Số 2/2019

Các loài thực vật bị đe dọa ở Khu Bảo tồn Thiên nhiên Pù Hoạt đã xác định được 129 loài, 88 chi và 54 họ của 3 ngành (Polypodiophyta, Pinophyta and Magnoliophyta). Ở Pù Hoạt có 112 loài được ghi trong Sách Đỏ Việt Nam (2007), 25 loài trong Nghị định 06/2019/NĐ-CP và 15 loài trong IUCN – 2017. Các loài bị đe dọa tuyệt chủng thuộc 5 nhóm giá trị sử dụng chính là nhóm cây làm thuốc với 67 loài, nhóm cây cho gỗ 52 loài, nhóm cây làm cảnh 19 loài, nhóm cây cho tinh dầu 19 loài, nhóm cây ăn được với 13 loài.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu về tính đa dạng của họ Gừng (Zingiberaceae) ở Vườn Quốc gia Bạch Mã, tỉnh Thừa Thiên Huế đã xác định được 13 chi, 47 loài, trong đó bổ sung 7 chi và 33 loài cho danh lục thực vật VQG Bạch Mã đã được công bố vào năm 2003 và 2008. Các loài cây họ Gừng ở khu vực nghiên cứu có các giá trị sử dụng khác nhau, 37 loài cho tinh dầu, 29 loài làm thuốc, 7 loài làm gia vị, 3 loài làm cảnh và 2 loài ăn được. Họ Gừng ở khu vực nghiên cứu có 3 yếu tố địa lý, yếu tố nhiệt đới chiếm 61,72%; yếu tố đặc hữu chiếm 36,17% và yếu tố ôn đới chiếm 2,13%.

Xem tóm tắt | Tải về

Bài báo trình bày một số kết quả nghiên cứu nhân giống hữu tính loài Bảy lá một hoa (Paris polyphylla Var.) ở Khu bảo tồn thiên nhiên Tây Côn Lĩnh, huyện Hoàng Su Phì, tỉnh Hà Giang, cho thấy thời gian thu hái quả tốt nhất là vào tháng 10 đến tháng 11. Hạt cây Bảy lá một hoa có đường kính trung bình là 0,265 cm; trọng lượng trung bình của 1 hạt là 0,143 g; độ ẩm trong hạt trung bình là 30,47%; trọng lượng 1.000 hạt trung bình là 143 g, dao động từ 125 – 161 g; 1 kg hạt giống thuần trung bình có 6.993 hạt, dao động từ 6.211 – 8.000 hạt. Hạt giống được xử lý bằng phương pháp hóa học, ngâm hạt trong dung dịch GA3 (200 ppm) cho tỷ lệ nảy cao nhất, đạt 83%. Sau 12 tháng ươm trong vườn với hỗn hợp ruột bầu gồm 80% đất màu + 20% phân vi sinh, cây con sinh trưởng tốt nhất với tỷ lệ sống đạt 83% và chiều cao trung bình đạt 55,1cm.

Xem tóm tắt | Tải về

Cây Sơn ta (Toxicodendron succedanea) cho nhựa quý và độc đáo, là cây có giá trị kinh tế cao ở Việt Nam. Nhựa của cây Sơn ta phục vụ cho công nghiệp – tiểu thủ công nghiệp, đặc biệt để duy trì và phát triển nghề sơn mài truyền thống độc đáo của Việt Nam sản xuất ra các mặt hàng xuất khẩu đặc thù địa lý có lợi thế cạnh tranh cao. Nghiên cứu này nhằm tìm ra phương pháp nhân giống bằng nuôi cấy mô tạo ra hàng loạt giống cây Sơn ta chất lượng cao chủ động nguồn giống để phát triển loài cây này. Vật liệu nghiên cứu được lấy từ cấy Sơn ta 9 – 12 tháng tuổi với mẫu bánh tẻ (mẫu hóa gỗ 1/2 diện tích bề mặt cắt của mẫu) và mẫu già (mẫu hóa gỗ 2/3 diện tích bề mặt cắt của mẫu). Kết quả nghiên cứu bước đầu chỉ ra rằng phương pháp khử trùng tốt nhất khi xử lý mẫu nuôi cấy của cây Sơn ta là khi sử dụng HgCl2 nồng độ 0,1% với thời gian 4 phút cho mẫu bánh tẻ và 5 phút cho mẫu già, phương pháp khử trùng tốt nhất cho tỷ lệ bật chồi hữu hiệu đạt 20,27 – 44,16%, tỷ lệ nhiễm dưới 50%. Môi trường tái sinh chồi phù hợp nhất là môi trường MS* +0,5g/l than hoạt tính (3,01 chồi /cụm và chiều cao chồi là: 1,58 cm). Môi trường MS* bổ sung 1,5 mg/l BAP và 0,5 g/l than hoạt tính là môi trường thích hợp để nhân nhanh số lượng chồi cho cây Sơn ta dòng A.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu biến dị về tỷ lệ, mức độ mục ruột Keo tai tượng theo phương pháp mới bằng sử dụng thiết bị ArborSonic 3D được tiến hành trên 3 khảo nghiệm hậu thế thế hệ 2 tại Ba Vì – Hà Nội, Quỳ Hợp – Nghệ An và Bàu Bàng – Bình Dương, tuổi 8 – 9. Kết quả cho thấy tương quan mức độ mục ruột theo thiết bị ArborSonic 3D và theo phương pháp của Caroline (2006) cũng có tương quan chặt (r = 0,77). Như vậy có thể dùng thiết bị ArborSonic 3D để xác định nhanh bệnh mục ruột với độ tin cậy cao. Dự đoán các giá trị di truyền cho 3 khảo nghiệm hậu thế cho thấy hệ số di truyền bệnh mục ruột đều ở mức thấp, dao động từ 0,14 đến 0,23, nhưng hệ số biến động di truyền lũy tích lại khá lớn, từ 10,8 đến 24,5%. Tương quan di truyền giữa mức độ mục ruột với một số tính chất cơ lý gỗ có sự khác biệt. Khối lượng riêng gỗ và tỷ số co rút theo 2 chiều tiếp tuyến và xuyên tâm có tương quan âm, ở mức độ trung bình đến rất chặt (-0,47 đến -0,75), độ bền uốn tĩnh (MoEd) có tương quan dương yếu với mức độ mục ruột, với hệ số tương quan yếu (0,21-0,37), độ bền đứt gãy (Morl) có tương quan chặt dương và chặt với tỷ lệ và mức độ mục ruột (hệ số tương quan 0,51 và 0,64). Tương quan kiểu gen – hoàn cảnh bệnh mục ruột giữa hai lập địa này là rất thấp và có ý nghĩa hay nói cách khác các tính trạng chịu ảnh hưởng mạnh của tương tác kiểu gen – hoàn cảnh.

