Đặc điểm tái sinh tự nhiên rừng Dẻ anh (Castanopsis piriformis Hickel & A. camus) tại Lâm Đồng

Nguyễn Toàn Thắng, Trần Lâm Đồng, Nguyễn Bá Văn

BùiThanh Hằng, Ngô Văn Cầm

Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

TÓM TẮT

Dẻ anh (Castanopsis piriformis Hickel & A Camus) là loài cây gỗ lớn bản địa, đa tác dụng, chúng có phân bố khá phổ biến trong kiểu rừng tự nhiên lá rộng thường xanh, bán thường xanh ở Lâm Đồng – Tây Nguyên. Dẻ anh là loài có khả năng tái sinh tự nhiên chồi và hạt tốt. Nghiên cứu đặc điểm tái sinh tự nhiên là cơ sở khoa học để đề xuất biện pháp kỹ thuật lâm sinh phù hợp trong nuôi dưỡng, xúc tiến tái sinh và gây trồng loài cây bản địa đa tác dụng này tại Lâm Đồng – Tây Nguyên nhằm hướng tới quản lý, sử dụng và kinh doanh bền vững rừng Dẻ anh theo hướng lấy hạt. Kết quả nghiên cứu đặc điểm tái sinh tự nhiên rừng Dẻ anh tại Lâm Đồng – Tây Nguyên cho thấy, mật độ tái sinh Dẻ anh có sự biến động lớn từ 167 – 2.417 cây/ha và tập trung chủ yếu ở độ cao dưới 1.500 m. Số cây Dẻ anh tái sinh có triển vọng chiếm tỷ lệ không cao (< 34,5%). Cấu trúc tổ thành của các loài cây tái sinh đơn giản, số loài tham gia vào công thức tổ thành dao động từ 4 - 8 loài, hệ số tổ thành của Dẻ anh có sự chênh lệch rất lớn 0,1 - 1,9. Với độ cao trên 1.500 m thì Dẻ anh không có tên trong công thức tổ thành và số cây tái sinh có triển vọng không có. Phân bố số cây Dẻ anh tái sinh giảm dần theo cấp chiều cao và phân bố không liên tục. Chất lượng cây tái sinh ở cấp chất lượng trung bình và tốt là chủ yếu (chiếm > 60%), Dẻ anh có khả năng tái sinh hạt tốt hơn chồi.

Từ khóa: Dẻ anh, Tái sinh tự nhiên, Lâm Đồng.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Dẻ anhlà loài cây bản địa, gỗ lớn, đa tác dụng. Gỗ được dùng trong xây dựng, đồ mộc, đồ gia dụng, ngoài ra hạt Dẻ anh là thực phẩm có giá trị cao, được người dân trong vùng ưa chuộng (Nguyễn Toàn Thắng, Trần Lâm Đồng và cs., 2010). Dẻ anh có phân bố tự nhiên trong các kiểu rừng thường xanh, bán thường xanh và rừng thứ sinh nghèo ở Tây Nguyên, Đông Nam bộ, nhưng tập trung nhất ở Lâm Đồng.

Nghiên cứu đặc điểm tái sinh Dẻ anh là một phần nội dung của đề tài “Nghiên cứu đặc điểm lâm học và đề xuất biện pháp kỹ thuật nuôi dưỡng, xúc tiến tái sinh và gây trồng rừng dẻ ăn hạt ở Tây Nguyên”. Kết quả nghiên cứu đặc điểm tái sinh tự nhiênDẻ anh góp phần làm cơ sở khoa học đề xuất các biện pháp kỹ thuật lâm sinh trong nuôi dưỡng, xúc tiến tái sinh tự nhiên và gây trồng loài cây gỗ bản địa đa tác dụng này tại Lâm Đồng – Tây Nguyên.

(Kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ lâm nghiệp giai đoạn 2006-2010, trang 249-256)