Xén tóc Trirachys bilobulartus grssitt & Rondon đục thân hại cây Đước Rhizophora apiculata Blume rừng phòng hộ Cần Giờ, thành phố Hồ Chí Minh

Phạm Quang Thu¹, Lê Văn Bình¹ và Lê Văn Sinh²

(1 )Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

(2) Trưởng Ban Quản lý rừng ngập mặn Cần Giờ

TÓM TẮT

Sự thay đổi điều kiện sinh thái đã kéo theo sự xuất hiện của côn trùng gây hại là những lý do chính làm diện tích rừng ngập mặn Cần Giờ có thể bị thu hẹp. Sâu đục thân thuộc họ Cossidae được xác định là loài Zeuzera conferta và một loài sâu khác gây u bướu thân, cành cũng thuộc họ Cossidae gây hại rừng Đước ở các lập địa có điều kiện sinh thái thay đổi này. Những nghiên cứu mới đây cho thấy rừng Đước trồng trên 20 năm tuổi bị xén tóc gây hại. Loài xén tóc đục thân cây Đước được xác định là loài Trirachys bilobulartus Gressitt & Rondon (Cerambycidae, Coleoptera). Loài xén tóc này lần đầu tiên được phát hiện ở Việt Nam, loài cây chủ được ghi nhận là cây Đước Rhizophora apiculata. Xén tóc trưởng thành có màu đen, cánh trước và râu đầu có những mảng màu nâu đen bất định làm toàn thân có hình loang lổ. Chân của xén tóc trưởng thành có màu nâu hơi đỏ. Toàn thân được phủ một lớp lông tơ mịn màu vàng da bò có ánh bạc. Những mảng màu trang trí trên cánh có thể bị thay đổi màu sắc khi ở các góc nhìn khác nhau. Râu đầu của con đực dài gấp 2 lần chiều dài cơ thể. Sâu non mới nở gặm vỏ, sâu tuổi 2 đục thẳng vào trong thân, sâu non ngừng ăn để hóa nhộng vào cuối tháng 2. Xén tóc trưởng thành vũ hóa cuối tháng 3 đến giữa tháng 4. Xén tóc trưởng thành cái đục máng đẻ trứng chiều dài 10-12 mm, sâu 4-6mm, mỗi máng 1 trứng.

Từ khóa: Cây Đước, rừng trồng, sinh thái, xén tóc

(Nguồn: Tạp chí Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, số 2008, trang 79-83)