Xem tóm tắt | Tải về

Keo lai (Acacia hybrids), Keo tai tượng (A. mangium) và Keo lá tràm
(A. auriculifomis) là những loài cây trồng chủ lực của ngành Lâm nghiệp Việt Nam trong những năm vừa qua và hiện nay. Bón phân cho rừng trồng các loài cây này là một trong những biện pháp kỹ thuật thâm canh nhằm nâng cao năng suất chất lượng rừng trồng. Đất ở khu vực thí nghiệm ở huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa, độ pHKCl từ 4,52 – 4,66, hàm lượng mùn và nitơ tổng số ở mức trung bình đến giầu, nhưng hàm lượng P2O5 dễ tiêu ở mức rất nghèo và hàm lượng K2O ở mức nghèo. Sau 1 năm tuổi, keo lai sinh trưởng tốt nhất ở công thức bón lót 1,0 kg phân hữu cơ vi sinh + 0,5 kg NPK (16:16:8)/cây, đường kính ngang ngực đạt 2,74 cm và chiều cao đạt 3,50m; sau 2 năm tuổi sinh trưởng tốt nhất ở công thức bón thúc 0,6 kg P2O5 + 0,1 kg K2O/cây, đường kính ngang ngực đạt 7,90 cm và chiều cao đạt 7,85 m. Tương tự như vậy, Keo tai tượng sau 1 năm tuổi sinh trưởng tốt nhất ở công thức bón lót 1,0 kg phân hữu cơ vi sinh + 0,5 kg NPK (16:16:8)/cây, đường kính ngang ngực đạt 2,31 cm và chiều cao đạt 2,90 m; sau 2 năm tuổi sinh trưởng tốt nhất ở công thức bón thúc 0,6 kg P2O5 + 0,1 kg K2O/cây, đường kính ngang ngực đạt 7,53 cm và chiều cao đạt 6,52 m. Cũng sau 1 năm tuổi, Keo lá tràm sinh trưởng tốt nhất ở công thức bón lót 1,0 kg phân hữu cơ vi sinh + 0,5 kg NPK (16:16:8)/cây, đường kính ngang ngực đạt 1,94 cm và chiều cao đạt 2,91m; sau 2 năm tuổi sinh trưởng tốt nhất ở công thức bón thúc 0,6 kg P2O5 + 0,1 kg K2O, đường kính ngang ngực đạt 6,32 cm và chiều cao đạt 6,68m.

Xem tóm tắt | Tải về

Làm đất trồng rừng là một trong những biện pháp kỹ thuật quan trọng trong trồng rừng thâm canh nói chung, góp phần nâng cao năng suất và chất lượng rừng trồng, nhất là rừng trồng thâm canh các loài keo lai (Acacia hybrids), Keo tai tượng (Acacia mangium) và Keo lá tràm (Acacia auriculiformis). Trong phạm vi nghiên cứu này đã bố trí 3 công thức thí nghiệm làm đất khác nhau trên đất dốc từ 20 – 250 tại huyện Cẩm Thủy, tỉnh Thanh Hóa, gồm: 1/ Cày rạch hàng, trên hàng cày cuốc hố có kích thước 30  30  30 cm; 2/ Làm bậc thang theo đường đồng mức rộng 1m, cuốc hố kích thước 40  40  40 cm; 3/ Cuốc hố kích thước 40  40  40 cm. Sau 2 năm trồng keo lai, tỷ lệ sống trung bình toàn thí nghiệm đạt 91,42%, đường kính ngang ngực dao động từ 7,76 – 8,05 cm, chiều cao vút ngọn trung bình (Hvn) dao động từ 6,09 – 6,63m, đường kính tán trung bình (Dt) dao động từ 2,81 – 3,33m, sinh trưởng tốt nhất ở công thức 3 và kém nhất ở công thức 2. Sau 2 năm trồng Keo tai tượng, tỷ lệ sống trung bình toàn thí nghiệm đạt 87,52%, đường kính ngang ngực dao động từ 6,36 – 7,76 cm, chiều cao vút ngọn trung bình (Hvn) dao động từ 5,40 – 6,59m, đường kính tán trung bình (Dt) dao động từ 2,00 – 2,39m, sinh trưởng tốt nhất ở công thức 3 và kém nhất ở công thức 2. Tương tự như vậy, sau 2 năm trồng Keo lá tràm, tỷ lệ sống trung bình toàn thí nghiệm đạt 85,10%, đường kính ngang ngực dao động từ 5,01 – 6,89 cm, chiều cao vút ngọn trung bình (Hvn) dao động từ 5,56 – 6,59m, đường kính tán trung bình (Dt) dao động từ 2,56 – 3,50m, sinh trưởng tốt nhất ở công thức 3 và kém nhất ở công thức 2. Như vậy, cả 3 loài keo đều sinh trưởng tốt nhất ở công thức 3 và sinh trưởng kém nhất ở công thức 2.

