Quy trình kỹ thuật gây trồng rừng lát hoa

Quy trình kỹ thuật gây trồng rừng lát hoa

(Chukrasia tabularis) phục vụ chương trình 327

Chương I

Điều khoản chung

Điều 1:Quy trình áp dụng cho việc trồng rừng lát hoa phục vụ chương trình trồng rừng phòng hộ 327.

Điều 2:Quy trình này quy định những yêu cầu kỹ thuật trồng rừng Lát hoa, bao gồm từ khâu xử lý thực bì, làm đất, tạo cây con trồng, chăm sóc, nuôi dưỡng đến khi rừng khép tán.

Chương II

Điều kiện trồng rừng lát hoa

Điều 3: Vùng trồng

Trồng Lát hoa ở các tỉnh từ Tây Nguyên trở ra có các điều kiện khí hậu sau đây:

+ Nhiệt độ bình quân năm 18-25⁰C.

+ Lượng mưa bình quân năm 1300-2500mm.

Trên các vùng có độ cao dưới 1200m.

Điều 4: Đối tượng trồng Lát hoa theo chương trình 327.

Lát hoa được trồng ở những loại đát có thực bì cây bụi, đất nương rẫy, đất rừng nghèo…… được quy hoạch cho chương trình trồng rừng 327.

Điều 5: Lát hoa trồng trên các loại đất:

– Đất hình thành trên các loại đá mẹ: phiến sét, gnai, đá vôi.

– Đất phù sa các loại.

Độ dày tầng đất tối thiểu 40cm.

– Thành phần cơ giới và chế độ nước: thích hợp đất thịt trung bình đến thịt nhẹ. Đất thoát nước.

Chương III

Hạt giống

Điều 6: Nguồn hạt giống

Hạt giống được thu hái ở những cây mẹ từ rừng tự nhiên hoặc cây trồng tập trung. Cây mẹ có thân thẳng, phát triển cân đối, chiều cao dưới cành tối thiểu 6-7m, không cụt ngọn, sâu bệnh. Cây mẹ có tuổi từ 25-30 tuổi trở lên.

Điều 7: Thu hái, chế biến bảo quản hạt

– Thời gian thu hái: 15/11 đến 15/1 hàng năm.

– Đặc điểm nhận biết: vỏ quả chuyển từ màu nâu sẫm sang nâu nhạt trên cây hoặc quả tách hạt.

– Bổ quả thấy hạt có màu cánh dán, phôi chắc.

– Quả thu hái về để trên nền đất khô, sạch, ủ 2-3 ngày. Sau đó đem phơi đậy lấy hạt. Phơi hạt 1-2 nắng và làm sạch.

– Phương pháp bảo quản cất trữ: Để hạt khô trong chum vại, đậy kín. Có thể cất trữ hạt được 3-6 tháng, nhưng tỷ lệ nảy mầm của hạt bị giảm thấp.

Điều 8: Tiêu chuẩn hạt

– Hạt khô sạch, cánh hạt có màu trắng dán trong.

– Tỷ lệ nảy mầm đạt 70-75% trở lên.

– 1kg có 60.000-62.000 hạt.

Chương IV

Tạo cây con

Điều 9: Xử lý hạt

Ngâm hạt trong nước ấm 25-35⁰C từ 2-4 giờ. Hạt được rửa sạch bằng nước lã, sau đó tiến hành ủ. Để hạt trong túi vải, ủ ấm và giữ ẩm thường xuyên. Mỗi ngày rửa hạt một lần. Sau 3-5 ngày hạt nứt nanh, đem gieo trên luống hay vào bầu đã chuẩn bị.

Điều 10: Thời vụ gieo ươm

– Gieo ươm vào tháng 1-2. Hạt lấy về gieo ngay để trồng vụ thu.

– Đất vườn ươm được cày bừa, xới xáo 2-3 lần. Đất được đập tơi nhỏ, hạt có được kính nhỏ 1cm trở xuống. Bón phân chuồng đã ủ kỹ: 3kg/m². Luống rộng 0.8-1m cao 8-10cm, dài 12-15m.

