Một số đặc điểm sinh thái của cây Chò chỉ (Parashorea chinensis H. Wang) tại Khu Bảo tồn Thiên nhiên Thượng Tiến, Kim Bôi, Hoà Bình

Đoàn Đình Tam

Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

Tóm tắt

Chò chỉ (Parashorea chinensis H. Wang) là cây gỗ lớn có giá trị kinh tế và giá trị đa dạng sinh học cao, có tên trong sách đỏ của Việt Nam và đang có nguy cơ bị tuyệt chủng cao và cần được bảo tồn. Chò chỉ có biên độ sinh thái hẹp, thích hợp với cả loại đất feralit vàng nâu hoặc vàng đỏ và có thể sống thành quần thụ rừng và trong hệ sinh thái đó, chúng có thể có những vai trò khác nhau trên những lập địa khác nhau. Hiện nay, Chò chỉ đang bị khai thác quá mức và còn lại rất ít trong rừng tựnhiên và thường sống chung với các loài cây gỗ khác nhưSấu, Re, Kháo, Trâm,… chò chỉ rất nhạy cảm với đất chịu ảnh hưởng của Cácbonnát canxi và trong tự nhiên chưa thấy Chò chỉ tồn tại ở nơi đất trống, đồi núi trọc, đất bạc màu thoái hoá.

Từ khoá: Cây Chò chỉ, đặc điểm sinh thái

Mở đầu

Khu Bảo tồn thiên nhiên (BTTN)Thượng Tiến, nằm trên xã Thượng Tiến–Kim Bôi–Hoà Bình, có toạ độ địa lý 19⁰42^’-19⁰48^’ độ vĩ Bắc đến 105⁰48^’–105⁰56^’ độ kinh Đông, với diện tích khoảng 5.305,66ha. Địa hình phức tạp, chủ yếu là đối núi cao và thung lũng với dáng địa hình kiểu lòng máng cao ở ba bên. Khí hậu phân làm hai mùa rõ rệt là mùa khô và mùa mưa. Nhiệt độ bình quân năm là 22,8⁰C, lượng mưa bình quân năm từ 2000–2300mm, tập chung chủ yếu vào tháng 7 đến tháng 10.

Khu BTTN Thượng Tiến có thảm thực vật theo kiểu mưa mùa nhiệt đới thường xanh và cấu trúc tổ thành các loài thực vật tương đối phong phú, trong đó có nhiều loài cây gỗ quí hiếm có giá trị cao về kinh tế và bảo tồn.

Loài Chò chỉ ở khu BTTN Thượng Tiến là cây gỗ lớn có tên trong sách đỏ Việt Nam. Do không được bảo vệ và khai thác quá mức trước đây nên hiện nay Chò chỉ còn lại ở đây rất ít. Chính vì vậy việc nghiên cứu một số đặc điểm sinh thái của Chò chỉ là cần thiết, góp phần vào việc bảo tồn và phát triển loài cây này trong tương lai.

Mục tiêu, nộidung và phương pháp nghiên cứu

Mục tiêu nghiên cứu

– Đưa ra cơ sở góp phần bảo tồn loài cây Chò chỉ.

– Xác định được một số đặc điểm Sinh thái của cây Chò chỉ tại Khu BTTT Thượng Tiến–Kim Bôi-Hoà Bình.

Nội dung nghiên cứu

– Nghiên cứu một số đặc điểm sinh thái của cây Chò chỉ.

– Nghiên cứu một số đặc điểm lâm phần có Chò chỉ phân bố.

Phương pháp nghiên cứu

– Phương pháp điều tra, khảo sát nhanh để phát hiện vùng phân bố.

– Phương pháp ô tiêu chuẩn điển hình tạm thời (2500m²) để thu thập các số liệu về đất đai, cấu trúc rừng, tái sinh tự nhiên,…

– Phương pháp xử lý số liệu: