quả Ươi có 9 loại axit béo từ axit Hexadecanoic (Axit palmitic) đến axit Octadecatetraenoic (Axit linolennic), trong đó axit Octadecadienoic (Axit linoleic) có hàm lượng cao nhất (từ 45,23% đến 48,21%). Các loại axit như heptadecenoic; Axit heptadecenoic; Axit margaric chiếm một hàm lượng rất nhỏ trong quả Ươi (0,07 – 0,5%). Kết quả định tính alkaloid trong quả ươi và xác định alkaloid cho thấy tất cả các mẫu phân tích không chứa hoặc chứa với hàm lượng rất thấp alkaloid. Khối lượng phần chất béo (cặn chiết n-hexan) và cặn chiết metanol (MeOH) thay đổi theo vùng, cao nhất là các mẫu tại Tây Nguyên, tiếp đến là Bắc Trung Bộ và thấp nhất ở các mẫu của Nam Trung Bộ và khối lượng phần chất béo (cặn chiết n-hexan) và cặn chiết metanol (MeOH) của các mẫu trong từng vùng nghiên cứu cũng có sự biến động và có xu hướng tăng hoặc giảm theo tuổi và trạng thái quả. Khi cặn chiết tăng thì hàm lượng các chất polysaccarit, lipid, các axit béo giảm và ngược lại.

Xem tóm tắt | Tải về

Cóc hành (Azadirachta excelsa (Jack) Jacob) là loài cây bản địa đa mục đích của vùng khô hạn Nam Trung Bộ, đã được gây trồng ở các tỉnh Ninh Thuận và Bình Thuận trong những năm gần đây. Đánh giá tình hình gây trồng và sử dụng Cóc hành góp phần làm cơ sở cho đề xuất phát triển mở rộng loài cây này. Kết quả cho thấy, trong những năm 2005 -2011 mỗi năm tỉnh Ninh Thuận trồng 20 – 100ha, ngoài ra còn trồng phân tán ở các công sở, ven đường. Tỉnh Bình Thuận, chưa có phong trào trồng rừng bằng cây Cóc hành, mới có 11,5ha mô hình thí nghiệm của các đề tài nghiên cứu khoa học. Cóc hành được trồng trên nhiều loại đất khác nhau, hàm lượng các chất dinh dưỡng từ rất nghèo đến giàu. Hệ thống các biện pháp kỹ thuật trồng rừng được áp dụng khác nhau ở các mô hình. Tỷ lệ sống bình quân của Cóc hành tại Ninh Sơn là 90,76%, tại Ninh Phước là 97,73%, tại Sông Sắt là 95,91%, tại Núi Chúa là 62,58%, tại Tuy Phong là 79,5%, tại Phan Thiết là 81,6%. Sau 2-3 năm trồng cây có tăng trưởng về đường kính gốc là 0,41 – 1,18cm/năm và chiều cao là 0,34 – 0,57m/năm. Sau 5-7 năm trồng cây có tăng trưởng 0,49 – 2,17 cm/năm về đường kính và 0,18 – 0,97m/năm về chiều cao. Cóc hành khó có khả năng trồng thành rừng trên đất cát đỏ. Gỗ Cóc hành chủ yếu dùng để đóng đồ gia dụng, hạt và vỏ làm nguyên liệu cho công nghiệp xà phòng, nhuộm…, lá và bã hạt sử dụng làm thuốc trừ sâu. Rừng Cóc hành có tác dụng phòng hộ, hạn chế xói mòn đất, giữ độ ẩm cho đất, và bảo vệ môi trường sinh thái trong khu vực.

Xem tóm tắt | Tải về

Nước ta ước tính khoảng 10% phế liệu gỗ có thể thu gom và sử dụng được, tuy nhiên chỉ một phần nhỏ được tận dụng cho các mục đích khác nhau còn lại hầu hết bị thải bỏ hoặc xử lý bằng cách đốt, điều này gây lãng phí và ảnh hưởng nghiêm trọng tới môi trường và bảo vệ rừng. Xử lý các phế thải trong lâm nghiệp bằng công nghệ vi sinh vật tỏ ra có nhiều ưu điểm cả về hiệu quả môi trường, kinh tế và kỹ thuật, đồng thời tạo ra sản phẩm phân bón hữu cơ có thể tái sử dụng cho sản xuất nông lâm nghiệp. Trong khuôn khổ thí nghiệm này, chúng tôi đã phân lập được 24 chủng vi sinh vật có khả năng phân giải xenlulo, tuyển chọn 2 chủng vi khuẩn X1 và X10 có khả năng phân giải xenlulo mạnh được nhân sinh khối để sản xuất phân hữu cơ sinh học. Chủng X1 phát triển tốt nhất, có khả năng phân giải xenlulo cao nhất khi được nuôi cấy trên môi trường PD có 1% CMC với nhiệt độ 30 – 35oC và độ pH = 5,5. Chủng X10 phát triển tốt nhất, có khả năng phân giải xenlulo cao nhất khi được nuôi cấy trong môi trường PD có 1% CMC với nhiệt độ 35oC và độ pH = 6 – 6,5. Vật liệu vỏ và lá keo đưa vào ủ phân hữu cơ sinh học cần sơ chế giập nát với kích thước 2  3cm, với độ ẩm đạt từ 50 – 60%, pH = 6 – 7, thời gian tạo phân hữu cơ sinh học khoảng 90 ngày, đạt hàm lượng NPK là cao nhất và hàm lượng hữu cơ đạt tới 23%.