– Gieo vãi: 1kg hạt gieo đều trên điện tích 120-150m² mặt luống. Hạt được lấp bằng một lớp đất mỏng 0,4-0,5cm. Dùng rơm, rạ phủ mặt luống để giữ ẩm. Hàng ngày tưới đủ ẩm.

– Khi hạt đã nảy mầm, bỏ lớp che phủ. Cắm tế guột hoặc làm giàn che bằng phên che 30% ánh sáng.

Điều 11: Tạo cây con

– Cây rễ trần: khi cây 60-80 ngày tuổi, có 5-7 lá thật, cấy cây ra luống cự ly 20 x30cm.

– Cây có bầu: vỏ bầu bằng Polyetylen, kích thước 9 x12 hoặc 9 x 15cm.

– Bầu có đáy phải đục lỗ thoát nước. Đục 6-8 lỗ có đường kính 0,5-0,6cm cách đáy 1-2cm.

– Ruột bầu: Dùng lớp đất mặt vườn ươm hoặc đất rừng. Đất đập nhỏ, loại bỏ rễ cây và đất cục có đường kính nhỏ hơn 0,3cm.

– Thành phần ruột bầu:

+ Bao gồm 85-90% đất +15-10% phân chuồng hoai, hoặc lan vi sinh 3-5%.

+ Hỗn hợp được trộn đều, bầu đóng chắc đảm bảo độ tơi xốp.

+ Bầu xếp trên luống nổi hoặc luống chìm tuỳ độ thoát nước của vườn ươm. Xung quanh tạo gờ để giữ ẩm.

Cấy cây vào bầu giống như khi cấy cây ra luống. Sau khi cấy, tưới nhẹ cho cây, cắm tế guột hoặc làm dàn che. Che 30% ánh sáng trong 4-5 tháng. Sau khi cấy 10-15 ngày, dặm những cây bị chết.

Điều 12: Chăm sóc cây con

Sau khi cấy, thường xuyên tưới đủ ẩm xho cây. Tưới đều trên mặt luống, đảm bảo ẩm tới đáy bầu. Khi thời tiết hanh khô, cần tưới cả sáng lẫn chiều, tưới đủ ẩm. Sau khi cấy 15-20 ngày, làm cỏ phá phá váng cho cây. Cứ 25-30 làm cỏ phá váng một lần, sau 2 tháng đảo bầu 1 lần.

Điều 13: Phòng trừ sâu bệnh

– Phòng bệnh cho cây gieo và cây cấy.

– Dùng Benlat nồng độ 0,05% hoặc dùng Booc đô phun đủ ướt toàn bộ lá, tuần 1 lần.

– Trừ sâu ăn lá: dùng Trothiton sữa 50% (Sumithion 50 EC), hoặc các loại thuốc trừ sâu ăn lá có bán trên thị trường. Dùng theo chỉ dẫn trên nhãn.

Điều 14: Tiêu chuẩn cây con

– Trồng cây con có bầu hoặc rễ trần có 8-10 tháng tuổi.

– Chiều cao 70-90cm, đường kính gốc 0,4-0,5cm, cây sinh trưởng bình thường, không bị sâu bệnh, cụt ngọn. Loại bỏ những cây còi cọc không đạt tiêu chuẩn.

Điều 15: Chuẩn bị và xuất cây con

Cây con trồng bằng rễ trần trước khi bứng, phải tưới đẫm, dùng xẻng để bứng, rũ sạch đất, cắt bớt rễ cọc chỉ để lại khoảng 20-25cm, cắt bớt 2/3 lá. Hồ rễ bằng hỗn hợp đất màu + 30% phân chuồng hoai + 5% super lân nhào thành bùn nhão. Nhúng ngập rễ để hỗn hợp bám đều, lấy ra đem đi trồng.

