Đánh giá tác động của rừng đến dòng chảy và xói mòn đất trên một số lưu vực sông miền Trung và Tây Nguyên

Ngô Đình Quế

Trung tâm Nghiên cứu Sinh thái và Môi trường rừng

Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

TÓM TẮT

Hiện nay, việc đánh giá tác động môi trường trong Lâm nghiệp vẫn còn rất ít và hầu như không có. Vì thế Trung tâm Nghiên cứu Sinh thái và Môi trường rừng đã thực hiện dự án điều tra cơ bản “Điều tra, đánh giá tác động của rừng ở miền Trung và Tây Nguyên đến một số yếu tố môi trường làm cơ sở xây dựng tiêu chuẩn môi trường Lâm nghiệp“. Bài báo này là một phần kết quả nghiên cứu của dự án trên. Tác dụng của rừng trong việc điều tiết dòng chảy mặt và chống xói mòn đất là một trong những chức năng quan trọng của rừng phòng hộ. Bài báo trình bày kết quả nghiên cứu về tác dụng điều tiết dòng chảy và hạn chế xói mòn đất của rừng tự nhiên tại hai lưu vực sông Rào Nậy, tỉnh Quảng Bình và sông Pơ Cô, tỉnh Kon Tum bằng cách sử dụng mô hình SWAT.

Từ khóa: Đánh giá tác động môi trường, rừng tự nhiên.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Hiện nay, ở nước ta các nghiên cứu cơ bản về tác động môi trường của các trạng thái rừng còn rất ít hoặc thiếu. Chính vì vậy các dự án và chương trình trồng rừng từ trước tới nay rất thiếu cơ sở cho việc chọn cơ cấu cây trồng và các phương thức kinh doanh lâm nghiệp, chưa phát huy được chức năng phòng hộ và cải thiện môi trường của rừng, nhiều nơi đã ảnh hưởng xấu đến môi trường và phòng hộ. Từ thực tế đó, đặt ra yêu cầu phải đánh giá đầy đủ mức độ ảnh hưởng của rừng đến môi trường làm căn cứ để xây dựng các tiêu chí đánh giá môi trường trong lâm nghiệp. Nghiên cứu này được thực hiện năm 2003- 2004 trong dự án điều tra cơ bản: “Điều tra, đánh giá tác động của rừng ở miền Trung và Tây Nguyên đến một số yếu tố môi trường làm cơ sở xây dựng tiêu chuẩn môi trường Lâm nghiệp“ do Trung tâm Nghiên cứu Sinh thái và Môi trường rừng chủ trì thực hiện.

(Kỷ yếu Hội nghị Khoa học Công nghệ Lâm nghiệp với phát triển rừng bền vững và biến đổi khí hậu, trang 355-361)