Xem tóm tắt | Tải về

Cây Sưa là một trong những loài cây gỗ quý, có giá trị kinh tế cao nên những năm gần đây được gây trồng khá phổ biến. Nghiên cứu này nhằm đánh giá hiện trạng nguồn hạt giống, kỹ thuật gieo ươm, gây trồng cây Sưa trong vườn hộ và rừng trồng ở 16 tỉnh phía Bắc và kỹ thuật tạo lõi. Kết quả điều tra cho thấy nguồn hạt giống Sưa chủ yếu được thu từ các cây mẹ không được tuyển chọn tại Vĩnh Phúc và một phần thu từ các cây phân tán tại các tỉnh. Cây con ở giai đoạn 5 tháng tuổi trung bình đạt 50,5 cm về chiều cao và 5,3 mm về đường kính gốc, cây con gieo từ nguồn giống đã được chọn lọc có sinh trưởng tốt nhất, ít bị bệnh. Phương thức trồng chủ yếu là trồng trong các vườn hộ với quy mô từ 50 – 100 cây. Tăng trưởng bình quân cao nhất có thể đạt 1,5 m/năm về chiều cao và 1,6 cm/năm về đường kính ở giai đoạn < 5 năm tuổi, trong đó cây Sưa trồng ở Sơn La, Bắc Ninh và Hà Nội sinh trưởng tốt nhất. Tuy nhiên, ở một số nơi như Hòa Bình, Ninh Bình và Nghệ An do chọn giống không tốt cộng với biện pháp kỹ thuật không đảm bảo nên cây sinh trưởng chậm, cong queo, tỷ lệ cây đa thân cao (37,5 – 58,3%). Ở tất cả các địa điểm điều tra đều ghi nhận có bệnh loét thân, trong đó cây trồng tại Tuyên Quang và Phú Thọ bị bệnh nặng hơn. Bước đầu thí nghiệm tạo lõi và buộc ép thân cây bằng cọc, kết quả cho thấy kỹ thuật tạo lõi hiệu quả là cắt 100% cành + xén 50% rễ hay cắt cành 100% cành + đảo cây và buộc cây sau 2 năm làm giảm độ cong của cây. Từ kết quả nghiên cứu đã đánh giá được các ưu, nhược điểm của các biện pháp kỹ thuật gieo ươm, gây trồng, tạo lõi, từ đó đề xuất kỹ thuật gây trồng cây Sưa để khuyến cáo sớm cho người trồng rừng áp dụng và làm cơ sở cho việc xây dựng hướng dẫn kỹ thuật.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu này được thực hiện nhằm xác định tuổi thành thục số lượng và thành thục kinh tế cho rừng trồng Keo tai tượng cung cấp nguyên liệu giấy và dăm gỗ trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên, thuộc khu vực Đông Bắc Việt Nam. Tổng số 140 ô tiêu chuẩn (OTC) từ tuổi 2 đến tuổi 9, được bố trí theo phương pháp hệ thống nằm trải đều trên địa bàn tỉnh để đo lường các chỉ tiêu sinh sưởng của cây. Thêm vào đó, nghiên cứu cũng tiến hành điều tra để thu thập thông tin về chi phí đầu tư cho rừng trồng, giá gỗ, chí phí khai thác và thu nhập từ bán gỗ,… Mô hình sản lượng được sử dụng để ước lượng tuổi thành thục số lượng, trong khi đó chỉ tiêu NPV và LEV được sử dụng để xác định tuổi thành thục kinh tế. Kết quả cho thấy mối tương quan giữa sản lượng với tuổi và mật độ lâm phần được mô phỏng theo dạng phương trình . Dựa trên mô hình sản lượng này, tuổi thành thục số lượng của loài Keo tai tượng được xác định là tuổi 6. Tuổi thành thục kinh tế xác định cho một chu kỳ riêng lẻ (dựa vào giá trị NPV) là tuổi 8 với NPV đạt 30 triệu đồng/ha, trong khi đó nếu xác định cho nhiều chu kỳ trồng rừng liên tục (dựa vào chỉ số LEV) thì tuổi thành thục kinh tế là ở tuổi 6 với giá trị LEV đạt 71,3 triệu đồng/ha. Khi giả định giá gỗ tăng lên 20% và 40% thì tuổi thành thục kinh tế không thay đổi khi xem xét đến cả đơn luân kỳ và nhiều luân kỳ. Tuổi thành thục kinh tế được xác định dựa trên chỉ số LEV không thay đổi khi giả định tỷ lệ chiết khấu tăng hoặc giảm. Ngược lại, tuổi thành thục kinh tế được xác định dựa trên chỉ số NPV có sự dao động khi thay đổi tỷ lệ chiết khấu. Kết quả này chỉ ra rằng, chỉ số LEV ổn định hơn chỉ số NPV trong xác định tuổi thành thục kinh tế.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu sinh khối khô và carbon tích lũy trong cây cá lẻ Luồng làm cơ sở cho việc nghiên cứu động thái carbon của rừng Luồng trong quá trình kinh doanh là rất cần thiết và có ý nghĩa. Kết quả nghiên cứu đã xác định được sinh khối khô của cây cá lẻ Luồng tập trung chủ yếu ở thân khí sinh (chiếm 71,4%), cành (chiếm 13,2%), thân ngầm (chiếm 8,9%) và lá (chiếm 6,5%). Đồng thời cũng đã xác định được tỷ lệ carbon trong phần thân khí sinh là lớn nhất (chiếm 52,3%), thân ngầm (chiếm 51,2%), cành (chiếm 49,7%) và lá (chiếm 42,6%). Nghiên cứu này cũng đã xây dựng được 4 phương trình tương quan giữa sinh khối khô cây cá lẻ với các nhân tố điều tra và 4 phương trình tương quan giữa lượng carbon tích lũy trong cây cá lẻ với các nhân tố điều tra lâm phần (D1,3¬, Hvn). Kết quả nghiên cứu này là cơ sở để xác định nhanh lượng sinh khối khô và lượng carbon tích lũy của cây cá lẻ Luồng.

