Kết quả bước đầu nghiên cứu nhân giống Chò xanh (Terminalia myriocarpa Huerch et M.A) tại Tây Bắc

Phạm Quang Tuyến, Bùi Thanh Hằng

Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

TÓM TẮT

Chò xanh (Terminalia myriocarpa Huerch et M.A) là cây gỗ lớn, mọc nhanh, gỗ cứng có vân và ánh đẹp. Quả Chò xanh chín và đạt tiêu chuẩn để thu hái vào tháng 12 hoặc tháng 1 năm sau. Đặc điểm nhận biết khi chín, quả có màu từ màu hồng tím sang màu vàng nhạt (chín thu hoạch). Hạt làm giống được bảo quản trong chum vại hoặc trong tủ lạnh ở nhiệt độ 0-5⁰C, 5 tháng đầu sức nảy mầm hạt đã bắt đầu giảm dần. Công thức xử lý hạt nảy mầm cho tỷ lệ nảy mầm cao nhất là: ngâm hạt trong nước 40⁰C trong 8 giờ; Công thức thành phần ruột bầu: 90% đất mùn tơi xốp + 7% phân chuồng hoai + 3% phân lân có sinh trưởng cây con tốt nhất (kết quả đo ở giai đoạn cây con 4 tháng tuổi)

Từ khóa: Chò xanh, bảo quản hạt, xử lý hạt, thành phần ruột bầu, Tây Bắc

ĐẶT VẤN ĐỀ

Tây Bắc là khu vực có điều kiện tự nhiên khắc nghiệt và có độ che phủ rừng thấp nhất cả nước. Trình độ nhận thức của người dân về trồng rừng còn hạn chế nên hiệu quả trồng rừng từ một số loài cây nguyên liệu (Keo, Bạch đàn, Lát Mehico,…) không cao. Trong một số năm gần đây nhu cầu về gỗ gia dụng, gỗ xây dựng và gỗ nguyên liệu ngày một tăng. Trong khi đó nguồn cung cấp gỗ lớn ngày một khan hiếm do rừng tự nhiên bị suy giảm, gỗ nhập khẩu cao. Do đó, chọn loài cây trồng vừa đáp ứng được về mặt sinh thái, môi trường mà vẫn đảm bảo về mặt kinh tế cho người dân sống gần rừng là việc làm cần thiết đối với Tây Bắc.

Chò xanh (Terminalia myriocarpa Huerch et M.A) là cây gỗ lớn cao 35 – 40m, đường kính có thể lên tới 200cm. Cây thường xanh nửa rụng lá, mọc khá nhanh, khả năng tái sinh tốt. Gỗ xám trắng, cứng có vân và ánh đẹp, dễ làm, có thể dùng trong xây dựng, đóng thuyền, đóng đồ dùng trong nhà và làm gỗ dán lạng. Chò xanh là loài cây sinh trưởng nhanh, phát triển tốt. Các nghiên cứu về nhân giống Chò xanh ở Việt Nam hiện có rất ít và chưa có nghiên cứu nào về nhân giống cũng như trồng rừng đã được công bố cho loài này ở khu vực Tây Bắc. Nhưng thực tế Chò xanh không nằm trong danh sách các loài cây trồng rừng chủ yếu ở các vùng sinh thái ở Việt Nam.Vì vậy, việc nghiên cứu kỹ thuật nhân giống Chò xanh để đảm bảo cung cấp đủ số lượng và chất lượng giống cho nhu cầu trồng rừng loài cây này ở ở khu vực Tây Bắc là rất cần thiết.