Chương IV

Trồng rừng

Điều 16: Phương thức trồng và mật độ trồng

Lát hoa được trồng hỗn giao theo hàng với các loài cây khác:

– Trồng 1 hàng Lát hoa + hàng cây Keo + hàng cây khác (Trám, Lim xẹt)

– Hàng cách hàng 3,5m. Cây Lát hoa (cây khác: Trám, Lim xẹt) trồng cự ly cây cách cây 3m. Cay trong hàng Keo cách nhau 2m. Gồm 470 cây Lát hoa và 700 cây Keo.

– Trồng 1 hàng Lát hoa 3 hàng cây Keo lá tràm.

– Trồng theo cự ly: hàng Keo cách hàng Lát hoa 3,5m, cây cách cây 3m. Trên 1ha trồng 440 cây Lát hoa, 3 hàng Keo cách nhau 2,5m, cây cách cây 2m gồm 1200 cây.

– Trồng Nông-Lâm kết hợp 2-3 vụ ở các vùng có điều kiện và có nhu cầu.

– Nếu không trồng cây nông nghiệp thì gieo 2 hàng Cốt khí xen giữa 2 hàng cây gỗ. Hai hàng Cốt khí cách 2 hàng cây gỗ mỗi bên 1-1,2m.

Điều 17: Trồng theo băng, xử lý thực bì

– Nơi có độ dốc trên 20⁰ mở băng theo đường đồng mức. Băng rộng 10-15m, băng chừa 10m. Không trồng ở nơi có độ dốc trên 35⁰ . Trên băng trồng 3-5 hàng. Trồng 3 hàng thì trồng Lát hoa. Trồng năm hàng – trồng Lát hoa ở giữa, theo cự ly trên.

– Nơi độ dốc <20⁰ trồng toàn diện, bố trí như trên.

– Phát dọn thực bì trước khi trồng 2-3 tháng. Nếu trồng Nông Lâm kết hợp phải phát đốt dọn sạch thực bì trên băng trồng trước khi trồng cây nông nghiệp 1-2 tháng.

Điều 18: Làm đất

– Đào hố trước khi trồng 25-30 ngày.

– Sau khi xử lý thực bì, đào hố 30x30x30cm nơi đất xốp hoặc đào hố hoặc đào hố 40x40cm nơi đất chặt. Lấp lớp đất mặt xuống đáy hố.

– Lấp hố trước khi trồng 10-15 ngày. Xới lớp đất mặt ở xung quanh lấp đầy hố.

Điều 19: Trồng xen cây nông nghiệp

– Loài cây trồng xen: Lúa nương, lạc.

– Số vụ trồng xen: 2-3 vụ. Lát hoa trồng vụ thu, xử lý thực bì xong trước 3 tháng, đốt cục bộ. Tháng 4-5 gieo lúa cự ly 40x40cm mỗi hố gieo 5-10 hạt. Tháng 7 đào và lấp hố, tháng 8-9 trồng lát hoa. Tháng 10 thu hoạch lúa. Tháng 12-1 làm đất trồng lạc theo cự ly 40-20cm.

Điều 20: Thời vụ trồng

Có 2 vụ trồng: Vụ xuân và vụ thu. Vụ thu trồng vào tháng 8-9. Vụ xuân trồng vào tháng 3-4. Trồng sau những đợt mưa, trời râm mát, đảm bảo tỷ lệ sống cao.

Điều 21: Kỹ thuật trồng

Trồng cây: để cây ở tư thế tự nhiên, lấp đất kín cổ rễ, dận chặt đất xung quanh gốc. Trồng cây con có bầu phải xé bỏ vỏ bầu.

Chương V

Chăm sóc nuôi dưỡng, quản lý bảo vệ rừng

Điều 22: Trồng dặm

Sau khi trồng 25-30 ngày, cây trồng chết 2-3 cây liền nhau cần phải trồng dặm những cây bị chết.