Xem tóm tắt | Tải về

Phát triển rừng trồng Cao su trên đất dốc có thể dẫn đến suy thoái đất mà
nguyên nhân chủ yếu là làm giảm tỉ lệ che phủ bề mặt đất của lớp phủ thực
vật, đặc biệt là giai đoạn chuẩn bị đất và khi rừng còn non. Tác giả đã tiến
hành nghiên cứu sự thay đổi tính chất đất dưới rừng trồng Cao su trên đất
dốc tại Hương Khê- Hà Tĩnh trong 6 năm đầu chu kì kinh doanh rừng. Kết
quả nghiên cứu cho thấy CEC, hàm lượng mùn, hàm lượng đạm, lân và kali
tổng số giảm mạnh trong hai năm đầu, đặc biệt tại những nơi có độ dốc cao.
Xu hướng phục hồi các tính chất trên của đất xuất hiện trong giai đoạn từ
năm thứ 3 đến năm thứ 6, tuy nhiên với tốc độ chậm. Các tính chất khác của
đất như dung trọng, độ chua, độ no bazơ, hàm lượng đạm, lân và kali dễ
tiêu tăng mạnh trong hai năm đầu. Tuy nhiên, sự gia tăng này là không bền
vững. Ngược lại, chúng có xu hướng giảm nhẹ trong giai đoạn từ năm thứ 3
đến năm thứ 6. Nguy cơ suy thoái đất ở các tính chất này rất rõ ràng, đặc
biệt là trong giai đoạn khai thác mủ sắp tới. Phương pháp làm đất bằng phát
đốt toàn diện, chế độ bón phân chưa phù hợp, lượng mưa lớn tập trung theo
mùa và độ dốc lớn là những nguyên nhân chính dẫn tới sự thay đổi tiêu cực
của đất trên khu vực nghiên cứu. Không nên sử dụng phương pháp chuẩn bị
đất bằng phát đốt toàn diện trên đất dốc, đặc biệt là ở cấp độ dốc lớn hơn
25o. Nên nghiên cứu chế độ bón phân hợp lý hơn (không chỉ đáp ứng nhu
cầu của cây trồng theo thời gian mà còn bù đắp được lượng hao hụt dinh
dưỡng đất do xói mòn và rửa trôi) là những hướng đi cần thiết nhằm phát
triển bền vững cây Cao su trên các vùng đất dốc.

Xem tóm tắt | Tải về

Lò sấy gỗ có vỏ lò với kết cấu 4 lớp bao gồm: lớp 1 bằng inox 304 dày 3,0mm; lớp 2 bằng bông khoáng (rockwool); lớp 3 bằng polyurethane (PU); lớp 4 bằng tôn nhôm kẽm dày 0,75mm. Theo tính toán lớp 2 làm bằng bông khoáng (rockwool) có chiều dày S1 = 80mm. Lớp 3 là lớp xốp polyurethane (PU) có chiều dày S2 = 45mm. Với lò sấy gỗ theo thiết kế và tính toán như đã nêu cho phép duy trì chế độ sấy với nhiệt độ T0 = 100 ÷ 150oC, EMC ≤ 16%.

Xem tóm tắt | Tải về

Bài báo này tóm tắt các kết quả đánh giá về vai trò của phụ nữ tới phát triển kinh tế trong chương trình nông thôn mới (NTM) của tỉnh Nam Định, thông qua việc đánh giá thực trạng về mức độ tham gia sản xuất của nông thôn; vai trò của họ trong phát triển sản xuất nông nghiệp, công nghiệp, thủ công nghiệp và doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đây là những kết quả quan trọng góp phần đề xuất các giải pháp nâng cao vai trò của phụ nữ trong xây dựng nông thôn mới của tỉnh. Để đạt mục tiêu đặt ra, nghiên cứu đã sử dụng các phương pháp chính là: Kế thừa tài liệu thứ cấp; điều tra xã hội học; phân tích thống kê, tổng hợp và đánh giá; hội thảo và tham vấn chuyên gia. Nghiên cứu cho thấy người phụ nữ có vai trò quan trọng trong phát triển kinh tế nông thôn (phụ nữ chiếm 51,37% tổng số lao động; tham gia trồng trọt là 40 – 64% và chăn nuôi 40 – 59%; đào tạo nghề là 37,1%, trong đó chủ yếu là đào tạo dưới 1 tháng (59,6%); trực tiếp quản lý sản xuất kinh doanh chiếm tỷ lệ thấp (27,03%). Tuy nhiên, các hoạt động này còn thể hiện sự bất bình đẳng giới và sự tham gia của họ là bị động và chưa thể hiện sự bền vững.

Xem tóm tắt | Tải về