Xem tóm tắt | Tải về

Nghiên cứu đã sử dụng mô hình CA-Markov như một công cụ hỗ trợ để phân tích và dự báo xu hướng thay đổi thảm phủ/sử dụng đất (LULC) trong đó có lớp phủ rừng tại tỉnh Đắk Nông. Đầu tiên nghiên cứu đã so sánh độ chính xác của phương pháp phân loại theo hướng đối tượng OBIA (Object Based Image Analysis) và phân loại dựa vào pixel MLC (Maximum Likelihood Classification) để phân loại ảnh vệ tinh Landsat năm 2017. Kết quả cho thấy phương pháp OBIA có độ chính xác cao hơn 10% so với phương pháp MLC. Vì vậy phương pháp OBIA đã được sử dụng để phân loại các ảnh vệ tinh Landsat trong toàn bộ giai đoạn từ 1989 – 2017. Trong bước tiếp theo, kỹ thuật GIS đã được dùng để phân tích thay đổi LULC dựa vào ảnh vệ tinh đa thời gian đã được phân loại. Kết quả chỉ ra diện tích rừng tự nhiên từ năm 1989 đến năm 2017 đã giảm khoảng 54%. Trong bước cuối cùng sử dụng ma trận dịch chuyển từ mô hình CA-Markov, phân bố không gian LULC năm 2026 đã được mô phỏng dựa trên 2 nguồn dữ liệu là LULC và phân tích đa nhân tố (MCE) gồm một số nhân tố tự nhiên và xã hội. Kết quả phân tích cho thấy, nếu không có kế hoạch để bảo vệ rừng hiệu quả hơn, khả năng đến năm 2026 rừng tiếp tục giảm từ 34% (năm 2017) còn 30%, tương ứng diện tích rừng tự nhiên sẽ mất khoảng 29.000ha, chiếm 16% tổng diện tích thay đổi.

Xem tóm tắt | Tải về

Với mục đích xem xét các tác động của chính sách lâm nghiệp đến sinh kế của cộng đồng bản địa Tây Nguyên và tài nguyên rừng trong gần 35 năm (từ 1986 đến nay), phương pháp tổng quan và phân tích tài liệu, văn bản chính sách được áp dụng kết hợp với các công cụ phân tích thông tin như phân tích SWOT, phân tích trường lực và phân tích tứ diện. Kết quả cho thấy các chính sách liên quan đến quản lý bảo vệ và phát triển rừng ở Tây Nguyên đã tác động đến đời sống của cộng đồng dân tộc thiểu số bản địa và rừng ở hai mặt tích cực và tiêu cực. Tỷ lệ giao rừng cho hộ, cộng đồng địa phương ở Tây Nguyên rất thấp, chỉ có 3,9% diện tích rừng và đất lâm nghiệp. Hệ quả chủ yếu là Con người được – Rừng mất và Con người mất – Rừng mất. Giải pháp phát triển sinh kế cho cộng đồng thiểu số bản địa gắn với quản lý rừng bền vững cần bao gồm: i) Quy hoạch lại chủ rừng và giao đất giao rừng; ii) Phát triển Doanh nghiệp lâm nghiệp cộng đồng; iii) Phục hồi, phát triển rừng để tạo sinh kế ở các cộng đồng nhận rừng; iv) Tạo các nguồn thu nhập từ sản phẩm rừng cho cộng đồng với cơ chế chính sách thích hợp.

Xem tóm tắt | Tải về

Bời lời vàng và Dẻ đỏ là hai loài cây bản địa đang được nghiên cứu để trồng rừng cung cấp gỗ lớn, có giá trị kinh tế cao. Độ bền tự nhiên là một đặc tính của gỗ được sử dụng để làm tiêu chuẩn đánh giá giá trị sử dụng của gỗ. Trong nghiên cứu này đã đánh giá được độ bền tự nhiên trong điều kiện phòng thí nghiệm của gỗ Bời lời vàng và Dẻ đỏ với nấm mục Trametes corrugata T1, 5 chùng nấm mốc Aspergillus niger Ni, Penicillium citreosulfuratum NA27.2, Chaetomium globosum ND7, Paracremonium contagium ND5, Aureobasidium pullulans Apu00 và mối Cototermes formosanus. Kết quả nghiên cứu đã xác định độ bền tự nhiên của gỗ Bời lời vàng và Dẻ đỏ đạt mức trung bình với mối và có độ bền kém với nấm mốc. Gỗ Dẻ đỏ có độ bền rất tốt với nấm mục, gỗ Bời lời vàng chỉ đạt độ bền trung bình với nấm mục. Vì vậy cần nghiên cứu các biện pháp bảo quản cho gỗ Dẻ đỏ và Bời lời vàng phù hợp với mục đích sử dụng gỗ.

Xem tóm tắt | Tải về

Sử dụng keo Phenol Formaldehyde và Luồng (Dendrocalamus barbatus) làm nguyên liệu nghiên cứu tạo tre ép khối làm vật liệu xây dựng. Với các cấp nồng độ keo ngâm tẩm 30%, 40%, 50% và thời gian ngâm tẩm 10 phút, 15 phút, 20 phút được khảo sát. Kết quả nghiên cứu cho thấy, khi ngâm keo với nồng độ 40%, thời gian ngâm keo 15 phút là phù hợp để tạo sản phẩm tre ép khối có chất lượng đáp ứng yêu cầu làm vật liệu xây dựng. Kết quả các tính chất cơ vật lý đạt được như sau: Khối lượng thể tích tre ép khối đạt 1,2 g/cm3; độ bền trượt dọc thớ 12,6 MPa; độ bền nén dọc thớ 55,7MPa; độ bền kéo dọc thớ 106,9 MPa; MOR là 91,0 MPa và MOE 14317,9 MPa.

Xem tóm tắt | Tải về

xcvxcfdhjf

Xem tóm tắt | Tải về