Điều 23: Chăm sóc

Tiến hành chăm sóc trong 3 năm

Chăm sóc nhằm loại trừ cỏ dại, tạo cho lát hoa và cây hỗn giao, cây phù trợ sinh trưởng bình thường.

Nội dung và thời gian chăm sóc:

* Năm đầu:

– Trồng vụ xuân, chăm sóc 2 lần

+ Lần 1 vào tháng 7-8 xới cỏ quanh gốc có đường kính 60-100cm.

+ Lần hai vào tháng 9-10 cắt bỏ dây leo, cây bụi, cây tái sinh chèn lấn lát hoa.

– Trồng vụ thu: chăm sóc 1 lần vào tháng 10-11. Vun xới gốc có đường kính 60-100cm.

* Năm thứ hai: Chăm sóc 3 lần:

+ Lần 1: tháng 3-4 trừ bỏ dây leo, cây bụi ảnh hưởng xấu đến sinh trưởng của lát ha. Tỉa những chồi bên mọc vào vụ xuân, vụ thu.

+ Lần thứ hai: Tháng 6-7 vun gốc, trừ bỏ dây leo xâm lấn. Trong quá trình chăm sóc giữ lại các cây gỗ tái sinh không ảnh hưởng tới sinh trưởng của Lát hoa.

+ Lần ba: Phát dây leo cây bụi ảnh hưởng tới lát hoa.

* Năm thứ ba: Chăm sóc hai lần vào tháng 4 -11.

Nội dung chăm sóc: cắt bỏ dây leo, chặt hết cây bụi chèn lấn. Sang năm thứ tư rừng khép tán, tiến hành tỉa thưa, đặc biệt nếu Keo có hiện tượng lấn át Lát hoa thì phải chặt bỏ bớt Keo.

Trồng nông lâm kết hợp, sau khi thu hoạch cây nông nghiệp lần thứ nhất, xới vun gốc cho Lát hoa, sau vụ thu hoạch thứ hai, xới vun gốc cho cây. Năm thứ ba phát thực bì lần 1 vào tháng 4-5, vun gốc 1 lần vào tháng 10-11. Quá trình chăm sóc cần giữ lại cây tái sinh.

Tỉa cành cho Lát hoa: năm thứ hai, ba cần chặt bỏ 2 đợt trong năm vào tháng 3-4 và 8-9 khi các chồi đã xuất hiện.

Điều 24: Nghiệm thu

Sau khi trồng 1-2 tháng tiến hành nghiệm thu:

– Xác định diện tích trồng

– Xác định tỷ lệ sống

Điều 25: Nuôi dưỡng rừng

Đến 4 tuổi rừng đã khép tán, tiến hành tỉa bỏ những cây xấu

Chặt bỏ những cây phù trợ ảnh hưởng tới cây trồng chính

– Đảm bảo khoảng sống cho cây sinh trưởng tốt.

– Giữ lại cây có thân hình đẹp

– Giữ lại cây tái sinh, cây phù trợ không ảnh hưởng tới cây trồng chính.

Điều 26: Bảo vệ, lập hồ sơ quản lý

Sau khi trồng không thả trâu bò trong ba năm đầu

Không chặt phá, làm thay đổi mật độ.

Lập hồ sơ quản lý: lô, khoảnh, tài liệu thi công, tài liệu nghiệm thu.

Chương VII

Điều khoản thi hành

Điều 27:Quy trình này áp dụng cho tất cả các đơn vị sản xuất thuộc mọi thành phần kinh tế, trông rừng theo dự án 327 có sử dụng nguồn ngân sách, nguồn vốn tài trợ.

Điều 28:Quy trình này có hiệu lực kể từ ngày ký, những quy định trước đây trái với điều khoản trong quy trình này đều bãi bỏ.

Các Cục, Vụ chức năng của Bộ hướng dẫn, tổ chức, chỉ đạo và kiểm tra thực hiện quy trình này.

Cá nhân, đơn vị nào vi phạm các điều khoản quy định trong quy trình này sẽ bị truy cứu trách nhiệm theo pháp luật hiện hành.