Nghiên cứu khả năng hấp thụ các bon của rừng trồng 3 loài keo ở Việt Nam

Võ Đại Hải

Viện Khoa học Lâm nghiệp Việt Nam

TÓM TẮT

Nghiên cứu được thực hiện nhằm xác định lượng carbon hấp thụ của 3 dạng rừng trồng phổ biến ở Việt Nam là rừng trồng thuần loài Keo lai, Keo tai tượng và Keo lá tràm góp phần cung cấp cơ sở khoa học cho việc định lượng giá trị môi trường và chi trả dịch vụ môi trường rừng ở nước ta.

Kết quả nghiên cứu cho thấy, tổng lượng carbon hấp thụ trung bình của lâm phần Keo lai là 68,92 tấn carbon/ha, rừng Keo tai tượng trung bình là 93,04 tấn carbon/ha và rừng Keo lá tràm đạt khoảng 51,91 tấn carbon/ha. Cấu trúc lượng carbon trong lâm phần tập trung chủ yếu ở trong đất rừng (chiếm 36,86 – 95,6% đối với Keo lai, trung bình 44% đối với Keo tai tượng và 26,43 – 86,77% đối với Keo lá tràm),… Ở cùng một tuổi, lượng carbon hấp thụ của lâm phần có xu hướng giảm dần theo cấp đất và trong cùng một cấp đất thì lượng carbon hấp thụ của lâm phần tăng dần theo tuổi, chẳng hạn đối với loài Keo lai, ở cùng tuổi 4 lượng carbon hấp thụ ở cấp đất I đạt 81,16 tấn carbon/ha và con số này giảm xuống chỉ còn 58,11 tấn carbon/ha đối với cấp đất IV;…. Giữa tổng lượng carbon hấp thụ của lâm phần 3 loài Keo có mối quan hệ chặt chẽ với các nhân tố điều tra dễ đo đếm như: tuổi (A), mật độ (N), đường kính ngang ngực (D_1,3), chiều cao vút ngọn (H_vn). Do vậy, trong thực tế có thể ứng dụng các kết quả này trong việc xác định nhanh khả năng hấp thụ carbon của 3 dạng rừng trồng nói trên.

Từ khóa: Hấp thụ carbon; Rừng trồng thuần loài; Keo lai; Keo tai tượng; Keo lá tràm

ĐẶT VẤN ĐỀ

Biến đổi khí hậu toàn cầu do sự gia tăng nồng độ C0₂ trong khí quyển đã và đang gây nên những tác động tiêu cực về môi trường sống như mực nước biển dâng, hạn hán, lũ lụt,… ảnh hưởng rất lớn tới đời sống của con người và trở thành mối quan tâm chung của toàn xã hội. Với hàng loạt các sự kiện như phê chuẩn Công ước biến đổi khí hậu (năm 1994), ký Nghị định thư Kyoto (năm 2002) và thành lập Ban Tư vấn và Điều hành quốc gia về CDM (năm 2003) cho thấy, Việt Nam đã có những hoạt động tích cực để góp phần ngăn chặn sự nóng lên của trái đất trên phạm vi toàn cầu. CDM và hiện nay là REDD đã mở ra cơ hội lớn đầy triển vọng cho ngành lâm nghiệp trong việc chi trả các dịch vụ môi trường rừng, đặc biệt là khả năng lưu giữ carbon của hệ sinh thái rừng. Tuy nhiên, những nghiên cứu về lượng giá các giá trị của rừng thường chỉ tập trung vào các giá trị kinh tế, phòng chống xói mòn, điều tiết nước của rừng,…mà chưa quan tâm đúng mức đến giá trị dịch vụ môi trường rừng, đặc biệt là khả năng hấp thụ carbon. Vì vậy, việc định lượng khả năng hấp thụ carbon làm cơ sở xác định giá trị thương mại carbon là việc làm cần thiết, đặc biệt là đối với 3 loài Keo (Keo lai, Keo lá tràm, Keo tai tượng) – những loài cây trồng rừng chính ở nước ta hiện nay.

(Kết quả nghiên cứu khoa học công nghệ Lâm nghiệp giai đoạn 2006-2010, trang 305-315)