Phản ứng của Thông ba lá đối với khí hậu ở khu vực Bảo Lộc, Di Linh và Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng

Phạm Trọng Nhân

Trung tâm Nghiên cứu Thực nghiệm Lâm sinh Lâm Đồng

Nguyễn Văn Thêm, Nguyễn Duy Quang

Trường Đại học Nông Lâm thành phố Hồ Chí Minh

TÓM TẮT

Phản ứng của Thông ba lá (Pinus keysia Royle ex Gordon) đối với khí hậu ở ba khu vực Bảo Lộc, Di Linh và Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng đã được nghiên cứu bằng phương pháp khí hậu thực vật và niên đại thực vật. Mục tiêu của nghiên cứu này là xác định điều kiện khí hậu của những tháng có ảnh hưởng rõ rệt đến tăng trưởng bề rộng vòng năm của Thông ba lá ở ba khu vực Bảo Lộc, Di Linh và Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng. Kết quả nghiên cứu đã chứng tỏ rằng, chuỗi bề rộng vòng năm và chuỗi chỉ số bề rộng vòng năm của Thông ba lá có hiện tượng tự tương quan và tính nhạy cảm rất cao.Phản ứng của Thông ba lá với khí hậu thay đổi tùy theo nơi ở của nó. Tại khu vực Bảo Lộc, Thông ba lá có phản ứng rõ rệt nhất đối với nhiệt độ không khí và số giờ nắng tháng 3. Tại khu vực Di Linh, nhiệt độ không khí tháng 2, 3 và độ ẩm không khí tháng 5 có ảnh hưởng rõ rệt nhất đến tăng trưởng của Thông ba lá. Tại khu vực Đà Lạt, Thông ba lá phản ứng rõ rệt nhất với nhiệt độ không khí tháng 1 và 6, lượng mưa tháng 10 và độ ẩm không khí tháng 12.

Từ khóa: Niên đại thực vật, Khí hậu thực vật, Bề rộng vòng năm, Bề rộng vòng năm chuẩn hóa, Chỉ số bề rộng vòng năm, Chuỗi bề rộng vòng năm, Chuỗi chỉ số bề rộng vòng năm, Hàm phản hồi, Mô hình thống kê, Tự tương quan, Tính nhạy cảm.

ĐẶT VẤN ĐỀ

Trước đây đã có một số nghiên cứu về phân bố của rừng Thông ba lá (Thái Văn Trừng, 1998), sinh trưởng và năng suất của rừng Thông ba lá (Nguyễn Ngọc Lung, 1988, Nguyễn Ngọc Lung, 1999), phương thức khai thác – tái sinh rừng Thông ba lá (Phó Đức Đỉnh, 1995), sinh khối rừng Thông ba lá (Lê Hồng Phúc, 1995). Một số nghiên cứu gần đây cũng đã hướng vào xem xét ảnh hưởng của khí hậu đến sinh trưởng của Thông ba lá (Phạm Trọng Nhân, 2001, Nguyễn Văn Thêm, 2003, Nguyễn Văn Thêm, 2004). Mặc dù vậy, cho đến nay vai trò của các yếu tố khí hậu đối với sinh trưởng của rừng Thông ba lá phân bố ở những khu vực khác nhau của tỉnh Lâm Đồng vẫn chưa được làm sáng tỏ. Bài báo này giới thiệu kết quả nghiên cứu phản ứng của Thông ba lá đối với khí hậu ở ba khu vực Bảo Lộc, Di Linh và Đà Lạt tỉnh Lâm Đồng.